Kênh mương ở Đông Ngũ và những trăn trở

Đợt nắng nóng kéo dài đang diễn ra khiến chuyện cấy trồng của bà con ở xã Đông Ngũ (huyện Tiên Yên) gặp nhiều khó khăn, vì kênh mương ở một số thôn không có khả năng giữ và dẫn nước.

Vụ chiêm năm nay, đến giờ lẽ ra lúa đã phải lên xanh, chuẩn bị vào thời kỳ làm đòng, thế nhưng toàn bộ diện tích 222ha ruộng của xã Đông Ngũ mới cấy xong khoảng 98% được ít ngày, nguyên nhân chủ yếu do thiếu nước. Hiện Đông Ngũ có hơn 4km kênh mương đã được làm từ năm 2004, bao gồm tuyến T2 Khe Táu và tuyến Xi Hí, do Công ty TNHH Thủy lợi Miền Đông quản lý. Từ năm 2016, chuyện kênh mương dẫn nước kém đã ám ảnh những người làm nông nghiệp ở xã, vì có tới trên 3,7km kênh mương cần nâng cấp, sửa chữa. Công việc này cứ lùng bùng, vì giải pháp hiệu quả nhất là làm mới thế nhưng số tiền tốn kém đến gần trăm tỷ biết trông vào đâu, còn sửa chữa thì kênh mương Đông Ngũ giống như chiếc áo cũ cứ vá chỗ này lại bục chỗ khác. Năm 2017, Công ty TNHH Thủy lợi Miền Đông cũng đã sửa chữa hầu hết các tuyến mương xuống cấp. Xã Đông Ngũ cũng tranh thủ nguồn vốn của huyện Tiên Yên cho vay 1,1 tỷ đồng năm 2017 từ nguồn trái phiếu Chính phủ để sửa chữa kênh mương. Sau khi sửa xong, xã bàn giao lại cho Công ty TNHH Thủy lợi Miền Đông quản lý.

Nhiều đoạn mương ở thôn Đông Ngũ Hoa, xã Đông Ngũ, đã xuống cấp nặng.

Đi thực tế tuyến kênh mương ở thôn Đông Ngũ Hoa cùng anh Chíu Síu Sằn, Chủ tịch Hội Nông dân xã, chúng tôi nhận thấy đáy mương nhiều đoạn chỉ còn trơ lại phần đất, thành mương thì đã xuống cấp, hư hỏng.

Theo anh Sằn thì ở các thôn Sán Xế Nam, Nà San cũng có nhiều đoạn mương xuống cấp như vậy, dẫn đến nước rò rỉ thẩm thấu, không dẫn được đến các cánh đồng ở xa. Để khắc phục tình trạng này, xã Đông Ngũ đã phải huy động 3 máy bơm công suất lớn, 1 máy phát điện 3 pha hoạt động suốt ngày đêm trong thời gian gần 2 tuần để bơm nước, giúp các thôn cấy kịp thời vụ, đảm bảo sản lượng lương thực vụ chiêm 2018. Gia đình ông Đinh Văn Hồ, ở thôn Sán Xế Nam tuy đã gieo cấy xong 3.000m2 ruộng lúa chiêm, nhưng trong đó có tới 50% diện tích phải cấy muộn do thiếu nước. Thời tiết vẫn nhiều ngày nắng khiến ông Hồ không khỏi lo lắng, vì cây lúa còn non, nếu nắng nóng kéo dài thì vẫn phải đối mặt với tình trạng khô hạn, lúa chết khô khi chưa kịp làm đòng.

Vậy là chuyện “thay trời làm mưa” của cán bộ xã Đông Ngũ xem ra vẫn chưa đến hồi kết và người dân chỉ mong sao trời đổ mưa xuống ngập ruộng. Còn chuyện tiếp tục sửa các tuyến kênh đang hỏng thì vẫn là câu chuyện còn dài vì khó khăn về nguồn vốn.

Anh Vũ