Thu hồi các dự án chậm tiến độ: Cần quyết liệt, khẩn trương tiến hành kiểm đếm

Từ năm 2012 đến nay, Tỉnh ủy, UBND tỉnh đã có nhiều văn bản chỉ đạo việc triển khai rà soát, thu hồi các dự án đã được giao đất, cho thuê đất chậm tiến độ, vi phạm pháp luật đất đai; các dự án cho phép nghiên cứu quy hoạch, nghiên cứu đầu tư nhưng chậm triển khai. Đặc biệt, ngày 3/12/2016, Ban Chấp hành Đảng bộ tỉnh ban hành Nghị quyết số 06-NQ/TU trong đó chỉ đạo rất quyết liệt việc rà soát thu hồi các dự án chậm tiến độ, vi phạm pháp luật.

[links()]

Dự án Hạ Long Monaco Resort do Công ty CP Monaco làm chủ đầu tư chậm tiến độ nhiều năm, sau khi được gia hạn hiện đang tích cực triển khai đảm bảo tiến độ đã cam kết.

Thực hiện chỉ đạo của Tỉnh ủy, UBND tỉnh đã nghiêm túc triển khai và có sự thống nhất cao trong tập thể thường trực UBND tỉnh. Từ đó tạo được sức ép lớn cho các nhà đầu tư, doanh nghiệp trong việc triển khai thực hiện các dự án. Đến nay hầu hết các nhà đầu tư đã huy động nguồn lực để thực hiện theo tiến độ cam kết với tỉnh. Văn phòng UBND tỉnh đã thành lập tổ theo dõi các dự án để kiểm tra, đôn đốc.

Tính đến hết năm 2017, trên địa bàn tỉnh đã tiến hành rà soát tổng số 1.229 dự án (bao gồm 656 dự án đã được giao đất, cho thuê đất; 573 dự án chưa được giao đất, cho thuê đất). Thu hồi 392 dự án, trong đó: Các dự án đã được giao đất, thuê đất đã có quyết định thu hồi đất của UBND tỉnh là 96 dự án (tổng diện tích đất thu hồi 9.884,44ha); các dự án chưa được giao đất, cho thuê đất bị thu hồi là 296 dự án (thu hồi quy hoạch, chủ trương đầu tư). Cũng trong năm 2017, đã rà soát xác định 36 dự án vi phạm thuộc diện phải thu hồi, đến nay UBND tỉnh đã có quyết định thu hồi 27 dự án, còn 9 dự án đang hoàn thiện các thủ tục để thu hồi theo quy định của pháp luật như: Chấm dứt đầu tư, hoàn nguyên môi trường, đóng cửa mỏ, thu hồi một phần, nên phải đo đạc lại diện tích thực tế thu hồi.

Thời gian qua, khi tỉnh rà soát các dự án chậm tiến độ, kiên quyết xử lý vi phạm thì một số doanh nghiệp đã chủ động, tích cực hoặc tìm đối tác có năng lực liên doanh để đầu tư dự án theo quy hoạch đã được UBND tỉnh duyệt. Nội dung này đã được cộng đồng doanh nghiệp đánh giá cao về việc làm trong sạch môi trường đầu tư tạo sự công bằng, bình đẳng cho các doanh nghiệp trên địa bàn tỉnh và thực tế hiện nay tiến độ đầu tư nhiều dự án đang được triển khai tích cực, đơn cử như dự án Hạ Long Monaco Resort. Ngoài ra, một số dự án khác trên địa bàn tỉnh cũng đang được triển khai một cách tích cực như: Dự án Đầu tư khu du lịch sinh thái của Công ty CP Viglacera Vân Hải tại huyện Vân Đồn, dự án Khu du lịch Bái Tử Long của Tập đoàn CEO…

