Kiểm lâm Quảng Ninh: Nỗ lực giữ màu xanh cho rừng

Mặc dù phải quản lý diện tích rừng rộng lớn trong khi lực lượng lại mỏng, nhưng trong những năm qua, bằng nhiều giải pháp, Kiểm lâm Quảng Ninh đã nỗ lực để bảo vệ và phát triển rừng, nâng cao độ che phủ rừng.

Cuộc chiến giữ rừng

Toàn lực lượng kiểm lâm hiện có 333 người, được biên chế ở 23 đơn vị, trong khi diện tích đất lâm nghiệp trên 435.000ha. Dưới tác động của cơ chế thị trường, tình trạng cố tình vi phạm quy định về bảo vệ và phát triển rừng, chặt phá, khai thác, vận chuyển lâm sản trái phép... ngày càng diễn ra phổ biến. Với tinh thần quyết tâm, không khoan nhượng, Kiểm lâm Quảng Ninh kiên quyết truy quét, xử lý các trường hợp tổ chức phá hoại rừng.

Thống kê của ngành chức năng cho thấy, chỉ tính trong vòng 10 năm gần đây, lực lượng kiểm lâm Quảng Ninh đã tổ chức thực hiện và phối hợp truy quét, xử lý hàng nghìn lượt vụ phá rừng, khai thác, vận chuyển lâm sản trái phép. Qua đó đã bắt và xử lý 13.200 vụ vi phạm lâm luật; tịch thu 21.000m3 gỗ các loại, 110.050kg động vật hoang dã, nhiều lâm sản khác có giá trị cao. Tổng giá trị thu nộp ngân sách hơn 55 tỷ đồng.

Đặc biệt, nhiều vụ vi phạm lớn đã được xử lý kịp thời, đúng luật pháp, tạo được uy tín của lực lượng kiểm lâm đối với dư luận. Chính nhờ vậy, một số vùng trọng điểm, phức tạp về vi phạm lâm luật trước kia như: Rừng phòng hộ hồ Yên Lập, Khu bảo tồn thiên nhiên Đồng Sơn - Kỳ Thượng, cùng với các khu rừng đặc dụng, phòng hộ khác trong tỉnh đến nay đã được lập lại trật tự.

Kiểm lâm huyện Hải Hà tuần tra, kiểm soát rừng Quảng Nam Châu.

Xác định lấy dân làm gốc trong công tác giữ rừng, những năm qua lực lượng kiểm lâm đóng vai trò quan trọng và tiên phong trong công tác giao đất giao rừng, biến đất rừng đều có chủ quản lý, từ đó nâng cao hiệu quả sử dụng rừng, bảo vệ và phát triển rừng. Đến thời điểm này toàn tỉnh đã có trên 70% diện tích đất lâm nghiệp đã giao cho các cá nhân, tổ chức; có trên 8.000 trang trại với hàng chục nghìn ha cây đặc sản, cây ăn quả và cây lâm nghiệp; hơn 800 trang trại, cơ sở gây nuôi động vật có nguồn gốc hoang dã với hàng nghìn cá thể. Trong 10 năm gần đây, khoảng trên 16.000 hộ dân đã tham gia ký cam kết bảo vệ rừng, có 500/891 thôn bản xây dựng hương ước, quy ước bảo vệ và phát triển rừng; thành lập, huấn luyện được 1.587 tổ đội dân phòng chữa cháy rừng với trên 7.800 người dân và chủ rừng tham gia…

Nhờ vậy, không chỉ hạn chế tình trạng tàn phá rừng mà ngược lại mỗi năm toàn tỉnh đều đạt thêm khoảng 10.000ha rừng trồng mới, nâng cao diện tích rừng sản xuất, mang lại thu nhập từ khai thác gỗ, lâm sản ngoài gỗ và sản phẩm khác từ trang trại vườn rừng... cho người dân.

Hiện đại hóa công tác PCCCR

Nhận thức rất rõ về sự nguy hại của cháy rừng, từ nhiều năm nay, lực lượng kiểm lâm đặc biệt quan tâm đến công tác này. Toàn lực lượng đã từng bước được huấn luyện chính quy, trang bị tốt hơn, hiện đại hoá hơn về trang thiết bị, kỹ năng phòng và xử lý cháy. Thông qua hoạt động diễn tập phòng cháy chữa cháy rừng (PCCCR) các cấp, lực lượng kiểm lâm đã được tăng cường huấn luyện kỹ thuật, chiến thuật, chỉ huy và tổ chức chữa cháy rừng; triển khai kỹ năng, phương án PCCCR cho các chủ rừng, tổ đội và các đơn vị liên quan.

Chi cục Kiểm lâm tỉnh điều hành chỉ huy PCCCR qua hệ thống vệ tinh viễn thám.

Thực hiện dự án Nâng cao năng lực phòng cháy, chữa cháy rừng cho lực lượng kiểm lâm mà tỉnh đang triển khai, hiện nay Chi cục Kiểm lâm tỉnh đã ứng dụng công nghệ thông tin theo dõi, điều hành chỉ huy PCCCR qua hệ thống vệ tinh viễn thám. Toàn lực lượng kiểm lâm đã xây dựng và triển khai ứng dụng các phần mềm cảnh báo, phân vùng trọng điểm cháy rừng, chỉ huy chữa cháy rừng. Gần đây nhất, toàn lực lượng đã được trang bị mới 8 xe ô tô công vụ, xây dựng hệ thống 15 trạm kiểm lâm để đảm bảo trong việc thực hiện nhiệm vụ PCCCR.

Để hạn chế cháy rừng, hiện nay Chi cục Kiểm lâm tỉnh đang xây dựng, thực hiện đề án xử lý thực bì dưới tán rừng thông trồng bằng vốn ngân sách đã hết giai đoạn đầu tư ở các khu rừng phòng hộ và rừng đặc dụng; nghiên cứu và xây dựng các công trình khoa học ứng dụng các loài cây bản địa đa tác dụng để phòng hộ đầu nguồn; phát triển cây dược liệu đặc hữu có giá trị tại các khu bảo tồn...

Cùng với đó, lực lượng kiểm lâm bố trí 158 cán bộ xuống quản lý địa bàn; tham mưu cho cấp uỷ, chính quyền xã về công tác PCCCR, tổ chức tập huấn và tuyên truyền cho các tổ, đội PCCCR của các xã, các chủ rừng và nhân dân các thôn bản có rừng.

Nhờ đó, có thể thấy tình trạng cháy rừng nhiều năm qua đã giảm cả về số vụ và tính chất, mức độ; hạn chế cơ bản và giảm thiểu thiệt hại đến mức thấp nhất. Theo thống kê, trong 10 năm trở lại đây, bình quân mỗi năm diện tích cháy rừng xảy ra từ 10-20ha (giảm khoảng 60-70% so với trước đây), có năm chỉ xảy ra các điểm cháy nhỏ không thiệt hại tài nguyên rừng. Chính từ những nỗ lực trên, độ che phủ rừng của Quảng Ninh tăng theo từng năm (từ 45% năm 2007 lên 54,3% năm 2017), đạt tỷ lệ che phủ rừng cao trong toàn quốc.

Việt Hoa