Hoành Bồ tái cơ cấu kinh tế nông nghiệp: Nâng cao giá trị, phát triển bền vững

Dẫu có tiềm năng, nhưng nhiều năm qua, kinh tế nông nghiệp huyện Hoành Bồ vẫn chưa phát triển tương xứng với lợi thế của khu vực nông nghiệp nông thôn gần trung tâm kinh tế - du lịch của Quảng Ninh. Tái cơ cấu kinh tế nông nghiệp, nâng cao giá trị, hướng tới phát triển bền vững được xem là tất yếu, phù hợp với yêu cầu thực tiễn phát triển của địa phương, cũng như định hướng quy hoạch kinh tế - xã hội, cơ cấu lại ngành nông nghiệp của tỉnh.

Người dân thôn Đồng Vàng, xã Sơn Dương (huyện Hoành Bồ), phấn khởi với mùa nông sản bội thu.

Lợi thế riêng có

Hoành Bồ là địa phương hội tụ nhiều yếu tố thuận lợi, tạo đà cho ngành kinh tế nông nghiệp phát triển bền vững. Diện tích đất nông - lâm - ngư nghiệp chiếm 85,6% tổng diện tích đất tự nhiên, với lực lượng lao động nông nghiệp dồi dào, chiếm 54,5% tổng dân số. Điều kiện tự nhiên về đất đai, thổ nhưỡng, khí hậu phù hợp, thuận lợi cho sản xuất trồng trọt, chăn nuôi và nuôi trồng thủy, hải sản. Trong khi đó, huyện tiếp giáp với các địa bàn du lịch sầm uất, nằm trên trục đường giao thông quan trọng nối các thành phố lớn với các khu du lịch nên thuận lợi cho việc tiếp thị thương mại, tiêu thụ nông sản.

Những năm qua, Hoành Bồ đặc biệt quan tâm đầu tư cho nông nghiệp. Giai đoạn 2016-2018, tổng vốn đầu tư cho ngành nông, lâm, thủy sản đạt trên 520 tỷ đồng, chiếm 29,2% tổng đầu tư phát triển kinh tế - xã hội; trong đó, vốn ngân sách trên 51 tỷ đồng, chiếm 9,8% vốn đầu tư cho nông nghiệp. Huyện triển khai có hiệu quả các chính sách hỗ trợ phát triển nông nghiệp, nông thôn; ưu tiên nguồn lực hỗ trợ phát triển hạ tầng sản xuất, hỗ trợ giống cây trồng vật nuôi, thành lập hợp tác xã và liên hiệp hợp tác xã, xúc tiến thương mại sản phẩm. 10 năm qua, huyện đã dành trên 85,3 tỷ đồng hỗ trợ triển khai thực hiện 131 dự án, phương án phát triển sản xuất với 309 hộ dân, chủ trang trại, hợp tác xã và doanh nghiệp tham gia.

Sản xuất nông nghiệp hiện đã có bước phát triển rõ nét theo hướng sản xuất hàng hóa, gắn với xây dựng thương hiệu, nhãn hiệu sản phẩm. Nhiều dự án phát triển sản xuất đang ngày càng khẳng định hiệu quả kinh tế, xã hội: Dự án, phương án sản xuất hoa tại xã Thống Nhất, Sơn Dương, Tân Dân, Lê Lợi; phương án sản xuất trồng ổi Đài Loan, cam, thanh long ruột đỏ tại các xã Sơn Dương, Dân Chủ, Quảng La...  Nhiều vùng sản xuất nông nghiệp tập trung mang lại giá trị kinh tế cao, như: Vùng trồng hoa, trồng ổi Đài Loan, trồng cây dược liệu; vùng chăn nuôi gà… Từ đó, đã tạo ra các sản phẩm nông nghiệp đặc trưng, được thị trường ưa chuộng. Hiện Hoành Bồ có 43 sản phẩm tham gia Chương trình OCOP, với 14 sản phẩm được cấp chứng nhận đạt từ 3 sao trở lên. Doanh thu bán hàng tại các hội chợ OCOP do tỉnh tổ chức ngày càng tăng, bình quân đạt trên 700 triệu đồng/đợt.

Các sản phẩm OCOP của Hoành Bồ thu hút được sự quan tâm và lựa chọn của người tiêu dùng.

