Siết chặt quản lý khai thác cát, sỏi

Trước thực trạng khai thác cát, sỏi trái phép ảnh hưởng đến môi trường, thất thoát tài nguyên, thất thu thuế, thời gian qua tỉnh Quảng Ninh đã triển khai nhiều giải pháp quyết liệt trong công tác quản lý tài nguyên, khoáng sản. Nhờ đó, hoạt động này được kiểm soát, không phát sinh các điểm nóng.

[links()]

Các đối tượng hút cát trộm tại khu vực xã Hải Đông (TP Móng Cái) bị lực lượng chức năng phát hiện tháng 12/2018. Ảnh: Trung Nguyên

Theo thống kê của Sở TN&MT, hiện trên địa bàn Quảng Ninh có 1 khu vực được cấp giấy phép thăm dò, phê duyệt trữ lượng và đang hoàn thiện thủ tục cấp giấy phép khai thác cát xây dựng thông thường tại Đầm Hà, diện tích 4,25ha, 3 khu vực được cấp phép khai thác cát đang có hoạt động (2 khu vực tại xã Phong Dụ, huyện Tiên Yên với diện tích 43ha và 1 khu vực tại xã Vô Ngại, huyện Bình Liêu với diện tích 6,17ha), 2 khu vực đang thực hiện công tác cải tạo, phục hồi môi trường, đóng cửa mỏ tại phường Hưng Đạo, TX Đông Triều.

Đối với cát làm vật liệu san lấp mặt bằng, hiện có 3 khu vực được cấp giấy phép khai thác cát san lấp tại Móng Cái chưa tiến hành khai thác với diện tích 242,4ha, trữ lượng 17.772.715m³. Các đơn vị có đầy đủ thủ tục về khoáng sản, đất đai, môi trường, tuy nhiên chưa thực hiện khai thác do chưa nộp tiền cấp quyền khai thác khoáng sản. Riêng cát thủy tinh, hiện tại có khu vực được cấp giấy phép khai thác tại mỏ cát Vân Hải thuộc địa bàn xã Minh Châu (Quan Lạn, Vân Đồn), diện tích 299ha, trữ lượng 5.343.000m³, thời hạn khai thác đến năm 2021. Hiện nay, công ty đang khai thác và thực hiện điều chỉnh ranh giới giấy phép để hoàn thiện các hồ sơ đóng cửa mỏ, cải tạo phục hồi môi trường một phần diện tích đã khai thác.

Cùng với đó, đối với cát san lấp mặt bằng còn có hoạt động nạo vét luồng lạch có tận thu sản phẩm nạo vét. Cụ thể, có 3 dự án nạo vét trên địa bàn huyện Vân Đồn đang hoạt động của Công ty TNHH Quan Minh, Công ty TNHH Tân Lập; 5 dự án đang tạm dừng hoạt động là nạo vét sông Ka Long của Công ty CP Xây dựng và Thương mại Linh Long, nạo vét tuyến Tài Xá - Mũi Chùa của Công ty CP Vật tư Tuấn Trường, nạo vét sông Kinh Thầy của Công ty Xây dựng Đông Bắc Bộ, nạo vét sông Cầm của Công ty CP Đầu tư phát triển Thái Sơn (Bộ Quốc phòng), nạo vét sông Uông của Công ty CP Đầu tư xây dựng công nghiệp HTH; còn lại 6 dự án chưa hoàn thiện thủ tục để triển khai thi công.

Thời gian qua, tỉnh có nhiều văn bản chỉ đạo tăng cường quản lý nhà nước đối với hoạt động khai thác khoáng sản làm vật liệu xây dựng; kiểm tra, xử lý hoạt động khai thác cát, sỏi trái phép; thường xuyên kiểm tra thực địa, kịp thời có những ý kiến chỉ đạo cụ thể. Sở TN&MT đẩy mạnh thanh tra, kiểm tra việc chấp hành các quy định của pháp luật về lĩnh vực khoáng sản, môi trường; phối hợp với cơ quan liên quan kiểm soát sản lượng khai thác khoáng sản thực tế của các tổ chức được cấp phép.

Sản xuất cát nhân tạo tại Công ty CP Thiên Nam.

Cục Thuế tỉnh tăng cường công tác quản lý hóa đơn, chứng từ trong hoạt động kinh doanh; xác minh hóa đơn theo chỉ đạo của ngành, xác minh nguồn gốc hàng hóa đối với các đơn vị có hoạt động mua bán với các đơn vị tỉnh ngoài; tuyên truyền rộng rãi về lợi ích của hóa đơn điện tử... Năm 2018, đơn vị đã thanh tra, kiểm tra 5 đơn vị có hoạt động khai thác cát, sỏi; tổng truy thu và phạt qua thanh tra, kiểm tra là 954 triệu đồng; phối hợp với Chi cục Thuế các địa phương: Hải Phòng, Hải Dương xác minh nguồn gốc cát, sỏi với 51 hóa đơn, đã thực hiện xác minh đầu vào và công văn xác minh nguồn gốc.

Cùng với đó các địa phương cũng tích cực xử lý vi phạm. Năm 2018 lực lượng chức năng của TP Uông Bí phát hiện và xử lý 1 vụ khai thác cát trái phép, xử phạt vi phạm hành chính 300 triệu đồng; huyện Ba Chẽ bắt 1 tàu vận chuyển cát trái phép, thu giữ 11m³ cát, 2 vụ khai thác cát, đá, sỏi, tạm giữ 3 phương tiện, xử lý hành chính phạt tiền 52 triệu đồng...  Đồng chí Cao Văn Chiến, Phó Giám đốc Sở TN&MT cho biết: Công tác quản lý cát sỏi trên địa bàn tỉnh từng bước đi vào nền nếp. Hầu hết các tổ chức, cá nhân tham gia hoạt động khai thác cát, sỏi trên địa bàn tỉnh đã chấp hành tương đối tốt các quy định của pháp luật. Cơ bản chấm dứt tình trạng khai thác khoáng sản trái phép. Hoạt động khai thác đá, sét, cát, sỏi tận thu đã được kiểm soát, đẩy lùi rõ rệt các vi phạm, không phát sinh các điểm nóng...

Nhằm nâng cao hơn nữa hiệu quả công tác phòng ngừa, phát hiện xử lý hoạt động khai thác cát, sỏi trái phép trên sông, cùng với siết chặt hoạt động này thì tỉnh cần khuyến khích doanh nghiệp sản xuất cát nhân tạo để làm cát, đá xây dựng hoặc vật liệu cấp phối..., góp phần giảm tải bãi thải mỏ, hạn chế ô nhiễm môi trường, tiết kiệm tài nguyên.

Thu Trang