Khẳng định chỗ đứng trên thị trường

Quảng Ninh có 322 sản phẩm OCOP, trong đó 179 sản phẩm là nông sản, phần lớn sản phẩm còn lại có nguyên liệu chế biến từ nông nghiệp. Với sự nỗ lực của tỉnh, nhất là trong xúc tiến thương mại, doanh thu từ sản phẩm OCOP năm sau đều cao hơn năm trước, góp phần nâng cao giá trị ngành Nông nghiệp, cải thiện đời sống nông dân.

[links()]

Sản phẩm OCOP Quảng Ninh trưng bày tại gian hàng triển lãm các thành tựu nông nghiệp trong khuôn khổ hội nghị tổng kết 10 năm thực hiện Nghị quyết 26 của Chính phủ về nông nghiệp, nông dân, nông thôn.

Hội chợ OCOP tròn vai "bà đỡ"

Có thể thấy, thời gian qua, công tác xúc tiến thương mại, tiêu thụ sản phẩm OCOP được các ngành chuyên môn, địa phương của tỉnh triển khai hiệu quả, qua đó góp phần giới thiệu, quảng bá hình ảnh, đẩy mạnh tiêu thụ sản phẩm OCOP, lan tỏa hiệu ứng tích cực đối với người tiêu dùng. Ngay trong những ngày đầu năm mới 2019, sản phẩm OCOP đã có mặt tại 2 hội chợ là Hội chợ OCOP Quảng Ninh - Xuân 2019 tại thủ đô Hà Nội và trên địa bàn Quảng Ninh. Trong đó, tại Hà Nội là lần đầu tỉnh tổ chức hội chợ này, doanh số bán hàng đạt gần 10 tỷ đồng. Cùng với đó, năm 2018, toàn tỉnh đã tổ chức hàng chục hội chợ dành riêng cho sản phẩm OCOP như Hội chợ OCOP Quảng Ninh - Xuân 2018; Hội chợ OCOP khu vực phía Bắc, tuần kết nối tiêu thụ sản phẩm OCOP, thu hút trên 200.000 lượt khách, doanh thu đạt gần 43 tỷ đồng.

Riêng Hội chợ OCOP khu vực phía Bắc được tổ chức sáng tạo với lễ hội bia, bánh 3 miền và sản phẩm làng nghề đã tạo hiệu ứng rất tốt đối với người tiêu dùng. Ngoài ra, sản phẩm OCOP được tôn vinh tại 23 hội chợ, phiên chợ trong toàn tỉnh; tại các hội chợ lớn toàn quốc như: Hội chợ sản phẩm nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao khu vực miền núi phía Bắc - Thái Nguyên, hội chợ làng nghề toàn quốc, triển lãm thành tựu nông nghiệp tại hội nghị tổng kết nghị quyết về nông nghiệp, nông dân, nông thôn của Chính phủ.

Sản phẩm OCOP cũng được giới thiệu, quảng bá và bán hàng tại hàng loạt các hoạt động văn hóa, thể thao, du lịch, dịch vụ của tỉnh, như: Lễ hội trà hoa vàng Ba Chẽ, Hội văn hóa các dân tộc huyện Đầm Hà, Lễ hội Hoa anh đào - Mai vàng Yên Tử, Tuần văn hóa, thể thao các dân tộc vùng Đông Bắc Quảng Ninh, lễ hội hoa sở Bình Liêu...

Năm 2018, lần đầu tiên Quảng Ninh tổ chức hội nghị đối tác OCOP. Ngoài 130 tổ chức kinh tế tham gia sản xuất sản phẩm OCOP của Quảng Ninh, còn có sự tham gia của 93 đối tác là những nhà phân phối, doanh nghiệp chế biến, tiêu thụ sản phẩm lớn của cả nước. Kết thúc hoạt động này, Quảng Ninh đã thu được kết quả đáng kể, không chỉ quảng bá hình ảnh sản phẩm OCOP, mà nhiều doanh nghiệp đã chính thức hợp tác với các đơn vị sản xuất sản phẩm OCOP trên địa bàn.

Nhiều sản phẩm OCOP được du khách tham khảo, lựa chọn.

Cụ thể, đại diện hệ thống Siêu thị VinMart+ đã ký kết hợp tác trực tiếp với 20 đơn vị sản xuất sản phẩm OCOP; ký kết biên bản ghi nhớ bao tiêu sản phẩm miến dong Bình Liêu, trứng gà Tân An; cam kết sớm đưa sản phẩm của Công ty Thủy sản Hải Hà vào bán hàng. Công ty ISOCUS ký kết với 2 doanh nghiệp sản xuất dược liệu của Quảng Ninh về xây dựng hệ thống tiêu chuẩn GMP. Công ty CP Quốc tế Ngọc Hà và Viện Công nghệ thực phẩm ký kết biên bản ghi nhớ nghiên cứu sản xuất sản phẩm có nguyên liệu từ cây chùm ngây và sachi của Quảng Ninh...

