Trợ lực cho thôn đặc biệt khó khăn

Triển khai Đề án nhiệm vụ và giải pháp đưa các xã, thôn ra khỏi diện đặc biệt khó khăn (ĐBKK), hoàn thành mục tiêu Chương trình 135 trên địa bàn tỉnh (đề án 196), Quảng Ninh đã và đang chỉ đạo các địa phương tập trung triển khai với quyết tâm chính trị cao. Cùng với đó là tiếp tục ưu tiên mọi nguồn lực để đầu tư cho các xã, thôn ĐBKK, tạo động lực quan trọng để đạt mục tiêu của Đề án.

Mô hình nuôi bò sinh sản đã giúp nhiều hộ dân ở thôn Trung Sơn, xã Quảng Lợi, huyện Đầm Hà có kinh tế vững vàng hơn. Trong ảnh: Đàn bò của hộ gia đình ông Trần Xuân Điện, thôn Trung Sơn, xã Quảng Lợi.

Thực hiện Đề án 196, tỉnh đã ưu tiên về nguồn lực đầu tư, tập trung làm tốt công tác tuyên truyền cho đến đào tạo, bồi dưỡng cán bộ, nâng cao năng lực cộng đồng tại các địa bàn ĐBKK. Qua đó nhằm từng bước hoàn thành 3/3 nhóm tiêu chí chương trình 135 về đời sống, thu nhập; hạ tầng kinh tế - xã hội; văn hoá - xã hội. Bên cạnh đầu tư cơ sở hạ tầng, việc nâng cao thu nhập cho người dân các xã, thôn ĐBKK được đặc biệt quan tâm. Trên cơ sở Đề án được phê duyệt, hiện các địa phương, các thôn ĐBKK đã cơ bản triển khai kế hoạch phát triển sản xuất, chủ yếu là phát triển chăn nuôi theo mô hình hộ gia đình từ nguồn vốn của Đề án 196 và lồng ghép vốn từ chương trình xây dựng NTM, “Mỗi xã, phường một sản phẩm - OCOP”... Về giảm nghèo, trên cơ sở rà soát, các xã có thôn ĐBKK đều đã xây dựng lộ trình, mục tiêu giảm nghèo cụ thể trong năm 2017. Theo đó, các địa phương đã đăng ký giảm gần 1.600 hộ nghèo và trên 470 hộ cận nghèo thoát nghèo bền vững năm 2017. Các sở, ngành trên cơ sở nhiệm vụ được phân công cũng đã bắt tay vào việc hỗ trợ vùng khó. Điển hình như Sở Thông tin và Truyền thông rà soát, thống kê những hộ dân tại 22 xã, 11 thôn ĐBKK thuộc diện được hỗ trợ theo Dự án Hỗ trợ người dân các xã khu vực biên giới tỉnh Quảng Ninh thiết bị thu truyền hình số và Dự án Hỗ trợ đầu thu truyền hình số cho các hộ nghèo, cận nghèo không bắt được sóng truyền hình số mặt đất để triển khai thực hiện. Sở Công Thương phối hợp với các địa phương khảo sát, đề xuất giải pháp đầu tư hạ tầng điện lưới để cấp điện cho 523 hộ chưa được sử dụng điện, trong đó có 226 hộ thuộc địa bàn xã, thôn ĐBKK. Riêng trong giai đoạn 2017-2018, sẽ thực hiện đầu tư xây dựng hệ thống cấp điện lưới cho 300 hộ dân và đảm bảo hoàn thành mục tiêu về tiêu chí điện đối với 100% các xã, thôn ĐBKK thuộc Đề án 196. Giai đoạn 2019-2020 sẽ tiếp tục thực hiện đầu tư hệ thống cấp điện cho 223 hộ còn lại.

Năm 2016, toàn tỉnh có 22 xã và 11 thôn ĐBKK. Theo Quyết định 582 của Thủ tướng Chính phủ ban hành ngày 28-4-2017 về phê duyệt danh sách thôn ĐBKK, xã khu vực III, khu vực II, khu vực I thuộc vùng dân tộc thiểu số và miền núi giai đoạn 2016-2020, năm 2017, Quảng Ninh chỉ còn 17 xã khu vực III, 208 thôn ĐBKK. Thông tin chi tiết hơn từ Ban Dân tộc tỉnh, năm 2017, Quảng Ninh đã có 6 xã thoát khỏi diện ĐBKK, bao gồm các xã: Đại Dực, Đại Thành (huyện Tiên Yên), Quảng Lợi, Quảng An (huyện Đầm Hà) và Đồng Lâm, Đồng Sơn (huyện Hoành Bồ); xã Minh Cầm (huyện Ba Chẽ) mới được đưa vào danh sách xã ĐBKK. Mặc dù xã thoát khỏi diện 135 nhưng trong các xã này vẫn còn một số thôn vẫn thuộc diện ĐBKK và xã vẫn đang tiếp tục được tỉnh đầu tư nguồn lực từ Đề án 196 để hoàn thành chương trình 135 bền vững.

Ghi nhận tại xã Quảng Lợi, huyện Đầm Hà, chúng tôi được biết, năm 2017, Quảng Lợi không còn là xã khu vực III, song hiện xã này vẫn còn 3/5 thôn gồm Thanh Sơn, Châu Hà, An Bình thuộc diện thôn ĐBKK. Đây đều là những thôn có tỷ lệ hộ nghèo, cận nghèo rất cao, tập trung đông đồng bào dân tộc thiểu số. Tập tục sinh hoạt, sản xuất của đồng bào người Dao ở đây còn nhiều lạc hậu, nếp ăn ở chưa ngăn nắp, hợp vệ sinh và nhiều hộ sinh đông con, lười lao động, không biết tích luỹ. Đây là nguyên nhân dẫn đến tình trạng nghèo dai dẳng, đặc biệt là tâm lý an phận với cái nghèo của người dân đã khiến công tác giảm nghèo ở những thôn ĐBKK trở nên nan giải hơn. Ông Nguyễn Văn Tuy, Phó Chủ tịch UBND xã Quảng Lợi, cho biết: “Năm 2017, hầu hết các nguồn vốn từ xây dựng NTM đến 135, xã đều ưu tiên đầu tư cho 3 thôn ĐBKK. Riêng nguồn vốn phát triển sản xuất của chương trình 135, xã Quảng Lợi triển khai mô hình bò sinh sản cho 77 hộ gia đình thuộc diện hộ nghèo tại các thôn ĐBKK. Trong số 14 hộ xây dựng mới nhà ở theo chương trình 167 giai đoạn 2, tập trung chủ yếu ở các thôn ĐBKK, trong đó nhiều nhất là thôn Thanh Sơn”.

Cũng như Quảng Lợi, hiện các xã, thôn ĐBKK trên địa bàn tỉnh đều đang được ưu tiên nhiều nguồn lực để đầu tư cơ sở hạ tầng, phát triển sản xuất. Tuy nhiên, để sự đầu tư này thật sự hiệu quả thì cần tập trung tuyên truyền, thay đổi tư duy, nhận thức của người dân, đặc biệt là đồng bào dân tộc thiểu số. “Mặc dù đầu tư nhiều, song quan trọng nhất vẫn là ý thức của người dân. Do đó tuyên truyền, vận động là việc làm thường xuyên đã và đang được cả hệ thống chính trị của xã, của thôn làm trên cơ sở “mưa dầm thấm lâu”, bởi thay đổi nhận thức không thể chỉ một sớm một chiều”, ông Nguyễn Văn Tuy, Phó Chủ tịch UBND xã Quảng Lợi, Đầm Hà chia sẻ thêm.

Phương Thuý