POS, smartphone, máy tính có thể dễ dàng được sử dụng trong thanh toán "chui"

Mới đây, tại TP Hạ Long, lực lượng chức năng đã phát hiện hơn 200.000 nhân dân tệ (tương đương 700 triệu đồng) đã chuyển thẳng ra nước ngoài qua máy chấp nhận thanh toán thẻ ngân hàng (POS) mà không qua bất cứ một hệ thống ngân hàng hay tổ chức trung gian thanh toán nào của Việt Nam. 

Ngoài POS thì smartphone, máy tính cũng có thể được các đối tượng lợi dụng trong giao dịch thanh toán "chui".

Lý giải nguyên nhân hoạt động POS “chui” như trường hợp trên, Phó Giám đốc NHNN Chi nhánh Quảng Ninh, ông Nguyễn Văn Đoan, cho biết: Những chiếc máy POS từ nước ngoài mang vào Việt Nam rất khó kiểm soát. Bởi máy nhỏ gọn, dễ dàng cất giấu; chỉ cần gắn thêm một sim 3G là có thể hoạt động được.

Những chiếc máy POS “chui” có thể thực hiện giao dịch rất nhanh chóng, mọi lúc, mọi nơi, thậm chí cả ở trên ô tô, tàu thủy... khi đang di chuyển; nếu không bắt quả tang khi đang thực hiện giao dịch qua POS thì lực lượng chức năng không thể xử lý các đối tượng.

Tại Việt Nam, các địa phương có hoạt động du lịch sôi động, số lượng du khách, đặc biệt là du khách Trung Quốc đến tham quan, tiêu dùng lớn, đều có nguy cơ cao để các đối tượng lợi dụng thanh toán POS "chui". Việc làm này khiến địa phương thất thu thuế, việc kiểm soát hoạt động cơ sở kinh doanh trở nên khó khăn, phức tạp hơn...

Bên cạnh nguyên nhân chủ quan từ các cơ sở bán hàng sử dụng POS "chui", rất nhiều trường hợp, du khách chấp nhận thanh toán qua POS “chui” mà không biết, vì mục đích cuối cùng của họ là trả được tiền và mua được hàng, không quan tâm thanh toán qua hình thức nào. Đây cũng là khó khăn đối với cơ quan nhà nước trong công tác kiểm tra, kiểm soát các giao dịch qua POS.

Thiết bị POS "chui" được cơ quan chức năng TP Hạ Long thu giữ ngày 25/4/2018. Ảnh: Nguyễn Hùng (CTV)

Muốn quản lý tốt và hạn chế tối đa hoạt động giao dịch POS “chui”, cần có sự vào cuộc của các cấp, ngành trên nhiều lĩnh vực, từ quản lý hoạt động xuất nhập cảnh, kinh doanh dịch vụ cho người nước ngoài, thông tin tuyên truyền đến các cơ sở kinh doanh và du khách...

Trong đó, thiết nghĩ, kiểm soát hoạt động kinh doanh dịch vụ của các đơn vị, cơ sở bán hàng phục vụ chủ yếu là đối tượng nước ngoài; cũng như tuyên truyền về việc sử dụng POS theo quy định, luật pháp của Việt Nam, cần phải được tăng cường.

Ông Đoan, cho biết thêm: Bên cạnh những tiện ích, công nghệ 4.0 cũng đang là một thách thức đối với các ngân hàng. Bởi công nghệ thông tin ngày càng phát triển, đã tạo ra một "thế giới phẳng". Các giao dịch ngân hàng có thể thực hiện xuyên biên giới, xuyên quốc gia. Điều này cũng sẽ được các đối tượng lợi dụng để thực hiện các hành vi phi pháp. Giao dịch có thể được thực hiện tại quốc gia này, nhưng tiền lại đưa về quốc gia khác mà không phải thông qua một hệ thống ngân hàng hay tổ chức trung gian thanh toán nào của quốc gia đó.

Trên thực tế, POS cũng chỉ là một trong nhiều phương tiện thanh toán các đối tượng có thể lợi dụng được để thực hiện các hành vi thanh toán. Ngoài ra, các đối tượng có thể sử dụng smartphone, máy tính bảng, máy tính xách tay... Điểm chung của các thiết bị này đều nhỏ gọn, dễ di chuyển và chỉ khi lắp sim 3G thì thanh toán quốc tế mới thực hiện được, nên rất khó phát hiện và xử lý.

Cùng với việc tiếp tục công tác kiểm tra các hoạt động giao dịch qua máy POS, ngay sau sự việc xảy ra, Ngân hàng Nhà nước Chi nhánh Quảng Ninh đã có văn bản báo cáo Ngân hàng Nhà nước Việt Nam xin ý kiến chỉ đạo.

Được biết, Thống đốc Ngân hàng Nhà nước cũng vừa ký công văn gửi tất cả các chi nhánh ngân hàng các tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương yêu cầu báo cáo với UBND các tỉnh, thành phố để phối hợp với các cơ quan chức năng ở địa phương thanh tra, kiểm tra và phát hiện kịp thời các hành vi liên quan đến các vi phạm qua giao dịch POS.

Báo Quảng Ninh sẽ tiếp tục thông tin về nội dung này.

Hồng Nhung