Người bảo tồn, phát triển cây trà hoa vàng ở Đông Triều

Là người có kinh nghiệm phát triển kinh tế đồi rừng, sau khi nghiên cứu, tìm hiểu về những giá trị của cây trà hoa vàng, thấy rất phù hợp với điều kiện thổ nhưỡng ở địa phương, gia đình bà Nguyễn Thị Anh (thôn Ba Xã, xã An Sinh, TX Đông Triều) đã mạnh dạn đầu tư trồng 5ha cây trà hoa vàng. Đây là một trong những mô hình phát triển kinh tế mới ở xã An Sinh nói riêng, TX Đông Triều nói chung.

Bà Nguyễn Thị Anh (thôn Ba Xã, xã An Sinh, TX Đông Triều) chăm sóc vườn cây trà hoa vàng của gia đình.

Trà hoa vàng là loại cây mọc tự nhiên, rất phù hợp với điều kiện thổ nhưỡng, khí hậu, nguồn nước ở vùng rừng núi của xã An Sinh và một số địa phương khác trong, ngoài TX Đông Triều. Mặc dù giống trà hoa vàng có sức đề kháng tốt, bông to, sai hoa, tuy nhiên những năm trước đây, do khai thác nhiều đã làm cho giống trà hoa vàng ở Đông Triều hiện còn rất ít. Để nhân rộng và bảo tồn loài cây này, từ năm 2016 bà Nguyễn Thị Anh (SN 1963) đã mạnh dạn chuyển đổi 5ha trồng cây ăn quả sang trồng cây trà hoa vàng.

Bà Anh cho biết: Từ năm 2000, vợ chồng bà đấu thầu 1,5ha đồi rừng để trồng cây lấy gỗ, cây ăn quả, kết hợp chăn nuôi dê, bò, chồn, nhím, thỏ, lợn rừng. Đến nay gia đình bà đã phát triển lên 30ha đồi rừng, trồng cây lấy gỗ (20ha), cây ăn quả (5ha), cây trà hoa vàng (5ha); kết hợp với chăn nuôi gần 400 con lợn rừng, gà, ngan, vịt.

Bà Anh kể về “cái duyên” phát triển mô hình trồng trà hoa vàng: “10 năm trước gia đình đã biết đến trà hoa vàng, còn gọi là cây chè rừng. Mỗi lần lên rừng làm, tôi lại hái đem về đun nước uống. Sau đó tôi mang về trồng thử nghiệm ở vườn nhà 20 cây. Ban đầu chưa có kỹ thuật, nên bị chết dần chỉ còn khoảng 10 cây. Đến năm 2016, tìm hiểu trên mạng về tác dụng chữa bệnh của cây trà hoa vàng, gia đình tôi đã đi học hỏi kinh nghiệm trồng loại cây này ở nhiều nơi, và quyết định đầu tư 5 tỷ đồng để mua cây giống, phân bón, làm giàn che…, phát triển 5ha mô hình trồng trà hoa vàng”.

Trà hoa vàng là cây trồng đòi hỏi trình độ cao về công chăm sóc và kỹ thuật. Thời gian sinh trưởng dài, khoảng 5 năm sẽ cho thu hoạch. Cây không chịu được nóng, ngập úng. Vì vậy, gia đình bà phải đầu tư vốn rất lớn để làm giàn chống nóng che phủ cho cây; trồng xen kẽ các loại cây sắn, cây ăn quả khác (bưởi Diễn, chuối...) để đảm bảo giữ được độ ẩm nhất định cho cây; lắp đặt hệ thống tưới phun văng để cung cấp nước hằng ngày; xây dựng chuồng trại chăn nuôi gà, gia cầm, lợn rừng để lấy phân bón chăm sóc cây...

Để nhân rộng diện tích trồng cây trà hoa vàng, gia đình bà thực hiện phương châm “lấy ngắn nuôi dài”, bằng cách trồng xen canh với các loại cây trồng ngắn ngày, cây ăn quả và chăn nuôi để có thu nhập phục vụ cho phát triển lâu dài cây trà hoa vàng. Bà chủ động hợp tác cùng 6 hộ khác ở xã An Sinh thành lập HTX Nông nghiệp sinh thái chè Hoa Vàng Huyên Anh để ươm, nhân giống các cây trà hoa vàng...

Sau 3 năm trồng, 5ha diện tích với khoảng 15.000 cây trà hoa vàng của gia đình bà bước đầu cho thu hái thí điểm được khoảng 1 tấn lá khô và 10 cân hoa khô. Với giá bán hiện nay khoảng 600.000 đồng/kg lá khô, trên 20 triệu đồng/kg hoa khô, mô hình trồng trà hoa vàng của gia đình bà Anh hứa hẹn mang lại thu nhập cao. Mô hình còn tạo việc làm cho nhiều lao động trong và ngoài TX Đông Triều.

Bà Anh cho biết: "Sắp tới, gia đình tôi tiếp tục mở rộng diện tích trồng trà hoa vàng thêm khoảng 5ha. Khó khăn lớn nhất hiện nay là vốn và thị trường tiêu thụ. HTX rất mong các cấp, các ngành tạo điều kiện để có thể tiếp cận nguồn vốn vay ưu đãi; giới thiệu, quảng bá cây trà hoa vàng ra thị trường trong và ngoài tỉnh".

Trần Thuyết
(Trung tâm TT-VH Đông Triều)

[links()]