Than Hà Lầm: Giải bài toán đào tạo và thu hút thợ lò

Những năm qua, Công ty CP Than Hà Lầm đã đầu tư rất nhiều thiết bị hiện đại, từng bước cơ giới hóa, tự động hóa trong sản xuất, khai thác chế biến than. Việc cơ giới hóa, tự động hóa đòi hỏi có đội ngũ cán bộ công nhân kỹ thuật lành nghề, chuyên nghiệp mới đáp ứng được hiệu quả sản xuất. Vì thế, Công ty đã triển khai nhiều giải pháp đào tạo nâng cao trình độ tay nghề cho thợ lò.

Khai thác than tại Công ty CP Than Hà Lầm.

Thực tế hiện nay số công nhân đáp ứng làm chủ công nghệ hiện đại chưa nhiều, đặc biệt là lao động có tay nghề cao đang rất thiếu. Hơn nữa, trong những năm gần đây do sức ép cạnh tranh lao động, thợ lò tuyển từ các tỉnh truyền thống như Hải Dương, Nam Định, Thái Bình, Thanh Hóa... đã dịch chuyển theo hướng đi làm tại các khu công nghiệp hoặc một phần tham gia xuất khẩu lao động... Do đó, thị trường lao động đã phải khai thác đến các vùng sâu, vùng xa. Điều này làm ảnh hưởng lớn đến chất lượng lao động tuyển dụng do các thói quen sinh hoạt vùng miền và một số bất cập trong đời sống sinh hoạt khác.

Qua kiểm tra của Công ty cho thấy, với cơ cấu hiện tại, trình độ tay nghề thợ lò chỉ đáp ứng công nghệ sản xuất trung bình; còn đối với công nghệ hiện đại, công nhân vẫn cần có chương trình đào tạo nâng cao trình độ tay nghề, số công nhân cơ điện lò không đạt trình độ tay nghề theo quy định chiếm 6,8%.

Để từng bước khắc phục những bất cập, Công ty đã triển khai nhiều giải pháp đào tạo nâng cao trình độ tay nghề cho thợ lò. Cụ thể như tổ chức đào tạo lại đối với số công nhân chưa đáp ứng được trình độ tay nghề bậc thợ hiện giữ, tổ chức cho ôn thi sát hạch lại, nếu không đủ điều kiện, hạ bậc. Đồng thời, phối hợp với Trường Cao đẳng Than - Khoáng sản Việt Nam thực hiện đào tạo liên thông cho đối tượng mới ra trường hoặc sơ cấp. Đặc biệt, phương án chủ đạo của Công ty là đào tạo kèm cặp tại chỗ. Các đơn vị xây dựng mục tiêu cơ cấu bậc thợ và đối tượng cần đào tạo nâng cao trình độ tay nghề. Quản đốc đơn vị cùng các phòng ban kỹ thuật, nghiệp vụ xây dựng giáo trình đào tạo kèm cặp. Công ty sẽ giao chỉ tiêu kết quả đào tạo và phân công cụ thể công nhân thợ bậc cao đào tạo kèm cặp. Sau đào tạo kèm cặp cũng sẽ đánh giá sát hạch tay nghề từng đối tượng được đưa vào kèm cặp làm cơ sở nghiệm thu trả tiền lương kiêm nhiệm cho những thợ bậc cao kèm cặp đào tạo. Còn đối với đào tạo nâng cao, Công ty cũng cử các thợ lò tiêu biểu đi đào tạo tại các trường đại học hoặc nước ngoài, qua khóa đào tạo có trình độ nhận thức, tay nghề cao.

Đào tạo kèm cặp tại chỗ được coi là phương án chủ đạo của Công ty CP Than Hà Lầm.

Bên cạnh công tác đào tạo thì việc tuyển dụng thu hút thợ lò cũng là bài toán cần được giải quyết. Bởi hiện số lượng thợ lò bỏ việc ở các đơn vị tương đương số thợ lò được tuyển dụng. Như vậy sẽ làm lãng phí rất lớn công sức và tiền của đào tạo. Được biết, nhu cầu tuyển dụng lao động giai đoạn 2019-2023 của Công ty  là 1.700 thợ khai thác lò, 100 thợ cơ điện. Đây là con số không dễ trong thời điểm khó tuyển thợ lò như hiện nay.

Công ty đã triển khai nhiều giải pháp như: Phối hợp với Trường Cao đẳng Than - Khoáng sản Việt Nam đến các địa bàn tuyển sinh, tuyên truyền, giới thiệu hình ảnh, con người môi trường làm việc tại Công ty; mức thu nhập tiền lương và một số chế độ phúc lợi khác để người lao động có đầy đủ thông tin cụ thể chính xác ngành nghề khai thác mỏ hầm lò để lựa chọn. Công ty có cơ chế ưu đãi, học viên không mất tiền học, được bố trí chỗ ăn nghỉ miễn phí, bố trí việc làm ngay sau khi kết thúc khóa học. Ngoài ra còn được hỗ trợ tiền tàu xe những ngày nghỉ tết... Công ty còn cử các gương điển hình tiên tiến có ngày công và thu nhập cao tham gia cùng đoàn công tác tuyển sinh tại địa phương. Giao chỉ tiêu tự tuyển lao động cụ thể cho các đơn vị cùng cơ chế thưởng khuyến khích xứng đáng khi các đơn vị hoàn thành chỉ tiêu tuyển sinh.

Song song với đó, hàng loạt các giải pháp nhằm giữ chân thợ lò cũng được Công ty thực hiện như: Đổi mới công nghệ nhằm cải thiện điều kiện làm việc người lao động; hỗ trợ điều kiện đi lại, vận chuyển vật liệu. Cải thiện điều kiện môi trường làm việc. Bố trí nơi ăn, chốn ở, không gian vui chơi thể thao văn hóa lành mạnh cho thợ lò. Thực hiện tốt giãn cách tiền lương và trả lương, xây dựng cơ chế trả lương khuyến khích tiền lương cho thợ lò làm việc có năng suất và ngày công cao...

Thanh Hằng