Trong năm 2018 đến nay, sản phẩm OCOP của tỉnh mang về doanh thu trên 380 tỷ đồng, lợi nhuận đạt 61,2 tỷ đồng, tăng so với cùng kỳ năm trước 7,8% về doanh thu và 12% về lợi nhuận. Nhiều sản phẩm OCOP được hệ thống bán hàng, siêu thị lớn của tỉnh, khu vực phía Bắc hợp đồng tiêu thụ dài hạn, như: Ổi lê Hoành Bồ, nước mắm Cái Rồng, rượu mơ Yên Tử, miến dong Bình Liêu, hải sản Cô Tô, trứng gà Tân An, khau nhục Tiên Yên, chân giò nướng ba miền Đầm Hà...

Tiếp tục khẳng định chỗ đứng cho sản phẩm OCOP

Mặc dù sản phẩm OCOP đã đạt kết quả đáng mừng, tuy nhiên theo giới chuyên môn  sản phẩm này còn chưa tương xứng với tiềm năng, thế mạnh Quảng Ninh tạo dựng cho chương trình OCOP. Cụ thể, sự phát triển của sản phẩm OCOP hiện nay còn thiếu tính bền vững, không ít tổ chức kinh tế tham gia chương trình OCOP còn trông chờ, ỉ lại vào nhà nước, không sáng tạo tìm hướng phát triển cho mình; một số sản phẩm OCOP sống nhờ vào thương hiệu OCOP mang lại, thiếu tính cạnh tranh, ít có khả năng tồn tại trong cơ chế thị trường.

Thời gian qua đã xuất hiện những đơn vị sản xuất tự tìm kiếm bạn hàng cho mình, mở rộng thị trường nhằm tăng doanh thu. Công ty CP Kinh doanh lâm sản Đạp Thanh (Ba Chẽ) do ông Nịnh Văn Trắng làm giám đốc là trường hợp tiêu biểu cho những nỗ lực này. Từ mô hình sản xuất trà hoa vàng nhỏ lẻ, sản phẩm xuất thô, đến nay công ty đã có hàng chục sản phẩm được chế biến tinh, bao gói đạt chuẩn và xây dựng thương hiệu, vươn tới các thị trường lớn của cả nước như Hà Nội, TP Hồ Chí Minh và bắt đầu xuất khẩu ngoài nước. Doanh thu của công ty năm 2018 đạt gần 5 tỷ đồng, tăng 40% so với năm 2017.

Đại diện đơn vị sản xuất nước mắm Cái Rồng giới thiệu sản phẩm với khách hàng tại Hội nghị kết nối sản xuất với tiêu thụ sản phẩm an toàn, tháng 12/2018.

Cùng với đó, Công ty TNHH Sản xuất và Thương mại thủy sản Quảng Ninh (Vân Đồn) do bà Phạm Thị Thu Hiền làm Giám đốc, năm qua cũng đã phát triển các sản phẩm mới là các loại bánh từ nguyên liệu thủy sản, đồng thời mở rộng hệ thống bán hàng, trong đó thí điểm đưa sản phẩm giới thiệu tại các điểm lễ hội, di tích lớn trong toàn tỉnh, qua đó quảng bá hình ảnh sản phẩm tốt hơn... Tương tự, HTX Tứ Đại (Hoành Bồ) và Công ty TNHH MTV Phát triển nông, lâm, ngư Quảng Ninh cũng là nhân tố điển hình. Tuy nhiên, đây là con số ít.

Hiện nay, lượng tiêu thụ hàng hóa của đại đa số cơ sở sản xuất vẫn chủ yếu phụ thuộc vào các hội chợ do tỉnh tổ chức và các hội chợ thương mại tại các địa phương. Bên cạnh đó, không ít sản phẩm OCOP chưa thực sự chú trọng việc hoàn thiện, nâng cao các tiêu chuẩn về ATTP, truy xuất nguồn gốc; hình thức mẫu mã sản phẩm chậm đổi mới, đặc biệt, giá cả cao hơn các sản phẩm cùng loại, dẫn đến ít tính cạnh tranh trên thị trường. Cụ thể như miến dong Bình Liêu, do chi phí đầu vào sản xuất miến dong, từ khâu mua nguyên liệu đến chi phí thiết bị, nhân công, điện, nước sản xuất lớn, dẫn đến giá thành sản phẩm cao, có thời điểm lên đến 100.000 đồng/kg miến dong, cao gần gấp đôi so với sản phẩm của các tỉnh, thành khác, nên chưa được nhiều người chấp nhận. Hiện giá miến dong Bình Liêu còn 70.000 đồng/kg...

Thực tế, xúc tiến thương mại là khâu quan trọng, rất cần thiết và có thể coi là “bà đỡ” trong việc tiêu thụ, tạo nên doanh thu, giá trị của sản phẩm OCOP. Tuy nhiên, các đơn vị sản xuất cần phát huy nội lực, sáng tạo, chủ động duy trì và phát triển các mối quan hệ khách hàng đã có, tìm kiếm khách hàng mới, tạo dựng và khẳng định được chỗ đứng trên thị trường cho sản phẩm của mình, qua đó mới thật sự phát triển hiệu quả và bền vững.

Việt Hoa