Thành phố thủ phủ vươn mình...

Hoành Bồ - Hạ Long sáp nhập là một dấu mốc lịch sử quan trọng của Quảng Ninh. TP Hạ Long mới sẽ tiếp tục vươn mình, kinh tế phát triển, đời sống nhân dân không ngừng được nâng cao, văn hóa và cảnh quan tự nhiên được bảo tồn, gìn giữ và phát huy.

TP Hạ Long mới là đô thị trực thuộc tỉnh lớn nhất cả nước. Ảnh: Đỗ Phương

Gỡ  bỏ những “nút thắt” về môi trường

Quảng Ninh đặt mục tiêu năm 2020 trở thành tỉnh có cơ cấu kinh tế dịch vụ - công nghiệp, đưa du lịch thực sự trở thành ngành kinh tế mũi nhọn, động lực tăng trưởng. Trong mục tiêu này, Hạ Long - thành phố thủ phủ, trung tâm kinh tế - chính trị của cả tỉnh, sẽ hướng tới là thành phố du lịch biển, văn minh, thân thiện, một trung tâm dịch vụ đẳng cấp quốc tế. Tuy nhiên, để biến lợi thế thành cơ hội bứt phá trong giai đoạn mới thì Hạ Long cần được vươn ra khỏi sự bó hẹp về không gian phát triển và gỡ bỏ những "nút thắt" vốn tồn tại đan xen ảnh hưởng đến sự phát triển.

Thách thức lớn đối với phát triển bền vững của TP Hạ Long là bảo vệ môi trường vịnh Hạ Long do chưa kiểm soát được tận nguồn ô nhiễm từ các dòng sông đổ về vịnh Cửa Lục chảy ra vịnh Hạ Long và kiểm soát ô nhiễm không khí từ nguồn khói bụi các nhà máy xi măng, nhiệt điện từ bên bờ vịnh Cửa Lục. Mặt khác, về địa lý Hoành Bồ ở đầu nguồn, Hạ Long ở cuối nguồn, đây là bất cập trong việc bảo vệ nguồn thải chảy về vịnh Hạ Long, bảo vệ các đầu nguồn nước cung cấp cho hoạt động dịch vụ, du lịch của Hạ Long khi cơ chế quản lý không trong sự thống nhất, trong một mục tiêu phát triển chung.

Theo đồng chí Trần Đức Lâm, Bí Thư Thành uỷ Hạ Long: Việc sáp nhập Hoành Bồ - Hạ Long là điều kiện rất tốt để cơ cấu kinh tế của TP Hạ Long mới sẽ được điều chỉnh theo hướng phát triển mạnh về du lịch, dịch vụ, giảm thiểu cơ cấu lĩnh vực công nghiệp. Đây là mấu chốt để giải quyết những mâu thuẫn trong phát triển trên địa bàn như đối lập giữa phát triển du lịch và phát triển các ngành công nghiệp không thân thiện với môi trường đã tồn tại lâu đời. Điều này cũng phù hợp với yêu cầu chuyển đổi phương thức phát triển từ "nâu" sang "xanh" của tỉnh, làm thay đổi nhanh diện mạo, tạo ra một Hạ Long phát triển vượt trội về đẳng cấp và bứt phá về thời gian.

Để giải quyết vấn đề này, tỉnh đã báo cáo Bộ Xây dựng đề nghị đưa dự án Nhà máy xi măng Thăng Long 2 và dự án Nhà máy sản xuất xi măng Hạ Long 2 ra khỏi chiến lược phát triển công nghiệp xi măng Việt Nam; tích cực triển khai, rà soát lộ trình kết thúc khai thác than lộ thiên trên địa bàn TP Hạ Long theo Quyết định 403/QĐ-TTg ngày 14/3/2016 của Chính phủ... Trước đó, Hoành Bồ cũng xây dựng lộ trình đến năm 2020 sẽ chấm dứt hoạt động và thu hồi 4 mỏ khai thác đá và tiến tới năm 2025 sẽ chấm dứt toàn bộ các dự án khai thác đá trên địa bàn và thực hiện công tác hoàn nguyên môi trường, cảnh quan trong khu vực.

Việc thực hiện đúng lộ trình kết thúc khai thác đối với các dự án khai thác than lộ thiên trên địa bàn TP Hạ Long, khai thác đá ở Hoành Bồ là phù hợp với sự tăng trưởng, góp phần bảo vệ môi trường bền vững và sớm hiện thực hóa mục tiêu đưa thành phố trở thành trung tâm du lịch xanh, mang tầm cỡ thế giới.