Tuy nhiên, theo đánh giá của Sở TN&MT trong quá trình triển khai thực hiện thu hồi đất, bàn giao đất tại thực địa cũng tồn tại một số tồn tại vướng mắc: Theo quy định của Luật Đất đai năm 2003, đối với tất cả các trường hợp nhà nước thu hồi đất do vi phạm pháp luật đất đai thì không được bồi thường về đất nhưng được hoàn trả giá trị tiền sử dụng đất, tiền thuê đất, tài sản đã đầu tư trên đất theo đúng mục đích đã được giao, thuê. Còn theo quy định của Luật Đất đai năm 2013, đối với các trường hợp vi phạm pháp luật theo khoản 1 điều 64 mà thuộc diện thu hồi đất thì không được hoàn trả giá trị tài sản và giá trị quyền sử dụng đất (trừ trường hợp điểm g khoản 1 điều 64, người sử dụng đất không thực hiện nghĩa vụ với nhà nước và đã bị xử phạt vi phạm hành chính mà không chấp hành thì được trả lại giá trị tài sản đã đầu tư trên đất). Trường hợp thu hồi đất cho chủ đầu tư mới giao hoặc thuê đất thì người được nhà nước giao đất, thuê đất có trách nhiệm chi trả cho người bị thu hồi đất. Trường hợp chưa có chủ đầu tư thì nhà nước phải bố trí ngân sách để trả cho người bị thu hồi đất.

Thực tế hầu hết các dự án sau khi thu hồi chưa có nhà đầu tư mới đầu tư ngay, nguồn ngân sách chưa bố trí được để chi trả cho các chủ đầu tư bị thu hồi đất, do vậy ngày 8/10/2013 UBND tỉnh có Thông báo kết luận số 220/TB-UBND yêu cầu Sở TN&MT tiến hành thu hồi đất và bàn giao toàn bộ tài sản ngay cho UBND các địa phương quản lý. Việc hoàn trả kinh phí (tiền sử dụng đất, tiền thuê đất và tài sản đã đầu tư theo quy định của pháp luật) cho nhà đầu tư bị thu hồi đất sẽ thực hiện sau khi có chủ đầu tư mới xin đầu tư dự án hoặc UBND tỉnh sử dụng quỹ đất này cho mục đích phát triển kinh tế của tỉnh.

Thực hiện chỉ đạo của UBND tỉnh, đến nay Sở TN&MT đã tổ chức bàn giao đất tại thực địa cho các địa phương, kể cả các dự án chủ đầu tư không chấp hành thì theo chỉ đạo tại Thông báo kết luận số 220, các địa phương kiểm đếm tài sản, đất đai, xác định giá trị còn lại đã đầu tư trên đất để trả cho nhà đầu tư, kêu gọi nhà đầu tư mới hoặc bố trí ngân sách trả cho người bị thu hồi đất. Đồng thời tổ chức cưỡng chế thu hồi đất đối với những đơn vị cố tình không chấp hành việc bàn giao đất theo quy định của pháp luật. Trong quá trình thực hiện, một số chủ đầu tư không chấp hành quyết định thu hồi đất của UBND tỉnh, không đến bàn giao đất hoặc có đến nhưng không ký biên bản bàn giao; một số chủ đầu tư vẫn còn có kiến nghị, khiếu nại, khởi kiện đối với việc thu hồi đất của UBND tỉnh như: DNTN khách sạn Thành Tài, DNTN Xí nghiệp sản xuất dịch vụ Hưng Đạo, Công ty CP Đầu tư Long Việt.

Thực tế, việc bỏ sót dự án không triển khai mà không thu hồi, không kiên quyết, quan điểm không rõ ràng trong thu hồi đất đã ảnh hưởng rất lớn đến tiến độ phát triển của địa phương, làm mất đi cơ hội của nhà đầu tư khác và cũng mất đi cơ hội của tỉnh. Bởi vậy, các địa phương cần phải quyết liệt, khẩn trương tiến hành kiểm đếm xác định khối lượng, giá trị tài sản trên đất đã đầu tư để phê duyệt và chi trả cho người có đất bị thu hồi (những chủ đầu tư không hợp tác, không chấp hành, các địa phương tổ chức cưỡng chế kiểm đếm tài sản, thu hồi đẩt trên thực địa theo quy định).

Thu Trang - Mạnh Trường