Giải pháp để cân bằng ngành chăn nuôi

Là vật nuôi chủ lực, chiếm 78% tỷ trọng trong ngành chăn nuôi, vì vậy thiệt hại do dịch tả lợn châu Phi gây ra đã khiến cho ngành chăn nuôi của tỉnh rơi vào tình trạng khó khăn và mất cân đối nhất từ trước đến nay.

Căng mình khống chế dịch

Lực lượng chức năng tổ chức rắc vôi bột trước khi lấp chôn lợn bị dịch tả châu Phi trên địa bàn TX Đông Triều.

Với quan điểm “chống dịch như chống giặc”, ngay sau khi phát hiện ổ bệnh dịch tả lợn châu Phi đầu tiên tại thôn Đức Sơn, xã Yên Đức, TX Đông Triều vào ngày 8/3/2019, UBND tỉnh đã họp triển khai kế hoạch ứng phó khẩn cấp bằng các biện pháp như: Khoanh vùng bao vây ổ dịch, cắm biển báo, lập thêm các chốt kiểm soát hạn chế người và phương tiện ra vào khu vực phát sinh dịch, thực hiện phun khử trùng tiêu độc và giám sát chặt chẽ các cơ sở giết mổ, các chợ trên địa bàn; thực hiện kiểm tra đến tận các hộ chăn nuôi trên địa bàn, phát hiện ổ dịch báo cáo ngay cho cơ quan thú y lấy mẫu xét nghiệm, đồng thời xử lý triệt để đàn lợn... Tuy nhiên, 70% người dân vẫn chăn nuôi theo kiểu nông hộ, mật độ chăn nuôi cao, nuôi đan xen trong các khu dân cư, cộng thêm bệnh lây lan qua đường virus nên chỉ sau một thời gian rất ngắn, dịch tả lợn châu Phi đã lan rộng ra toàn tỉnh một cách chóng mặt. Tính đến ngày 21/8, toàn tỉnh có 15.932 hộ/938 thôn, khu tại 161 xã, phường trên địa bàn toàn tỉnh với 37.929 con lợn ốm, chết và buộc phải tiêu hủy (chiếm khoảng 37,04% tổng đàn), trọng lượng tiêu hủy: 6.666.797kg. Những con số này đã làm tê liệt ngành chăn nuôi lợn của tỉnh với số tiền thiệt hại lên tới 355 tỷ đồng.

Cán bộ thú y phun khử trùng xe chở lợn để phòng, chống dịch tả lợn châu Phi trên đường cao tốc Hạ Long - Hải Phòng.

Trước tình hình bệnh diễn biến phức tạp, thực hiện chỉ đạo của tỉnh, thời gian qua, ngành Nông nghiệp và các địa phương đã khẩn trương với nhiều giải pháp để khoanh vùng, khống chế dịch như: Thành lập đoàn kiểm tra đến các địa phương để kiểm tra, đôn đốc, hướng dẫn biện pháp ngăn chặn nguy cơ xâm nhiễm bệnh dịch tả lợn châu Phi; tuyên truyền về dịch và khuyến cáo người dân thực hiện chăn nuôi theo hướng an toàn sinh học; siết chặt công tác tiêm phòng cho đàn gia súc. Đặc biệt, đơn vị đã thành lập tổ ứng phó nhanh và công bố đường dây nóng để kịp thời hỗ trợ các địa phương, người dân ngay khi ổ dịch mới phát sinh và đảm bảo công tác chi trả hỗ trợ người dân nhanh chóng khôi phục sản xuất.

Đến nay, dịch bệnh cơ bản đã được kiểm soát, số hộ có lợn bị bệnh buộc phải tiêu hủy giảm đáng kể (nhỏ hơn 10 hộ/ngày). Đáng chú ý là hiện đã có 114 xã, phường và 2 địa phương là Ba Chẽ, Bình Liêu đã qua 30 ngày không phát sinh dịch; trên 18 tỷ đồng đã hỗ trợ đến tận tay người dân bị thiệt hại do dịch bệnh.

