Sản xuất nông nghiệp an toàn: Cần thêm những cú huých

Trước áp lực về tăng năng suất, sản lượng cây trồng, trong quá trình sản xuất hiện nay không ít nông dân lạm dụng, thậm chí lệ thuộc vào các loại hóa chất. Điều này khiến nông sản không đạt tiêu chuẩn chất lượng VSATTP, giảm cơ hội cạnh tranh trên thị trường...

[links()]

Cán bộ chuyên môn Sở NN&PTNT nghiên cứu ứng dụng công nghệ giống vào sản xuất nông nghiệp.

Để khắc phục điều này, những năm gần đây tỉnh đã quan tâm chỉ đạo sản xuất nông sản an toàn, nông sản sạch, trong đó đẩy mạnh áp dụng các tiêu chuẩn VietGAP, hữu cơ và ứng dụng công nghệ cao...

Đến nay, toàn tỉnh có 93,5ha trồng trọt được chứng nhận đạt tiêu chuẩn VietGAP, trong đó 30,5ha quả và 63ha rau. Điển hình là 55ha sản xuất rau VietGAP của Công ty TNHH VinEco tại xã Hồng Thái Tây (TX Đông Triều), 22ha sản xuất cam tại huyện Vân Đồn. Trong năm 2018, Chi cục Trồng trọt và Bảo vệ thực vật phối hợp cùng 2 địa phương là Uông Bí và Đông Triều thực hiện dự án Sản xuất vải thiều, na Đông Triều và vải chín sớm Phương Nam (Uông Bí) theo tiêu chuẩn VietGAP đảm bảo VSATTP giai đoạn 2018-2020 với tổng diện tích dự kiến 110ha na, 110ha vải thiều và 290ha vải chín sớm. Đến nay đã hoàn thành và đạt chứng nhận 10ha na đầu tiên.

Về nông nghiệp hữu cơ, từ năm 2014 Công ty CP Terranique tại xã Sơn Dương, huyện Hoành Bồ thực hiện dự án sản xuất theo tiêu chuẩn châu Âu (EU) và tiêu chuẩn Mỹ (USDA) với quy mô 2,5ha. Dự án có tổng kinh phí thực hiện là 8 tỷ đồng; sản phẩm chủ yếu là rau xanh, dưa chuột, cà chua, củ cải đỏ, hành tỏi, đậu hạt các loại.

Mô hình rau thủy canh tại Green farm 188 Mạo Khê (TX Đông Triều) được sản xuất theo nhiều tiêu chí an toàn sinh học.

Các mô hình trên là tín hiệu tích cực của nông nghiệp Quảng Ninh, tuy nhiên số lượng còn khiêm tốn, chưa tương xứng với với tổng diện tích trồng trọt của tỉnh. Riêng với mô hình sản xuất nông nghiệp hữu cơ, ngoài Terranique, toàn tỉnh không phát triển thêm mô hình nào. Nguyên nhân do sản xuất nông sản theo tiêu chuẩn an toàn đạt năng suất, sản lượng thấp, chi phí cao.

Mô hình sản xuất nông nghiệp hữu cơ cũng gặp nhiều khó khăn, thách thức hơn mô hình VietGAP bởi phải đối mặt với nguy cơ dịch bệnh do không dùng thuốc bảo vệ thực vật trong khi diện tích sản xuất hữu cơ vẫn nằm liền kề, đan xen với diện tích canh tác thông thường; chi phí sản xuất sản phẩm hữu cơ cao, tốn nhiều công lao động hơn, trong khi giá bán sản phẩm và giá trị trên ha canh tác không chênh so với sản phẩm thông thường là mấy.

Ông Nguyễn Văn Thành, Chi cục trưởng Chi cục Trồng trọt và Bảo vệ thực vật tỉnh, khẳng định: Sản xuất nông nghiệp an toàn theo tiêu chuẩn VietGAP hay nông nghiệp hữu cơ cần phải được đẩy mạnh, nhằm đáp ứng yêu cầu của người tiêu dùng, nguyên tắc vận hành của thị trường, hướng tới chiến lược xuất khẩu và nâng cao giá trị phát triển bền vững của tỉnh. Để đạt được mục tiêu này, trước tiên cần phải nâng cao kiến thức, kỹ năng canh tác nông sản an toàn cho người dân, thay đổi cách làm từ sản xuất phụ thuộc vào hóa chất sang hữu cơ, sinh học, áp dụng các tiêu chuẩn thực hành nông nghiệp tốt…

Hiện huyện Vân Đồn có 22ha cam sản xuất theo tiêu chuẩn VietGAP.

Theo đó, tỉnh và cơ quan chuyên môn, các địa phương cần phải đưa ra những chính sách khuyến khích đủ mạnh về tư liệu sản xuất cho người dân sản xuất nông sản theo tiêu chuẩn an toàn; khuyến khích tổ chức, cá nhân, doanh nghiệp liên kết sản xuất để tạo vùng sản xuất hữu cơ tập trung, ưu đãi trong giao và cho thuê đất và miễn giảm thuế thu nhập...

Các địa phương cũng cần chuẩn bị đủ điều kiện để từng bước chuyển diện sản xuất những sản phẩm chủ lực, có giá trị gia tăng cao, sản phẩm đang có thị trường xuất khẩu lớn theo hướng từ sản xuất vô cơ sang hữu cơ; quy hoạch vùng đất đai, khí hậu thuận lợi, hỗ trợ nâng cấp cải tạo đồng ruộng, hệ thống tưới tiêu thuận lợi nhất cho sản xuất nông nghiệp hữu cơ phát triển. Đồng thời, tăng cường hỗ trợ đăng ký cấp giấy chứng nhận cho các sản phẩm nông nghiệp hữu cơ, VietGAP để tạo thương hiệu riêng và tăng cường xúc tiến thương mại, quảng bá, giới thiệu sản phẩm…

Việt Hoa