Cao tốc Vân Đồn - Móng Cái: Nguy cơ chậm tiến độ GPMB

Tháng 3/2018, tại lễ ra quân thực hiện công tác bồi thường, GPMB cao tốc Vân Đồn - Móng Cái, lãnh đạo các địa phương có tuyến cao tốc đi qua đã cùng ký cam kết hoàn thành 100% mặt bằng vào tháng 11/2018. Như vậy, chỉ còn hơn một tháng nữa, hạn bàn giao mặt bằng để nhà đầu tư tổ chức thi công dự án đã đến, tuy nhiên, hiện vẫn còn những khó khăn cần giải quyết.

Lãnh đạo các địa phương: Vân Đồn, Tiên Yên, Đầm Hà, Hải Hà, Móng Cái ký cam kết bàn giao mặt bằng phục vụ thi công tuyến cao tốc Vân Đồn - Móng Cái vào tháng 11/2018.

Cao tốc Vân Đồn - Móng Cái là dự án chiến lược, đặc biệt quan trọng của tỉnh. Dự án không chỉ kết nối chặt chẽ, tạo điều kiện đi lại thuận lợi cho các địa phương khu vực miền Đông của tỉnh, mà còn kết nối cửa khẩu quốc tế Móng Cái với các tỉnh, khu vực miền Bắc, trở thành cửa ngõ đường bộ đầu tiên kết nối ASEAN với Trung Quốc.

Cũng bởi ý nghĩa đặc biệt quan trọng đó, từ khi có ý tưởng triển khai dự án, Quảng Ninh đã tích cực huy động các nguồn lực, vốn và tranh thủ sự ủng hộ từ trung ương để hoàn thành các thủ tục pháp lý cần thiết.

Đặc biệt, đối với việc đảm bảo mặt bằng cho dự án triển khai sớm, lần đầu tiên, tỉnh Quảng Ninh tách công tác GPMB thành dự án độc lập, các địa phương có tuyến đường đi qua được ủy quyền làm chủ đầu tư các dự án thành phần. Cũng lần đầu tiên, tỉnh tổ chức tập huấn về trình tự thủ tục GPMB, quy trình tiếp công dân, xử lý đơn thư khiếu nại, quản lý đất đai và kinh nghiệm trong công tác GPMB cho cán bộ xã, thôn, bản và tổ chức lễ ra quân thực hiện công tác bồi thường, GPMB... Trên tinh thần đó, các địa phương có tuyến cao tốc đi qua đã thành lập Ban chỉ đạo, tăng cường công tác quản lý, sử dụng đất đai, quản lý quy hoạch, tăng cường vận động, tuyên truyền để nhân dân nắm bắt chủ trương, thực hiện đúng các quy định của Nhà nước về tổ chức thu hồi đất... công tác GPMB thời gian đầu được triển khai khá nhanh và bài bản.

Đến nay, tổng mặt bằng các địa phương có thể bàn giao trên toàn tuyến là khoảng 66/80,3km. Trong đó, huyện Vân Đồn đã hoàn thành công tác bồi thường, GPMB. Các địa phương khác là Tiên Yên bàn giao được 11,95/12,84km, Đầm Hà bàn giao 11,4/13,65km. Riêng 2 địa phương là Hải Hà và TP Móng Cái khối lượng vẫn còn. Cụ thể: Tại huyện Hải Hà mới có thể bàn giao được 15,1/19,8km, TP Móng Cái 15/23,89km. Những vị trí còn lại hiện đang gặp khó khăn, nhiều hộ gia đình còn chưa chấp nhận phương án và nhận tiền bồi thường.

Ông Nguyễn Thanh Hải, Giám đốc Trung tâm Phát triển quỹ đất TP Móng Cái, cho biết: Xác định GPMB cao tốc Vân Đồn - Móng Cái là nhiệm vụ chính trị đặc biệt quan trọng, do đó thành phố đã rất quyết tâm, huy động cả hệ thống chính trị cùng vào cuộc, triển khai nhiều giải pháp tích cực để đẩy nhanh tiến độ, công tác GPMB. Tuy nhiên, đến nay do cả yếu tố chủ quan và khách quan, tiến độ GPMB đang chậm so với kế hoạch.

Vị trí thi công cao tốc Vân Đồn - Móng Cái qua huyện Tiên Yên đã cơ bản hoàn thành GPMB.

Cụ thể, TP Móng Cái mới phê duyệt 380/650 phương án, chi trả tiền cho 354/380 phương án, diện tích đất có thể bàn giao tới thời điểm này được 15/23,89km. Còn lại 270 phương án hiện vẫn đang tiếp tục lập, thẩm định, trình phê duyệt. Nguyên nhân của việc chậm trễ là do công tác xác minh nguồn gốc, quá trình sử dụng đất, thời điểm xây dựng công trình còn phức tạp; phương án bồi thường phải hỗ trợ bổ sung; nhiều thửa đất còn tranh chấp... đã khiến người dân chưa chấp nhận phương án bồi thường và chưa đồng ý nhận tiền.

Điển hình như tại phường Ninh Dương (TP Móng Cái) hiện mới chỉ có 170/225 phương án được lập, các phương án còn lại do vướng mắc liên quan đến diện tích đất ở trước đây được cấp vượt hạn mức, đất không có hồ sơ gốc, nên không có cơ sở để xác minh... Tương tự, tại huyện Hải Hà, công tác di chuyển hạ tầng kỹ thuật, cụ thể là hạ tầng ngành Điện còn chậm do ngành Điện chậm bàn giao thiết kế kỹ thuật, một số hộ dân tại xã Quảng Long và Quảng Sơn đang vướng mắc do sai sót về địa giới hành chính giữa 2 xã; diện tích mặt bằng của Trung đoàn 43 chưa hoàn thành thỏa thuận đền bù.

Trước những vướng mắc này, các địa phương liên quan đã báo cáo UBND tỉnh và xin ý kiến từ các sở, ngành chuyên môn để kịp thời tháo gỡ, giải quyết những tồn tại, song đến nay tiến độ hồi đáp còn chậm. Trong khi chờ đợi, các địa phương vẫn tiếp tục đẩy mạnh vận động, tuyên truyền, giải thích ý nghĩa, mục đích của dự án, tập hợp, thống kê, giải đáp cặn kẽ, tỉ mỉ những vướng mắc thuộc thẩm quyền để nhận được sự đồng thuận từ phía nhân dân, sớm bàn giao mặt bằng.

Tháng 11 sắp đến, thời gian khởi công cao tốc Vân Đồn - Móng Cái cũng rất gần, tuy nhiên, những vướng mắc trong tổ chức, thực hiện GPMB để thi công tuyến cao tốc đang có chiều hướng chậm so với kế hoạch. Là địa phương được Chính phủ và các bộ, ngành đánh giá cao, điển hình về vận dụng linh hoạt các nguồn lực đầu tư hạ tầng giao thông, đi đầu về thu hút đầu tư và cải cách hành chính, Quảng Ninh rất cần sự đồng hành, nỗ lực hơn nữa của nhân dân, sự vào cuộc của các ngành, các cấp, tập trung tháo gỡ vướng mắc, đảm bảo tiến độ hoàn thành GPMB theo đúng kế hoạch để nhà đầu tư tổ chức thi công, sớm đưa công trình vào khai thác, phát huy hiệu quả sau đầu tư.

Đỗ Phương