Trong giai đoạn từ 2010 đến 2018, giá trị sản xuất tất cả các lĩnh vực đều tăng: Trồng trọt tăng bình quân 5,7%, chăn nuôi tăng 3,9%, dịch vụ nông nghiệp có tốc độ tăng trưởng cao nhất, bình quân 30,9% mỗi năm.

Để nông nghiệp phát triển tương xứng với tiềm năng

Sản xuất nông nghiệp hiện vẫn là ngành chủ đạo trong sản xuất nông lâm, thủy sản; chiếm vai trò quan trọng trong phát triển kinh tế - xã hội của Hoành Bồ. Thực tế cho thấy, kinh tế nông nghiệp dù đã chuyển dịch tốt theo hướng thị trường song chưa tương xứng với tiềm năng, lợi thế riêng có của huyện. Diện tích đất nông, lâm nghiệp và dân số trong nông nghiệp lớn nhưng giá trị gia tăng của nông nghiệp thấp, chưa thu hút được đầu tư tương xứng của doanh nghiệp trong lĩnh vực sản xuất nông nghiệp, chưa phát huy được lợi thế của kinh tế nông nghiệp.

Trước thực trạng này, Hoành Bồ đã xây dựng Đề án cơ cấu lại kinh tế nông nghiệp, nông thôn gắn với đô thị hóa và phát triển công nghiệp, dịch vụ đến năm 2025, định hướng đến năm 2030. Ông Nguyễn Hữu Nhã, Phó Chủ tịch UBND huyện, cho biết: Quan điểm của huyện là lấy con người và khoa học công nghệ là động lực cho phát triển nông nghiệp, khai thác thế mạnh của người dân địa phương về trình độ, sự cần cù, năng động, tinh thần doanh nhân trong sản xuất, thương mại sản phẩm. Từ đó, cơ cấu lại kinh tế nông nghiệp dựa trên lợi thế, đổi mới tổ chức sản xuất, ứng dụng khoa học công nghệ, chuyên môn hóa lao động và ngành nghề, đẩy mạnh liên kết, phát triển thương mại - dịch vụ nông sản nhằm phát triển chuỗi giá trị nông nghiệp hiện đại, an toàn, xanh, sạch, có thương hiệu và có giá trị gia tăng cao.

Lãnh đạo 2 huyện Hoành Bồ (Quảng Ninh, Việt Nam) và DamYang (Jeollanam Do, Hàn Quốc) ký kết bản ghi nhớ hợp tác phát triển nông nghiệp. Ảnh: Quang Cảnh (Trung tâm TT-VH Hoành Bồ)

Giai đoạn tới, huyện tập trung chuyển đổi cơ cấu cây trồng từ lúa sang các loại cây trồng khác có giá trị, hiệu quả kinh tế cao gắn với du lịch, phục vụ du lịch; bảo vệ nghiêm ngặt diện tích rừng tự nhiên phòng hộ, rừng đặc dụng, chuyển dần diện tích trồng keo sang cây gỗ lớn theo lộ trình; khai thác hiệu quả diện tích ao hồ nước ngọt thông qua các mô hình nuôi trang trại VAC kết hợp du lịch sinh thái, trải nghiệm. Huyện cũng hình thành các vùng sản xuất: Vùng nông nghiệp đô thị, vùng nông nghiệp công nghệ cao, vùng nông nghiệp du lịch, vùng trang trại nông lâm nghiệp, vùng bảo vệ nông lâm nghiệp đa dạng sinh học  và vùng logistic nông nghiệp. Cùng với đó, huyện tăng cường đào tạo nông dân có kiến thức, kỹ năng tốt về kỹ thuật, có kiến thức thị trường, có kỹ năng tổ chức sản xuất và quản trị trang trại; hỗ trợ các hộ sản xuất quy mô lớn, trang trại, hợp tác xã, doanh nghiệp ứng dụng công nghệ cao trong sản xuất nông nghiệp; hỗ trợ phát triển thị trường tiêu thụ sản phẩm...

Mục tiêu đến năm 2025, tốc độ tăng trưởng ngành nông nghiệp Hoành Bồ trung bình đạt 7%/năm, giảm tỷ lệ lao động nông nghiệp xuống còn 35%, nâng cao thu nhập của người dân nông thôn lên 1,7 lần so với năm 2018. Đến năm 2030, tốc độ tăng trưởng ngành nông nghiệp trung bình đạt 8-10%/năm, cơ cấu giá trị sản xuất ngành duy trì ở mức 3-5% trong tổng giá trị sản xuất toàn ngành.

Ngô Dịu

[links()]