Giải ngân vốn xây dựng nông thôn mới còn chậm

Nhiều năm trước, việc giải ngân vốn xây dựng nông thôn mới (NTM) ở các địa phương luôn bị chậm, ảnh hưởng trực tiếp đến các mục tiêu của chương trình. Năm 2018, mặc dù tỉnh đã chỉ đạo các ngành, địa phương đẩy mạnh chương trình này, tuy nhiên đến thời điểm này tiến độ vẫn chậm so với kế hoạch. 

[links()]

Tuyến đường kiểu mẫu xã Tân Việt, TX Đông Triều. Ảnh: Thu Trang (CTV)

Năm 2018, ngân sách tỉnh bố trí 220 tỷ đồng hỗ trợ cho chương trình xây dựng NTM. Trong đó, phân bổ trực tiếp gần 175 tỷ đồng cho các địa phương (đầu tư xây dựng hạ tầng thiết yếu gần 104 tỷ đồng, chiếm 59,29%; thực hiện các dự án, mô hình phát triển sản xuất trên 69 tỷ đồng, chiếm 39,52%; kinh phí ban chỉ đạo cấp huyện, xã trên 2 tỷ đồng, chiếm 1,185%).

Nhằm khắc phục những hạn chế, vướng mắc trong công tác giải ngân vốn, UBND tỉnh đã linh hoạt trong công tác điều hành, quản lý nguồn vốn bằng việc điều chỉnh nguồn vốn đầu tư phát triển bằng nguồn vốn sự nghiệp thực hiện chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng NTM và chương trình 135 năm 2018. Việc hướng dẫn phân bổ, quản lý vốn cơ bản khắc phục được những vướng mắc của nhiều năm trước theo hướng mở rộng và tăng tính chủ động nhiều hơn cho cấp huyện, tạo thuận lợi cho nhiều địa phương giải ngân vốn tốt nguồn vốn, như: Ba Chẽ (đạt 74% kế hoạch); Đông Triều (đạt 61% kế hoạch); Hải Hà (đạt 49% kế hoạch).

Trao đổi với chúng tôi, ông Nguyễn Văn Ngoãn, Phó Chủ tịch TX Đông Triều, cho biết: Thông qua nguồn vốn ngân sách tỉnh bố trí, thị xã đã chủ động xây dựng kế hoạch và huy động nguồn lực cho năm 2018, nhất là huy động nguồn lực xã hội hóa để nâng cao chất lượng các tiêu chí. Sau khi có thông báo vốn, UBND các xã tiến hành lựa chọn, đề xuất các dự án, công trình, công việc cụ thể theo thứ tự ưu tiên gắn với nhu cầu của từng thôn dựa trên kết quả họp thống nhất với người dân để trình UBND thị xã phê duyệt. Đến nay, thị xã đã xây dựng được tuyến đường mẫu dài khoảng 30km; trồng gần 1.500 cây bóng mát; xây 4,1km mương tiêu; mở rộng 1,5km đường... Bình quân, 12 xã đạt 17/20 tiêu chí, 25 thôn NTM kiểu mẫu đạt 42/50 chỉ tiêu, 87 vườn mẫu đều thực hiện tốt các tiêu chí về quy hoạch và ứng dụng tiến bộ KHKT...

Mô hình vườn mẫu của hộ gia đình ông Phạm Văn Mới, xã Tân Bình, huyện Đầm Hà.

Việc phân bổ vốn có địa chỉ và theo kế hoạch chuẩn bị trước đó nhiều tháng đã giúp các địa phương chủ động, đẩy nhanh tiến độ phân khai nguồn vốn năm. Vốn được cân đối giữa các nguồn và được thống nhất từ dân nên không phát sinh nợ đọng xây dựng cơ bản trong chương trình. Tính đến 30/9, toàn tỉnh đã triển khai 727 dự án, công trình (520 công trình xây dựng hạ tầng với kinh phí đã hỗ trợ trên 65 tỷ đồng, 225 dự án phát triển sản xuất đã hỗ trợ kinh phí trên 38 tỷ đồng); khối lượng thực hiện đạt trên 112 tỷ đồng (đạt 52%). Tuy nhiên, khối lượng giải ngân mới chỉ thực hiện được gần 75 tỷ đồng (đạt 34% kế hoạch).

Theo đánh giá của Ban Xây dựng NTM tỉnh, mặc dù công tác giải ngân vốn đã khắc phục được nhược điểm cơ bản của năm 2017 nhưng vẫn còn một số hạn chế dẫn đến việc giải ngân chưa cao. Nguyên nhân chính là do một số địa phương tổ chức hội nghị đánh giá thực hiện chương trình chậm, dẫn đến chậm ban hành kế hoạch xây dựng năm 2018, làm ảnh hưởng đến phân bổ nguồn vốn. Nhiều địa phương khi xây dựng kế hoạch vốn chưa phản ánh được nguồn vốn xã hội hóa tham gia chương trình (vốn doanh nghiệp, ngày công, nhân dân hiến đất, vật tư...). Do vậy, chưa có kế hoạch chỉ tiêu vận động cụ thể, khi triển khai không thống kê được hết các nguồn vốn tham gia xây dựng chương trình. Điều này dẫn đến tỷ lệ giải ngân ở các địa phương rất thấp. Điển hình như: Cô Tô mới đạt 18%, Vân Đồn đạt 16% và Hoành Bồ là 10%.

Mặt khác, việc giải ngân vốn chậm còn do trình độ chuyên môn của một số cán bộ cấp xã còn hạn chế, khó khăn trong việc lập hồ sơ dự án; công tác lãnh đạo, chỉ đạo triển khai ở một số địa phương chưa quyết liệt, sâu sát, nhất là những xã đã đạt chuẩn NTM theo tiêu chí cũ...

Từ thực tế này, các địa phương cần vào cuộc quyết liệt, tăng cường kiểm tra, hướng dẫn việc quản lý, sử dụng nguồn vốn; đẩy nhanh tiến độ thực hiện các chỉ tiêu, tiến độ giải ngân nguồn vốn NTM năm nay theo kế hoạch...

Hoàng Nga