Nâng cao chất lượng giống một số loài cây lâm nghiệp

Sau 4 năm triển khai Dự án “Phát triển và nâng cao chất lượng giống một số loài cây lâm nghiệp bản địa và lâm sản ngoài gỗ có giá trị cao giai đoạn 2011-2015”, Trung tâm Nghiên cứu lâm nghiệp ngoài gỗ đã nhân giống được một số loài cây lâm nghiệp quý thành công.

Qua đó, góp phần nâng cao chất lượng giống một số loài cây bản địa (cây gỗ và cây lâm sản ngoài gỗ) có giá trị cao, nhằm phục hồi và nâng cao giá trị của rừng trong phạm vi cả nước nói chung và tỉnh Quảng Ninh nói riêng. Trên cơ sở những kết quả đã đạt của Dự án “Nâng cao chất lượng giống các loài cây bản địa phục vụ cho khoanh nuôi xúc tiến tái sinh rừng và làm giàu rừng giai đoạn 20062010”, ngày 28-10-2011, Bộ NN&PTNT có Quyết định số 2601/QĐ-BNN-TCLN phê duyệt Dự án “Phát triển và nâng cao chất lượng giống một số loài cây lâm nghiệp bản địa và lâm sản ngoài gỗ có giá trị cao giai đoạn 2011-2015”. Mục tiêu chính của dự án này nhằm duy trì các nguồn giống của các loài cây (chiêu liêu, giổi xanh, lát hoa, re gừng...) đã thực hiện ở giai đoạn 2006-2010; xây dựng hệ thống rừng giống, vườn giống, vườn sưu tập giống cho ràng ràng mít, lõi thọ, giổi xanh, giổi ăn hạt, hồi, sa nhân; xây dựng và chuyển giao quy trình công nghệ chọn, nhân giống cho ràng ràng mít, lõi thọ, giổi xanh... Đồng thời nâng cao trình độ sản xuất giống, cải thiện giống các loài cây bản địa và cây lâm sản ngoài gỗ cho các trung tâm nghiên cứu lâm đặc sản và một số đơn vị sản xuất giống trong vùng triển khai dự án. Tổng mức đầu tư của dự án hơn 40,2 tỷ đồng, triển khai tại 14 đơn vị, gần 40 tỉnh, thành.

Mô hình vườn giống hữu tính giống giổi xanh nằm trong dự án được trồng từ năm 2009 tại thôn Đèo Đọc, xã Đồng Lâm (huyện Hoành Bồ).

Huyện Hoành Bồ là địa phương duy nhất của tỉnh được chọn làm thí điểm triển khai dự án này. Đây cũng là địa phương có quỹ đất lâm nghiệp lớn, nên việc triển khai Dự án “Phát triển và nâng cao chất lượng giống một số loài cây lâm nghiệp bản địa và lâm sản ngoài gỗ có giá trị cao năm 20112015” hết sức thuận lợi và có ý nghĩa quan trọng đối với công tác tuyên truyền bảo vệ phát triển rừng một cách bền vững. Dẫn chúng tôi đi thăm các mô hình trồng rừng trong dự án tại thôn Đèo Đọc, xã Đồng Lâm (huyện Hoành Bồ), ông Trương Tuấn Anh, cán bộ Trạm Nghiên cứu thực nghiệm Hoành Bồ - người gắn bó xuyên suốt với dự án, cho biết: Diện tích đất rừng hiện nay trên địa bàn tỉnh nói chung và huyện Hoành Bồ nói riêng chủ yếu trồng các loại cây keo, bạch đàn, lâm sản ngoài gỗ, cây ngắn ngày, giá trị kinh tế thấp. Yếu tố bảo vệ môi trường của những mô hình trồng rừng vẫn chưa ổn định. Bởi khi đến thời gian thu hoạch, những hộ trồng rừng thường xuyên chặt rừng, đốt nương rẫy để trồng vụ mới... Trong khi đó, một quy trình đặc biệt của dự án này khi trồng bất cứ giống cây nào đều giữ nguyên hiện trạng rừng sẵn có hoặc trồng xen lẫn trong những khu rừng tự nhiên, nên không ảnh hưởng đến hệ sinh thái của rừng hay nói cách khác đó là quy luật “trồng rừng mà không phải chặt phá rừng”.

Đánh giá thành công của dự án này, ông Trương Tuấn Anh chia sẻ thêm: Giai đoạn đầu triển khai dự án, chúng tôi gặp rất nhiều khó khăn, nhất là điều kiện tự nhiên, mưa bão làm ảnh hưởng đến sự phát triển giống cây trồng. Tuy nhiên, nhờ sự cố gắng của mọi người trong Trạm đã tập trung chăm sóc cây trồng đúng quy trình, bảo vệ nghiêm ngặt tất cả giống cây trồng thử nghiệm, đến nay các giống cây này đang thích nghi nhanh, sinh trưởng và phát triển tốt. Tính cả 2 giai đoạn của 2 dự án, đơn vị đã trồng được 50ha rừng tại xã Đồng Lâm với số lượng hơn 37.000 cây; chủ yếu là sồi phảng, giổi xanh, lát hoa, vạng trứng, rang mít, lõi thọ, sở... Trong đó, giai đoạn 1 trồng được 46ha (32.000 cây); giai đoạn 2 chủ yếu chăm sóc giống cây của giai đoạn 1 và trồng thêm 4ha (hơn 5.000 cây). Thành công của Dự án “Phát triển và nâng cao chất lượng giống một số loài cây lâm nghiệp bản địa và lâm sản ngoài gỗ có giá trị cao giai đoạn năm 2011-2015” không chỉ nâng cao chất lượng giống một số loài cây lâm nghiệp bản địa và lâm sản ngoài gỗ, mà còn có ý nghĩa quan trọng trong việc bảo vệ môi trường, tăng độ che phủ rừng, chống xói mòn... Đặc biệt, có thể nhân rộng mô hình này cho các hộ dân cùng trồng.

Phạm Tăng