Tiên Yên: Mở rộng diện tích trồng cây dong riềng

Dong riềng là cây bản địa, đã được trồng từ lâu tại các xã vùng núi cao của huyện Tiên Yên, nhiều nhất là các xã Đại Dực, Đại Thành. Cây hợp với chất đất, khí hậu, tận dụng được quỹ đất nhỏ lẻ ven đồi núi, các khu đất thiếu nước; cây có sức sống tốt, ít sâu bệnh, ít phải tốn công chăm sóc..., nên cho giá trị tương đối cao.

Hiện đầu ra của củ dong riềng rất rộng mở, là nguồn nguyên liệu cung cấp cho các vùng sản xuất miến dong của huyện lân cận Bình Liêu, vốn luôn trong tình trạng thiếu nguyên liệu. Theo Phòng NN&PTNT huyện, trung bình 1ha cây dong riềng cho sản lượng 60-90 tấn củ, doanh thu 155 triệu đồng, lãi 60-70 triệu đồng, gấp 3 lần so với trồng lúa. Thực tế những năm gần đây, mô hình trồng cây dong riềng tại các xã Đại Dực, Đại Thành đã giúp người dân cải thiện cuộc sống.

Vườn cây dong riềng 600m2 của hộ ông Trần Văn Đào (thôn Bản Cải, xã Phong Dụ) đang phát triển tốt, dự kiến cuối năm nay cho thu hoạch.

Mặc dù mô hình trồng cây dong riềng mang lại hiệu quả kinh tế rất thiết thực, nhưng do nhiều nguyên nhân, trong đó một bộ phận người dân vùng núi, nhất là đồng bào dân tộc thiểu số còn nặng tính tự cung, tự cấp, chỉ cần “làm đủ ăn”, nên lâu nay diện tích trồng không được nhân rộng. Trước tình hình đó, từ đầu năm đến nay, huyện Tiên Yên đã xây dựng và triển khai dự án nhân rộng diện tích sản xuất cây dong riềng, ưu tiên ở các xã vùng cao, sâu, xa, đời sống người dân còn nhiều khó khăn. Đây cũng là một trong những giải pháp của huyện nhằm đẩy nhanh lộ trình đưa các xã, thôn ĐBKK trên địa bàn sớm ra khỏi diện 135.

Chị Đỗ Thị Duyên, Phó Phòng NN&PTNT huyện, cho biết: Cùng với vận động người dân mở rộng diện tích trồng, huyện hỗ trợ người trồng về giống và kỹ thuật, kết nối bao tiêu sản phẩm. Đến thời điểm này huyện đã giải ngân khoảng 120 triệu đồng hỗ trợ từ dự án cho người dân. Nhờ đó, ngoài các xã Đại Dực, Đại Thành đã trồng cây dong riềng trước đó, huyện còn mở rộng diện tích trồng đến các thôn, bản của xã Phong Dụ. Đây là 3 xã ĐBKK của huyện. Qua khảo sát, hiện huyện có trên 70ha trồng cây dong riềng, tăng 25ha so với năm 2016; trong đó Phong Dụ tăng 17ha, Đại Dực và Đại Thành tăng 8ha; cây sinh trưởng và phát triển tốt, tỷ lệ sống 95%.

Đến thăm mô hình 600m2 trồng cây dong riềng của gia đình ông Trần Văn Đào (thôn Bản Cải, xã Phong Dụ), chúng tôi thấy, cây đang trong giai đoạn ra nhánh, tạo thành từng bụi, cao hơn đầu người. Ông Đào cho biết, sau giai đoạn này cây dong riềng bắt đầu tạo củ, khoảng cuối năm nay có thể thu hoạch, dự kiến khoảng 5 tấn củ, doanh thu 12-15 triệu đồng. Ông Vi Văn Vĩnh, Phó Chủ tịch UBND xã, cho biết: Mô hình trồng cây dong riềng đang được người dân xã quan tâm, triển khai khá tốt. Hiện xã đã đăng ký mở rộng diện tích lên 25ha vào năm 2018. Nếu mô hình thành công, mang lại nguồn lợi cho người dân, xã sẽ đẩy lên thành chương trình phát triển kinh tế chính, từ đó có chính sách khuyến khích tương xứng, mở rộng diện tích, tăng sản lượng và giá trị.

Mô hình trồng cây dong riềng ở Tiên Yên thực sự rất có ưu thế để nhân rộng, phát triển cả về diện tích, sản lượng và giá trị. Tuy nhiên, hiện người dân chủ yếu canh tác theo tập quán cũ, rất ít chăm sóc, phòng trừ sâu bệnh cho cây, không áp dụng khoa học kỹ thuật. Bởi vậy, năng suất, sản lượng chưa đạt so với năng suất thiết kế của giống, chưa cao như các vùng trồng dong riềng ở huyện Bình Liêu. Khâu thu hoạch củ dong riềng đều hoàn toàn bằng thủ công, nên chi phí nhân công lớn, chiếm trên 50% tổng giá trị sản phẩm, làm giảm lợi nhuận của mô hình.

Từ thực tế trên cho thấy, Phòng NN&PTNT huyện và các xã, thôn cần tập huấn nâng cao kỹ thuật canh tác cây dong riềng, vận động bà con trồng thâm canh, bón phân, phun hoá chất phòng, trừ dịch bệnh, áp dụng máy móc trong khâu thu hoạch... Có như vậy trồng cây dong riềng mới thực sự trở thành mô hình kinh tế có giá trị cao, góp phần cải thiện cuộc sống người dân, đưa các xã, thôn thoát khỏi diện ĐBKK như kế hoạch, mục tiêu Đề án đề ra.

Việt Hoa