Gia tăng các sản phẩm thay thế

Nhiều hộ dân ở xã Đại Thành (huyện Tiên Yên) đã đẩy mạnh phát triển chăn nuôi gia cầm. (Ảnh: Nguyễn Duy).

Sự xuất hiện, lây lan nhanh chóng của dịch tả lợn châu Phi đã gây ảnh hưởng rất lớn đến việc đảm bảo tốc độ tăng trưởng của ngành Nông nghiệp. Để bù đắp thị phần chăn nuôi từ lợn bị thiếu hụt do dịch bệnh, ngay khi có dịch, ngành Nông nghiệp đã yêu cầu các hộ chăn nuôi nằm trong vùng xảy ra bệnh dịch tả lợn châu Phi sau 30 ngày không phát sinh dịch mới được tái đàn. Trước khi tái đàn phải báo chính quyền, thú y địa phương và được chính quyền địa phương cho phép. Đồng thời, tập trung đẩy nhanh tái cơ cấu, tăng thị phần chăn nuôi đại gia súc (trâu, bò), gia cầm và thủy sản ở những địa phương vẫn còn nhiều tiềm năng, thế mạnh và đề nghị các địa phương dừng hỗ trợ các dự án phát triển nuôi lợn.

Nuôi dê thương phẩm đang mang lại thu nhập cao cho người dân xã Húc Động (huyện Bình Liêu).

Điển hình như tại TX Đông Triều, địa phương bị thiệt hại nặng nề nhất của dịch tả lợn châu Phi với tổng thiệt hại trên 135 tỷ đồng, bên cạnh công tác phòng, chống dịch, ngành Nông nghiệp đã cùng với TX Đông Triều nhanh chóng hướng dẫn người dân chuyển đổi sang các vật nuôi khác. Theo đó, tại những khu vực có diện tích rừng lớn như An Sinh, Bình Khê, Tràng Lương, người dân đã kết hợp chăn nuôi đàn bò vàng, đàn trâu giống bản địa theo hình thức chăn thả dưới tán rừng; khuyến khích phát triển chăn nuôi gà theo hướng lấy trứng, lấy thịt công nghệ cao ở các cơ sở chăn nuôi tập trung đã được quy hoạch tại Bình Khê, Nguyễn Huệ, Bình Dương, Tân Việt...; phát triển đàn dê tại các xã có vùng đồi núi nhỏ, dễ quản lý như Yên Đức, Nguyễn Huệ, Thủy An, Hoàng Quế; chăn nuôi thỏ tại Bình Dương, Tân Việt; chăn nuôi đà điểu sinh sản tại Xuân Sơn.

Không chỉ riêng Đông Triều, hiện các địa phương ở khu vực miền Đông cũng đang đẩy nhanh việc gia tăng các sản phẩm thay thế. Trong đó, có huyện Bình Liêu đang triển khai dự án nâng cao khả năng sản xuất đàn bò thịt tại huyện Bình Liêu với kinh phí trên 4,6 tỷ đồng. Dự kiến, đến hết năm 2020, khoảng 500-700 con bò cái sẽ được thụ tinh nhân tạo. Bên cạnh đó, địa phương này cũng đang tuyển chọn và phát triển giống gà Cao Sơn, loại gà quý hiếm của huyện.

Đáng chú ý là để đảm bảo chăn nuôi phát triển theo hướng bền vững, giảm thiểu chăn nuôi nông hộ, hiện ngành Nông nghiệp đang tiến hành rà soát vùng chăn nuôi gia súc, gia cầm tập trung đã được quy hoạch; đánh giá tiến độ thực hiện đầu tư các dự án xây dựng hạ tầng dùng chung cho các vùng sản xuất; quy hoạch vùng nguyên liệu thức ăn chăn nuôi đại gia súc; xây dựng chính sách hỗ trợ di dời các cơ sở chăn nuôi nhỏ lẻ ra khỏi khu dân cư; xây dựng quy định cụ thể về khu vực được chăn nuôi và vùng cấm nuôi...

Hoàng Nga

[links()]