Đồ họa phối cảnh cầu Cửa Lục 1.

Kết nối nâng tầm giá trị văn hóa, di sản

Huyện Hoành Bồ từ thực hiện mô hình quản lý chính quyền nông thôn khi sáp nhập vào TP Hạ Long sẽ chuyển đổi sang mô hình quản lý của chính quyền đô thị, chất lượng đội ngũ công chức, viên chức và điều kiện hoạt động của chính quyền được nâng lên, người dân sẽ được phục vụ tốt hơn. Hạ Long - Hoành Bồ hợp lại, hội tụ nguồn lực về đất đai, dân số để quy hoạch đầu tư mở rộng sản xuất theo hướng hiện đại, phát huy có hiệu quả các tiềm năng, thế mạnh về tài nguyên, khoáng sản để phát triển.

Nhìn từ sự phát triển của Hạ Long thời gian qua, có thể thấy rất rõ sự chuyển dịch mạnh mẽ, hiệu quả về cơ cấu kinh tế từ “nâu” sang “xanh” của tỉnh Quảng Ninh, với hàng loạt các dự án hạ tầng, dịch vụ, du lịch, giao thông được triển khai thực hiện tạo sức đột phá, kết nối, lan tỏa vùng, như: Cao tốc Hạ Long - Hải Phòng; cao tốc Hạ Long - Vân Đồn; nhiều công trình, hạ tầng dịch vụ của các tập đoàn Sun Group, Vingroup, FLC... theo định hướng không gian phát triển kinh tế “Một tâm - hai tuyến - đa chiều”, “Hai mũi đột phá”, trong đó tâm là TP Hạ Long được mở rộng địa giới hành chính là một đô thị loại I thuộc tỉnh lớn nhất cả nước.

Để tạo nền tảng cho TP Hạ Long trong tầm phát triển mới, việc tập trung nguồn lực để thực hiện các công trình hạ tầng động lực, kết nối là rất cần thiết. Theo đó, tỉnh Quảng Ninh đã đặc biệt ưu tiên vốn để triển khai các dự án tạo sự kết nối đồng bộ về hạ tầng, không gian phát triển của Hạ Long và Hoành Bồ, vịnh Hạ Long, vịnh Cửa Lục, với các dự án: Đường bao biển Hạ Long - Cẩm Phả; cầu Cửa Lục 1 và 3; đường nối QL18 từ KCN Cái Lân qua KCN Việt Hưng đến cao tốc Hạ Long - Vân Đồn; đường ven sông kết nối từ cao tốc Hạ Long - Hải Phòng đến TX Đông Triều bao gồm đoạn từ đường tỉnh 338 kết nối với cao tốc Hạ Long - Hải Phòng theo hai hướng đến nút giao Hạ Long Xanh qua KCN Amata và đến nút giao Đầm Nhà Mạc, xây dựng nút giao hoàn chỉnh Đầm Nhà Mạc...

Các dự án này cũng góp phần mở rộng không gian phát triển đô thị về phía Bắc TP Hạ Long, hình thành nên các khu đô thị ven vịnh Cửa Lục thay cho các nhà máy xi măng, nhiệt điện sẽ trong lộ trình di chuyển; đánh thức tiềm năng về không gian quỹ đất rộng lớn khu vực Hà Khánh, Thống Nhất, Lê Lợi; tạo ra cơ chế hiệu quả trong kiểm soát, phòng chống ô nhiễm vịnh Hạ Long từ nguồn thải của vịnh Cửa Lục do các hoạt động kinh tế - xã hội, hoạt động dân sinh từ thượng nguồn.

Giờ đây đôi bờ Cửa Lục đã chính thức là một đô thị loại I thuộc tỉnh lớn nhất cả nước về diện tích tự nhiên, đơn vị hành chính trực thuộc và sự đa dạng độc đáo “có một, không hai” về cảnh quan, địa hình, tài nguyên du lịch, hạt nhân thúc đẩy tỉnh Quảng Ninh sớm trở thành thành phố trực thuộc Trung ương. Đáp ứng nguyện vọng của đông đảo cán bộ, đảng viên và các tầng lớp nhân dân Hoành Bồ, Hạ Long, tạo động lực cho thời kỳ mới xây dựng phát triển tỉnh Quảng Ninh phát triển bền vững, vươn lên thành thành phố trực thuộc trung ương.

Nguyễn Thanh

[links()]