Bài 1: Cần một "cú hích"

Quảng Ninh đang được đánh giá là địa phương có tốc độ phát triển cả về chất và lượng trong ngành dịch vụ, du lịch vào loại nhanh trong cả nước. Thế nhưng, sự tăng trưởng này vẫn được đánh giá là chưa khai thác hết tiềm năng, thế mạnh của địa phương. Du lịch, dịch vụ chủ yếu phục vụ cho các hoạt động ban ngày; hơn nữa, còn trọng tâm vào dịp hè.

Các nghệ sĩ xiếc diễu hành xiếc nghệ thuật đường phố, trong khuôn khổ Liên hoan Xiếc quốc tế - Hạ Long 2019, tháng 11/2019. Ảnh: Hùng Sơn

Tăng trưởng từ dịch vụ, du lịch

Đánh giá tiềm năng phát triển du lịch Quảng Ninh, các chuyên gia đều ví Quảng Ninh như một “Việt Nam thu nhỏ”, bởi nơi đây hội tụ đầy đủ các yếu tố địa hình: Có biển, đảo, đồng bằng, trung du, đồi núi và biên giới; có tài nguyên khoáng sản phong phú; lịch sử văn hóa lâu đời và có thiên nhiên hùng vĩ, tươi đẹp...

Đồng thời, địa phương còn sở hữu nhiều danh lam thắng cảnh và các công trình văn hóa, lịch sử phong phú, hấp dẫn với các khu, điểm du lịch như Vịnh Hạ Long - Di sản, Kỳ quan thiên nhiên thế giới; khu danh lam thắng cảnh Yên Tử và các khu di tích quốc gia đặc biệt: Nhà Trần ở Đông Triều, Bạch Đằng ở Quảng Yên, đền Cửa Ông ở Cẩm Phả...

Đến nay, rất nhiều công trình hạ tầng du lịch lớn được khánh thành và đưa vào hoạt động đã tạo thuận lợi cho du khách nói riêng và là điểm nhấn cho du lịch Quảng Ninh nói chung như: Cảng hàng không quốc tế Vân Đồn, Cảng tàu khách quốc tế Hạ Long, đường cao tốc Hạ Long - Hải Phòng; Hạ Long - Vân Đồn; Nhà thi đấu 5.000 chỗ; Cung Quy hoạch, Hội chợ và Triển lãm tỉnh; Thư viện - Bảo tàng; Khu vui chơi giải trí Hạ Long Park; Hạ Long Marine; Khu du lịch Tuần Châu...

Cùng với đó, nhiều khu nghỉ dưỡng, sân golf và các khách sạn cao cấp, không gian du lịch được mở rộng. Hệ thống hạ tầng giao thông kết nối các tuyến, điểm du lịch được đầu tư đồng bộ, hiện đại. Các cơ sở lưu trú, sản phẩm du lịch mới được hình thành đã làm thay đổi diện mạo đô thị, diện mạo của ngành du lịch, đưa Quảng Ninh trở thành một trong những điểm đến có chất lượng và đẳng cấp quốc tế, là điểm đến không thể thiếu trong bản đồ du lịch khu vực và thế giới.

Trong mục tiêu phát triển từ “nâu” sang “xanh”, Quảng Ninh đã đạt được những kết quả quan trọng. Trong đó, đối với khu vực dịch vụ, du lịch đã có sự chuyển biến rất lớn, nhất là về cơ cấu ngành kinh tế. Cụ thể, theo số liệu thống kê của Sở KH&ĐT, về tỷ trọng dịch vụ trong cơ cấu nền kinh tế của tỉnh đã tăng từ 39,3% (năm 2010) lên 45,79% (năm 2019). Ngành Du lịch tạo ra trên 198.000 việc làm (119.000 việc làm trực tiếp, 79.000 việc làm gián tiếp).

Bãi tắm cộng đồng Hạ Long là điểm đến của hầu hết du khách khi đến Hạ Long. Ảnh: Hùng Sơn

Tính riêng năm 2019, đóng góp thu từ dịch vụ, du lịch ước đạt 7.400 tỷ đồng, tăng 28,5% cùng kỳ, chiếm 22,1% tổng thu ngân sách nội địa. Trong năm, khoảng 14 triệu lượt khách đã đến tỉnh, tăng 14% so với cùng kỳ, trong đó khách quốc tế đạt 5,7 triệu lượt, tăng 15% so với cùng kỳ. Tổng doanh thu từ khách du lịch đạt 29.500 tỷ đồng, tăng 25% so cùng kỳ, đóng góp vào thu ngân sách nội địa của ngành du lịch đạt 3.568 tỷ đồng.

