Tín hiệu vui từ kết quả chương trình giám sát ATTP

Theo kết quả chương trình giám sát an toàn thực phẩm (ATTP) năm 2017 của Sở NN&PTNT, công tác đảm bảo ATTP trong lĩnh vực nông nghiệp đã có nhiều chuyển biến tích cực, nhiều chỉ tiêu về ATTP ở các cơ sở, đơn vị sản xuất được ghi nhận.

Cán bộ Chi cục Quản lý chất lượng nông lâm sản v thủy sản kiểm tra ATTP tại cơ sở chế biến giò chả Oanh Thời (TP Hạ Long).

Giám sát ATTP là một chương trình uy tín nhằm đánh giá mức độ ATTP, lượng tồn dư chất cấm, chất độc hại trong thực phẩm, thông qua đó thực hiện thẩm tra, truy xuất nguồn gốc, xác định nguyên nhân, công đoạn mất kiểm soát ATTP. Trong năm 2017, chương trình thực hiện trên các sản phẩm nông, lâm, thủy sản chủ lực, có sản lượng lớn; tại các công đoạn trong chuỗi cung ứng thực phẩm từ sơ chế, sản xuất, chế biến đến tiêu thụ. Kết quả giám sát được thiết lập thông qua các kênh: Giám sát trực quan, lấy tại hiện trường và phân tích nhanh; lấy mẫu phân tích, thông báo kết quả mẫu đến các bên liên quan; truy xuất nguồn gốc, thu hồi và xử lý thực phẩm khi phát hiện các chỉ tiêu không an toàn.

Trong chương trình giám sát năm 2017, đơn vị chuyên môn của Sở NN&PTNT là Chi cục Quản lý chất lượng nông lâm sản và thủy sản đã thiết lập hệ thống giám sát và lấy mẫu tại hiện trường của 130 cơ sở, trong đó 51 cơ sở trồng trọt, 14 cơ sở chăn nuôi, 20 cơ sở nuôi trồng thủy sản, 23 cơ sở chế biến, 1 cơ sở kinh doanh sản phẩm thực phẩm. Kết quả, phát hiện 21 đơn vị chưa đăng ký và chưa được cấp giấy chứng nhận ATTP hoặc chưa cam kết sản xuất ATTP; 2 đơn vị sử dụng thuốc BVTV vượt ngưỡng. Còn lại 128/130 cơ sở sử dụng thuốc bảo vệ thực vật, thuốc thú y, phụ gia, chất bảo quản, kháng sinh, phụ gia thực phẩm trong danh mục cho phép và không vượt ngưỡng; 130 cơ sở (bằng 100% cơ sở được giám sát) có lao động đã qua tập huấn về ATTP.

Theo nhận định của ông Nguyễn Văn Vui, Chi cục trưởng Chi cục Quản lý chất lượng nông lâm sản và thủy sản, kết quả trên là khá đáng mừng, các chỉ tiêu đều giảm mạnh so với năm 2016, đặc biệt là ý thức sử dụng các loại thuốc, phụ gia… các yếu tố dẫn đến mất ATTP đã gần như nằm trong ngưỡng an toàn. Riêng 21 cơ sở chưa được cấp chứng chỉ ATTP trong 130 cơ sở giám sát và lấy mẫu tại hiện trường kể trên chủ yếu là các cơ sở giết mổ gia súc gia cầm nhỏ lẻ. Điều này cho thấy công tác quản lý ATTP trong giết mổ gia súc, gia cầm ở các địa phương chưa chặt chẽ, hiệu quả.

Kiểm tra, phân loại lợn trước khi giết mổ tại lò mổ Thái Hòa (TP Cẩm Phả).

Đối với phần việc lấy mẫu nông sản, thủy sản phân tích các chỉ số ATTP, để đưa ra những thông tin đánh giá mức độ an toàn sát thực tế nhất, năm 2017 vừa qua, đơn vị chuyên môn đã lấy đến 384 mẫu, tăng 226 mẫu, bằng 338% so với năm 2016. Trong đó 138 mẫu phân tích thuốc bảo vệ thực vật, 246 mẫu phân tích chỉ tiêu vi sinh vật, thuốc thú y, chất cấm, phụ gia thực phẩm. Phương pháp lấy mẫu cũng là ngẫu nhiên và trải đều trên 13 địa phương trong tỉnh và ở các công đoạn, loại hình trong chuỗi sản xuất kinh doanh thực phẩm. Sản phẩm lấy mẫu tập trung vào nhóm có nguy cơ mất ATTP cao, bao gồm: 66 sản phẩm trong nhóm sản phẩm OCOP, sản phẩm ưu tiên phát triển thương hiệu nông sản của tỉnh và 246 nông sản chủ lực có lượng tiêu dùng cao.

