Cấm khai thác thuỷ sản bằng lờ dây: Thực hiện chưa triệt để

Từ năm 2014, UBND tỉnh đã ban hành Quyết định số 2418/2014/QĐ-UBND về việc ban hành quy định quản lý nhà nước về hoạt động khai thác và bảo vệ nguồn lợi thủy sản trên địa bàn tỉnh Quảng Ninh. Theo đó, ngoài các nghề cấm khai thác thủy sản theo quy định tại Thông tư số 02/2006/TT-BTS ngày 20/3/2006 của Bộ Thủy sản (nay là Bộ NN&PTNT), UBND tỉnh còn bổ sung cấm một số nghề khai thác thủy sản khác; trong đó có cấm sử dụng lờ dây (lồng bát quái).

Đoàn kiểm tra liên ngành của huyện Hải Hà phát hiện và xử lý tàu cá sử dụng nghề cào khai thác nhuyễn thể tại xã Cái Chiên. Ảnh: Thanh Trường (Trung tâm TT-VH Hải Hà)

Trước kiến nghị của ngư dân, để tạo điều kiện cho bà con ổn định cuộc sống, có thời gian để thay thế các phương tiện, ngư cụ khai thác thuỷ sản tận diệt, tại cuộc họp tiếp công dân ngày 4/1/2018, tỉnh đã gia hạn cho những hộ có đơn cam kết được sử dụng lờ dây đánh bắt đến hết ngày 31/3/2018. Sau ngày này sẽ cấm triệt để trên địa bàn toàn tỉnh.

Một trong những địa phương tích cực ra quân dẹp sử dụng lờ dây khai thác thủy sản phải kể đến TX Quảng Yên. Theo thống kê, trên địa bàn thị xã có 824 hộ sử dụng lờ dây hoạt động khai thác thủy sản với 1.684 lao động (đông nhất toàn tỉnh). Bởi vậy, công tác tuyên truyền, xử lý vi phạm được địa phương tăng cường. Từ tháng 4 đến tháng 7/2018, Đoàn liên ngành của thị xã đã mở 7 đợt cao điểm ra quân; kiểm tra 38 tàu cá đang khai thác thủy sản trên sông. Đoàn đã lập biên bản xử phạt 15 tàu cá, ngư dân vi phạm; trong đó, 7 tàu cá đã chấp hành nộp phạt 16,8 triệu đồng; số còn lại đã lập biên bản tạm giữ tang vật, phương tiện, chứng chỉ hành nghề; tịch thu 380 bộ lờ dây, với tổng chiều dài 3.040m. Các xã, phường đều tích cực vào cuộc tháo dỡ toàn bộ số đăng, đáy, đọn chắn ở khu vực ven sông, lạch thuộc địa phận quản lý; đồng thời, lập chốt thường trực tuần tra, kiểm soát 24/24 giờ tại khu vực bến bãi, sông lạch. Các xã, phường cũng quản lý, kiểm tra các cửa hàng kinh doanh ngư cụ thuộc địa giới hành chính phân cấp. Đến nay, thị xã có 951 lao động sử dụng nghề cấm trong khai thác thuỷ sản đã thực hiện chuyển đổi nghề.

Lực lượng chức năng huyện Đầm Hà xử lý phương tiện khai thác thủy sản bằng lờ dây trên địa bàn. Ảnh: Hữu Việt

Theo thống kê của Sở NN&PTNT, đến ngày 31/8/2018, toàn tỉnh có 8.430 phương tiện với hơn 33.000 lao động hoạt động khai thác thủy sản; trong đó, trước ngày 31/3/2018, có 1.114 phương tiện khai thác thủy sản bằng lờ dây. Thực hiện chỉ đạo của tỉnh về việc cấm triệt để việc sử dụng lờ dây trong khai thác thủy sản, Sở NN&PTNT đã ban hành nhiều văn bản; đồng thời, chỉ đạo lực lượng thanh tra chuyên ngành 24/24 giờ bám biển, phát hiện và xử lý nghiêm các vi phạm. Từ khi thực hiện Chỉ thị 18-CT/TU ngày 1/9/2017 của Ban Thường vụ Tỉnh uỷ về tăng cường công tác bảo vệ và phát triển nguồn lợi thuỷ sản trên địa bàn tỉnh, đến nay các sở, ban, ngành, địa phương đã tuyên truyền trực tiếp cho 52.099 lượt ngư dân; phối hợp xây dựng và đăng tải 453 tin, bài, phóng sự trên Báo Quảng Ninh, Đài PT-TH tỉnh, Cổng thông tin điện tử tỉnh...; in ấn, cấp phát hàng chục nghìn tờ rơi, pano, áp phích, tài liệu; tổ chức 7 hội nghị đối thoại với hơn 674 ngư dân. Đã có 2.947 hộ kinh doanh ngư cụ, chủ phương tiện khai thác thủy sản ký cam kết không mua bán, vận chuyển, sử dụng công cụ cấm trong khai thác thủy sản...

Cùng với đó, từ tháng 4 đến hết tháng 8/2018, các ban, ngành chức năng và UBND các địa phương đã tổ chức nhiều đợt kiểm tra, phát hiện 2.063 vụ vi phạm sử dụng công cụ cấm trong khai thác thuỷ sản; trong đó xử lý 1.970 vụ, thu phạt trên 7,5 tỷ đồng. Bên cạnh đó, Sở NN&PTNT và các địa phương cũng tích cực đẩy mạnh hoạt động chuyển đổi nghề, hỗ trợ ngư dân nâng cấp, cải hoán tàu đáp ứng hoạt động khai thác thủy sản theo quy định; mua ngư cụ, thiết bị khai thác được phép; giúp ngư dân đầu tư vào các nghề không khai thác thuỷ sản... UBND tỉnh cũng đã ban hành Kế hoạch số 99/KH-UBND ngày 11/7/2018 về chuyển đổi nghề, nâng cấp tàu cá công suất nhỏ hoạt động khu vực ven bờ trên địa bàn tỉnh đến năm 2020, trong đó giao chỉ tiêu chuyển đổi nghề cho từng địa phương trong tỉnh.

Mặc dù đạt được những kết quả nhất định, song việc thực hiện triệt để cấm bà con khai thác thuỷ sản bằng các công cụ cấm, trong đó có lờ dây còn gặp nhiều khó khăn. Điều này đòi hỏi việc tuyên truyền cũng như kiểm tra, xử lý các phương tiện đánh bắt thủy sản vi phạm phải được các địa phương thực hiện thường xuyên, liên tục hơn. Có như vậy mới tiến tới triệt để việc ngư dân không sử dụng ngư cụ cấm khai thác trên địa bàn, góp phần bảo vệ tốt nguồn lợi thuỷ sản cũng như bảo vệ ngư trường lâu dài cho chính con cháu mình.

Thu Nguyệt