Nhưng vẫn mang tính "1 mùa"

Bị hấp dẫn bởi vẻ đẹp của Vịnh Hạ Long - Di sản thiên nhiên thế giới, chị Christina (du khách người Anh) đã có chuyến hành trình đến Quảng Ninh vào tháng 10/2019. Tuy nhiên, chuyến hành trình của chị chỉ kéo dài 2 ngày 1 đêm, Christina bày tỏ sự tiếc nuối: Ở Anh hay các nước châu Âu, mọi người có thể đi chơi thêm sau 12h đêm nhưng tại TP Hạ Long, thường các hàng quán đều đóng cửa trước 10h, rất ít hàng quán mở đến 12h đêm. Vậy nên ở Hạ Long, tôi chỉ đi tham quan Vịnh Hạ Long, tắm biển, đi ăn, uống vài cốc bia với bạn bè, rồi dạo lòng vòng phố phường là về khách sạn. Vịnh Hạ Long quá đẹp, TP Hạ Long cũng rất đẹp, con người ở đây mến khách, nếu có các sản phẩm du lịch hấp dẫn nữa thì tôi chắc chắn ở đây lâu hơn.

Còn anh Hoàng Anh Tuấn, một du khách đến từ Hà Nội thì cho biết: Chúng tôi đi du lịch Hạ Long thường xuyên, nhưng chủ yếu đi trong ngày rồi về, chứ không ở lại qua đêm. Vì giờ đi từ Hà Nội đến Hạ Long rất thuận tiện, chỉ mất hơn 1 tiếng đồng hồ nếu đi cao tốc. Chúng tôi rất muốn ở lâu hơn nhưng dường như buổi tối chúng tôi không có nhiều chọn lựa, vì vậy chúng tôi thường quyết định sẽ quay trở về Hà Nội hoặc sang Hải Phòng đi du lịch tiếp.

Nhân viên bộ phận ghép khách lẻ tàu tham quan Vịnh Hạ Long hướng dẫn du khách tại Cảng tàu khách Tuần Châu. Ảnh: Ngọc Mai

Theo đánh giá của Sở Du lịch Quảng Ninh, với sự đầu tư lớn trong khu vực dịch vụ, du lịch, đã giúp cho du khách đến với Quảng Ninh ngày một nhiều hơn. Tuy nhiên, trong khi số lượng khách du lịch đến tỉnh tăng rất nhanh thì ngân sách tỉnh thu lại từ hoạt động du lịch, dịch vụ lại chưa tương xứng. Chưa kể, trong lĩnh vực du lịch, có đến 80% lượng khách du lịch đến với tỉnh là vào dịp hè. Nguyên nhân do chúng ta chưa thực sự có sản phẩm du lịch hấp dẫn hút khách vào các mùa khác trong năm.

Bên cạnh đó, ngay cả trong dịp hè, các hoạt động, sản phẩm du lịch phục vụ du khách cũng chủ yếu diễn ra vào ban ngày. Buổi tối du khách không có nhiều cơ hội tiếp cận với những sản phẩm du lịch hấp dẫn tại địa phương. Du khách chỉ có thể vào quán bar, club, đi dạo ở một vài khu phố hoặc khám phá ẩm thực địa phương. Đây chủ yếu là các sản phẩm na ná nhau nên cũng không hấp dẫn du khách. Vì vậy, khách du lịch đến Quảng Ninh lâu hơn, muốn tiêu nhiều tiền cũng không có địa điểm.

Giám đốc Sở Du lịch Quảng Ninh Phạm Ngọc Thủy cho biết: Quảng Ninh là địa phương đang có sự phát triển mạnh mẽ, nhất là những đầu tư phát triển du lịch dịch vụ đang ngày càng đẳng cấp, chuyên nghiệp hơn. Những nút thắt trong phát triển du lịch, dịch vụ như trên thời gian qua đã được tỉnh Quảng Ninh quan tâm, nhìn nhận. Và phát triển kinh tế ban đêm đang được tỉnh coi là một trong những giải pháp quan trọng thúc đẩy ngành du lịch dịch vụ tăng trưởng mạnh mẽ hơn, đáp ứng nhu cầu tham quan, nghỉ dưỡng của du khách, tạo việc làm, thu nhập cho người dân và tăng thu ngân sách địa phương.

Hồng Nhung - Thu Chung

Bài 2: Hướng đến ngành du lịch "không ngủ"