Kết quả khá đáng mừng khi chỉ phát hiện 21/384 mẫu có chỉ số vượt mức giới hạn cho phép, chiếm gần 6% trên tổng số mẫu được giám sát, trong đó có 16 mẫu thịt bị nhiễm vi sinh vật (Salmonella) chiếm 57% tổng số mẫu mất ATTP.

Theo ông Nguyễn Văn Công, Phó Giám đốc Sở NN&PTNT, kết quả trên cho thấy ý thức đảm bảo ATTP của cả người sản xuất, chế biến và phân phối thực phẩm đều đã được nâng lên, nhất là trong việc sử dụng các loại thuốc bảo vệ thực vật, hóa chất. Cụ thể, đối với nhóm rau xanh (nhóm có đặc thù sử dụng thuốc bảo vệ thực vật) số mẫu đạt kết quả tốt chiếm đến 98,6%, chỉ còn 1,4% mẫu còn lại có phát hiện dư lượng thuốc bảo vệ thực vật, tuy nhiên vẫn trong ngưỡng cho phép. Đối với nhóm thủy sản, 97,78% số mẫu đạt tiêu chuẩn, chỉ có 2 mẫu phát hiện hóa chất cấm là Green Malachite. Đối với nhóm sản phẩm trái cây, chè không có mẫu vượt ngưỡng, chỉ phát hiện 9 mẫu dư lượng song mức độ thấp, trong ngưỡng an toàn…

Sản phẩm của Cơ sở sản xuất rau thủy canh 188 Mạo Khê (TX Đông Triều) có tem, nhãn mác truy xuất nguồn gốc.

Đáng mừng là mặc dù lấy đến 124 mẫu thịt (lợn, gà) để phân tích chỉ tiêu chất Salbutamol (chất cấm người dân sử dụng nhiều trong chăn nuôi), tuy nhiên kết quả cho thấy không phát hiện mẫu có loại chất này. Riêng đối với nhóm sản phẩm OCOP, đơn vị chuyên môn lấy các mẫu lợn Móng Cái, gà Tiên Yên, giò lụa chế biến từ sản phẩm thịt lợn Móng Cái, mẫu tôm thẻ chân trắng, tuy nhiên đều không phát hiện các chỉ tiêu chất cấm, kháng sinh cấm, hóa chất… Điều này cho thấy các sản phẩm OCOP đã được các cơ quan chức năng quan tâm kiểm soát tốt, ý thức, trách nhiệm của người sản xuất kinh doanh không ngừng cải thiện và nâng cao.

Đối với các mẫu không đảm bảo các chỉ tiêu an toàn, trong đó có 16 mẫu bị nhiễm vi sinh vật, ông Nguyễn Văn Công nhận định: Nguyên nhân chủ yếu do khâu giết mổ, chế biến tại các cơ sở nhỏ lẻ trong dân chưa tuân thủ đầy đủ về việc vệ sinh cá nhân, trang phục bảo hộ lao động, rửa tay, khử trùng, điều kiện vệ sinh thú y và điều kiện bảo đảm ATTP. Hiện nay ngoài một số địa phương đã có khu giết mổ tập trung như Hạ Long, Uông Bí, Cẩm Phả còn lại các địa phương đều thực hiện tại các cơ sở nhỏ lẻ (quy mô hộ gia đình), cơ sở vật chất, trang thiết bị chưa đầy đủ, không đáp ứng các quy định về vệ sinh trong quá trình giết mổ. Đây cũng là điểm yếu, thiếu trong việc kiểm soát ATTP mà toàn ngành nông nghiệp tỉnh và các địa phương đang quyết tâm, nỗ lực cải thiện trong thời gian tới.

Việt Hoa