Phát triển dịch vụ logistics: Then chốt vẫn là đầu tư nguồn lực

Nhằm khai thác các lợi thế về vị trí địa lý, thời gian qua Quảng Ninh đã đặc biệt quan tâm đầu tư phát triển dịch vụ logistics. Tuy nhiên, từ thực tế cho thấy dịch vụ logistics trên địa bàn tỉnh còn tồn tại nhiều hạn chế, chưa tương xứng với lợi thế...

[links()]

Công ty CP Cảng Quảng Ninh huy động nhân lực và phương tiện, thiết bị khẩn trương bốc xếp hàng hóa. Ảnh: Đỗ Phương

Toàn tỉnh hiện có 5 khu bến, bến cảng và 19 kho, bãi, song cơ sở hạ tầng của các bến, bãi, cảng lại chưa được đầu tư đồng bộ, năng lực hạn chế, nằm phân tán trong khu vực dân cư. Điển hình là cảng Cái Lân (TP Hạ Long), đến nay vẫn chưa quy hoạch xây dựng bãi đỗ xe chờ vào cảng làm hàng; hạ tầng giao thông kết nối với cảng như tuyến đường sắt Yên Viên - Phả Lại - Hạ Long, đoạn 600m từ cảng ra QL18, cầu vượt qua KCN vào cảng đến nay chưa được hoàn thiện, khu vực cảng dễ bị ô nhiễm bởi khói bụi…

Cùng với đó, toàn tỉnh hiện có 3.194 doanh nghiệp dịch vụ bốc xếp hàng hoá, kho bãi và lưu giữ hàng hóa, 4.520 doanh nghiệp vận tải hàng hóa, 6 doanh nghiệp kinh doanh trong lĩnh vực bưu chính. Các doanh nghiệp logistics hiện nay tuy có sự phát triển khá nhanh về số lượng, quy mô, chất lượng nhưng đa số chỉ cung cấp được các dịch vụ logistics ở một số dịch vụ đơn lẻ như vận tải, hải quan, thanh toán theo yêu cầu của chủ hàng.

Các doanh nghiệp hoạt động trong lĩnh vực logistics chủ yếu là quy mô nhỏ, chưa chủ động được khâu vận chuyển hàng hải vì phụ thuộc vào các hãng vận tải nước ngoài. Thêm vào đó, các doanh nghiệp chủ yếu làm dịch vụ thương mại buôn bán, gia công hàng hoá, cho thuê kho, bãi, vận chuyển hàng hoá, làm dịch vụ hải quan.

Nhân lực là một trong những yếu tố quyết định đến sự thành công của việc phát triển dịch vụ logistics. Tuy nhiên, hiện nay đa số là lao động phổ thông, trình độ còn hạn chế, chưa được đào tạo chính quy theo đúng chuyên ngành logistics.

Bốc xếp hàng hóa trên sông Ka Long, TP Móng Cái.

Theo ông Phạm Quang Thái, Phó Giám đốc Sở Công Thương: Để phát triển dịch vụ logistics tương xứng với tiềm năng thì yếu tố quan trọng đó là nguồn lực đủ lớn. Do đó, tỉnh cần xem xét cho phép huy động vốn theo hình thức đối tác công - tư; hỗ trợ đào tạo, nâng cao trình độ nhân lực ngành logistics; ưu đãi thuế cho các doanh nghiệp cung cấp dịch vụ logistics có uy tín... Đồng thời, thu hút các doanh nghiệp logistics chuyên nghiệp cả trong và ngoài nước vào tỉnh để xây dựng hạ tầng và cung ứng dịch vụ. Khuyến khích phát triển các dịch vụ logistics thuê ngoài, tích hợp trọn gói, tổ chức hoạt động theo mô hình logistics bên thứ ba. Tỉnh cũng cần tạo điều kiện về quỹ đất, vốn đầu tư, hạ tầng kỹ thuật để hình thành một số cơ sở cung ứng dịch vụ logistics tập trung, nhất là ở Khu kinh tế cửa khẩu Móng Cái, cảng Cái Lân, Đơn vị hành chính - kinh tế đặc biệt Vân Đồn, KCN Đầm Nhà Mạc.

Còn theo lãnh đạo Cục Hải quan tỉnh, để có được nguồn lực phát triển dịch vụ logistics, doanh nghiệp cần cơ chế thông thoáng, thủ tục hành chính gọn nhẹ, môi trường kinh doanh minh bạch. Do đó, tỉnh cần đẩy mạnh quảng bá về hệ thống cảng biển, khuyến khích các hãng tàu thành lập chi nhánh, giảm phí dịch vụ tại cảng để thu hút doanh nghiệp xuất nhập khẩu qua cảng.

Bên cạnh đó, tỉnh cũng cần quy hoạch hệ thống kho, bãi đường bộ, đường biển, cảng hàng không nhằm đáp ứng nhu cầu của doanh nghiệp; xây dựng chính sách thu hút doanh nghiệp có năng lực đầu tư thành lập kho ngoại quan kinh doanh xăng dầu trên địa bàn tỉnh như mô hình của kho ngoại quan Cái Mép, Vân Phong, khai thác lợi thế cảng biển nước sâu, tăng thu ngân sách địa phương, đáp ứng nhu cầu tiêu thụ xăng dầu...

Ông Nguyễn Đức Tiệp, Trưởng Phòng Xúc tiến đầu tư, Ban Xúc tiến và Hỗ trợ đầu tư tỉnh, cho biết: Trong điều kiện ngân sách thắt chặt như hiện nay, để phát triển dịch vụ logistics rất cần có nguồn lực từ các nhà đầu tư chiến lược. Do đó, thời gian qua, Ban Xúc tiến và hỗ trợ đầu tư tỉnh đã dự thảo Chương trình xúc tiến đầu tư năm 2018, trong đó xác định tập trung thu hút đầu tư các dự án về hoàn thiện kết cấu giao thông cảng biển như: Hệ thống cảng của tỉnh theo quy hoạch phân bổ dọc bờ biển cảng Vạn Gia, TP Móng Cái; cảng biển Hải Hà; cảng Mũi Chùa, Tiên Yên; cảng Cái Bầu, Vân Đồn; cảng Hòn Nét, TP Cẩm Phả. Đồng thời, phối hợp với các đơn vị liên quan mời gọi các doanh nghiệp nước ngoài tới Quảng Ninh trao đổi cơ hội đầu tư về phát triển dịch vụ logistics, thu hút đầu tư vào phát triển hạ tầng logistics, nhất là hạ tầng giao thông vận tải như đường bộ, đường biển, đường hàng không; thu hút các đơn vị quản lý, khai thác, vận hành Cảng hàng không Quốc tế Vân Đồn. Đặc biệt, Ban sẽ nghiên cứu đề xuất sáng kiến liên kết vùng trong hoạt động xúc tiến đầu tư; xây dựng chương trình hợp tác liên vùng; xúc tiến đầu tư hướng tới phát triển hạ tầng và dịch vụ logistics đảm bảo nhanh, hài hòa và bền vững. 

Cao Quỳnh