Ương nuôi sá sùng nhân tạo: Thành công bước đầu

Sá sùng là một loài hải sản có giá trị kinh tế cao ở Quảng Ninh, tuy nhiên tình trạng khai thác ngày càng nhiều đã khiến sá sùng ngoài tự nhiên đang dần cạn kiệt.

Ương nuôi sá sùng nhân tạo tại đảo Ba Mùn (Vườn Quốc gia Bái Tử Long).

Từ nhu cầu thực tế, nhóm nghiên cứu của Trường Cao đẳng Kinh tế kỹ thuật và Thủy sản (Bắc Ninh) đã thực hiện Đề tài “Nghiên cứu xây dựng quy trình sinh sản nhân tạo giống sá sùng tại Quảng Ninh”. Sau hơn 2 năm triển khai, đề tài bước đầu giúp phục hồi được nguồn lợi thuỷ sản quý, mở ra nghề nuôi trồng mới, có giá trị kinh tế cao.

Đề tài được thực hiện với mục tiêu là nghiên cứu, xây dựng quy trình kỹ thuật sản xuất giống nhân tạo sá sùng để chủ động nguồn giống cung cấp cho người nuôi trồng thuỷ sản trên địa bàn tỉnh Quảng Ninh và bảo tồn nguồn gen. Thời gian thực hiện đề tài từ tháng 7/2015 đến tháng 12/2017.

Để tiến hành nhân tạo sinh sản giống sá sùng, nhóm thực hiện đề tài của Trường Cao đẳng Kinh tế kỹ thuật và Thủy sản đã nghiên cứu đặc điểm sinh sống, sinh sản của sá sùng. Qua phân tích về đặc điểm dinh dưỡng, nhận thấy ống tiêu hoá sá sùng có tảo và mùn bã hữu cơ chiếm tỷ lệ 1,66-1,88%; phần còn lại là cát.

Đối với đặc điểm sinh sản, sá sùng sinh sản tập trung từ tháng 5 đến tháng 9, đồng thời đã phân biệt được giống đực - cái. Cùng với đó, nhóm thực hiện đề tài đã đưa sá sùng bố mẹ ở Vân Đồn về nuôi vỗ tại 3 bể xi măng đáy cát trong diện tích 120m2 tại Quảng Yên có môi trường gần giống tự nhiên. Sau 4 lần tiến hành sinh sản đã có gần 6,8 triệu ấu trùng được sinh ra; quá trình ương nuôi phát triển con giống từ cấp 1 lên cấp 2 đều đảm bảo chất lượng như sá sùng tự nhiên.

Thành viên nhóm đề tài “Nghiên cứu xây dựng quy trình sinh sản nhân tạo giống sá sùng tại Quảng Ninh” thực hiện ương sá sùng.

Ông Nguyễn Văn Tuấn, giảng viên Trường Cao đẳng Kinh tế kỹ thuật và Thuỷ sản, chủ nhiệm đề tài cho biết: Cho đến thời điểm này, chúng tôi đã thu được 700.000 con giống sá sùng cỡ 2-3cm/con. Với quy trình này sẽ tạo ra một sản lượng giống đáp ứng nhu cầu nuôi của người dân. Từ con giống sinh sản nhân tạo, nhóm thực hiện đề tài đã thực hiện ương nuôi sá sùng thương phẩm trong trại thực nghiệm, đến nay sá sùng đã đạt kích cỡ từ 4-6 cm/con, trọng lượng từ 350-400 con/kg - tương tự như sản phẩm ngoài tự nhiên. Đặc biệt, đề tài cũng đã xác định loại thức ăn thích hợp của ấu trùng sá sùng.

Ngoài được nuôi tại trại thực nghiệm, giống sá sùng nhân tạo cũng đang được nuôi tại các bãi triều tự nhiên ở xã Minh Châu (tỷ lệ 5.000 con/250m2), Quan Lạn (10.000 con/500m2) và Ban quản lý Vườn quốc gia Bái Tử Long (900 con/30m2), tổng quy mô 780m2.

Theo ông Phạm Quốc Việt, cán bộ Vườn quốc gia Bái Tử Long: Là đơn vị thực hiện ương nuôi giống sá sùng nhân tạo, qua theo dõi chúng tôi thấy tỷ lệ sống của loài sau ương nuôi từ giống cấp I lên giống cấp II tốt; tỷ lệ con giống sá sùng đạt kích thước giống cấp II đủ tiêu chuẩn để nuôi thương phẩm trên 50%, với các tiêu chuẩn kỹ thuật là con giống có kích thước đồng đều, chiều dài trên 4cm, thân mập, da sáng màu tự nhiên. Với tỷ lệ thành công trên 50% về số lượng là rất khả quan. Tuy nhiên, do đặc thù của con sá sùng sống dưới cát nên trong quá trình khai thác phải là những người có kinh nghiệm đào sá sùng mới khai thác được. Chính vì vậy nếu nhân rộng mô hình phải tính đến đặc điểm này.

Giám đốc Sở KH&CN Tạ Duy Thịnh cho biết: Thời gian tới, Sở sẽ phối hợp với Sở NN&PTNT đề nghị Trường Cao đẳng Kinh tế kỹ thuật và Thủy sản đánh giá sự sinh trưởng ở con sá sùng nuôi thương phẩm với điều kiện tự nhiên. Trên kết quả đó Sở sẽ tham mưu với UBND tỉnh để triển khai nhân rộng mô hình đến các hộ dân.

Có thể nói, với việc nghiên cứu kỹ thuật sản xuất giống sá sùng nhân tạo thành công, không những mang lại hiệu quả kinh tế mà còn góp phần giảm bớt áp lực khai thác tự nhiên, bảo vệ nguồn giống.

Hiểu Trân

[links()]