Hoạt động xuất nhập khẩu dần chuyển dịch

Từ đầu năm đến nay, trị giá hàng hóa tạm nhập tái xuất, chuyển khẩu, kho ngoại quan (TNTX, CK, KNQ) liên tục giảm, trong 7 tháng đầu năm giảm 21% so với cùng kỳ năm 2017 và giảm 39,6% so với năm 2016. Ngược lại, trị giá hàng hóa xuất nhập khẩu (XNK) qua các cửa khẩu biên giới liên tục tăng cao, tăng 14,5% so với cùng kỳ 2017 và tăng 48% so với năm 2016. Theo đánh giá của cơ quan chuyên môn, con số trên đã cho thấy hoạt động XNK nói chung đang chuyển dịch theo hướng chính ngạch, bền vững, thuận lợi.

[links()]

Công ty TNHH Dầu thực vật Cái Lân là một trong những doanh nghiệp khai thác tốt các ưu đãi từ hiệp định thương mại đối với hàng hóa có xuất xứ.

Trị giá hàng hóa TNTX, CK, KNQ liên tục giảm mạnh trong thời gian gần đây là do tác động từ cơ chế, chính sách, thị trường của Trung Quốc. Đáng chú ý, các cửa khẩu như Bắc Phong Sinh - Lý Hỏa, Hoành Mô - Động Trung... chưa được nước bạn công nhận là cặp cửa khẩu, mà chỉ dừng lại ở cấp độ điểm thông quan, nên việc quản lý tại đây vẫn theo chế độ biên mậu, thời gian mở cửa để giao nhận hàng hóa chưa ổn định, thường xuyên thay đổi.

Tại cặp cửa khẩu Hoành Mô - Động Trung chưa được thống nhất nâng cấp cửa khẩu chính, do đó việc vận chuyển hàng hóa chủ yếu qua ngầm tràn, thường xuyên bị tắc nghẽn, cản trở lưu thông. Đồng thời, nước bạn cắt giảm 3 giờ mỗi ngày đối với ngày thường và thực hiện nghỉ làm việc 2 ngày cuối tuần cùng các ngày lễ.

Về phía Quảng Ninh, thời gian qua, tỉnh cũng tăng cường công tác quản lý đối với hoạt động TNTX, CK, KNQ như: Siết chặt kiểm soát hàng hóa; đấu tranh chống buôn lậu, gian lận thương mại; lựa chọn doanh nghiệp có năng lực, minh bạch thực hiện TNTX, CK, KNQ...

Trái lại với sự sụt giảm của TNTX, CK, KNQ thì trị giá hàng hóa XNK qua các cửa khẩu biên giới liên tục tăng cao. Trong đó, trị giá hàng hóa nhập khẩu tăng 46,5% so với cùng kỳ 2017 và tăng 33% so với cùng kỳ 2016; trị giá hàng hóa xuất khẩu tăng 10,5% so với cùng kỳ 2017 và tăng 42% so với cùng kỳ 2016.

Điều này cho thấy hoạt động XNK trên địa bàn tỉnh đang chuyển dịch sang chính ngạch, các sản phẩm đã không ngừng được nâng cao, đảm bảo yêu cầu khắt khe của thị trường XNK, đáp ứng xu thế phát triển.

Để đạt được kết quả trên, giữa tháng 4/2018, Quảng Ninh lần đầu tiên tổ chức hội nghị đẩy mạnh hoạt động kinh tế cửa khẩu biên giới với sự tham gia của gần 300 đại biểu, trong đó có 200 doanh nghiệp hoạt động XNK. Tại hội nghị, lãnh đạo tỉnh đã định hướng phát triển hoạt động XNK, đồng thời, các đại biểu đã trao đổi để làm rõ hơn thực trạng hoạt động kinh tế cửa khẩu biên giới trên địa bàn tỉnh thời gian vừa qua, trong đó chỉ ra những tồn tại, hạn chế của hoạt động này; bàn bạc, thống nhất đề ra giải pháp hữu hiệu phát triển trong năm 2018 và những năm tiếp theo. Đây là hội nghị có tính chuyên biệt để đánh giá thực tế, khách quan, cụ thể về hoạt động kinh tế cửa khẩu bền vững.

Việc công bố lối mở cầu phao Km3+4 đã tạo điều kiện thuận lợi cho doanh nghiệp XNK hoạt động.

Cùng với đó, trên cơ sở tham mưu của cơ quan chuyên môn, tỉnh đã thực hiện việc thương nhân tham gia hoạt động mua bán, trao đổi hàng hóa qua các cửa khẩu phụ, lối mở biên giới làm thủ tục trực tiếp tại cơ quan hải quan không cần phải được UBND tỉnh công bố thực hiện mua bán hàng hóa qua cửa khẩu, lối mở; nhóm mặt hàng không thuộc danh mục các mặt hàng có điều kiện thì không cần thực hiện đăng ký với UBND tỉnh; công bố lối mở cầu phao Km3+4… Qua đó, tạo điều kiện thuận lợi cho các doanh nghiệp thực hiện XNK hàng hóa.

Tranh thủ các nguồn lực, tỉnh đã tập trung cải thiện hạ tầng đồng bộ, đặc biệt là giao thông, nhằm đảm bảo cho việc thông thương, vận chuyển, trao đổi hàng hóa. Cụ thể như nâng cấp cửa khẩu Bắc Luân I, xây dựng cầu Bắc Luân II và đường dẫn; nâng cấp đập tràn cửa khẩu Hoành Mô, cửa khẩu Bắc Phong Sinh; nâng cấp QL18; đấu nối đường giao thông từ QL18 vào khu bến bãi Km3+4; nâng cấp tỉnh lộ 341 từ Khu kinh tế cửa khẩu Móng Cái đến Khu kinh tế cửa khẩu Bắc Phong Sinh...

Ngoài ra, tỉnh cũng huy động nguồn vốn xã hội hóa của các doanh nghiệp đầu tư hạ tầng phục vụ trực tiếp đến hoạt động XNK hàng hóa, như: Khu vực lối mở biên giới tại Km3+4 đi qua cầu phao trên sông Ka Long, cảng cạn ICD Thành Đạt,  địa điểm xuất hàng Km3+4 Thành Đạt...

Một trong những nguyên nhân quan trọng thúc đẩy hoạt động XNK chính ngạch trên địa bàn tỉnh thời gian qua đó là doanh nghiệp đã chủ động nâng cao năng suất, hoàn thiện chất lượng, chuẩn hóa sản phẩm để đáp ứng yêu cầu khắt khe của thị trường. Trên cơ sở đó, các doanh nghiệp dễ dàng khai thác ưu đãi thuế quan từ các hiệp định thương mại tự do đối với hàng hóa có nguồn gốc xuất xứ rõ ràng. Cụ thể là trị giá hàng hóa được cấp giấy chứng nhận xuất xứ hàng hóa (C/O) 7 tháng đầu năm nay tăng mạnh, đạt 316,5 triệu USD, tăng 23,2% so với cùng kỳ 2017, tăng 63% so với cùng kỳ 2016, chiếm 45% trị giá hàng hóa xuất khẩu.

Thiết nghĩ, để XNK chính ngạch tiếp tục tăng trưởng, các địa phương biên giới cần có giải pháp phát triển đồng bộ thương mại biên giới, gia tăng các loại hình dịch vụ, đầu tư hạ tầng đồng bộ để ổn định hoạt động XNK, tăng thu ngân sách, phát triển kinh tế - xã hội địa phương.

Cao Quỳnh