Phòng, chống dịch bệnh trong chăn nuôi: Còn đó những khó khăn

Không có cán bộ chuyên môn về thú y thuỷ sản, không phân định được rõ đơn vị quản lý, địa phương không thực sự quan tâm đến công tác tiêm phòng... là những bất cập chính, ảnh hưởng đến công tác phòng, chống, quản lý dịch bệnh trong chăn nuôi trên địa bàn tỉnh hiện nay.

Cán bộ Chi cục Chăn nuôi và Thú y kiểm dịch cá giống trước khi xuất tỉnh cho cơ sở sản xuất giống cá rô phi đơn tính Đài Loan - Đông Thái (TX Đông Triều).

Trước năm 2013, các trạm thú y trực thuộc Chi cục Chăn nuôi và Thú y (Sở NN&PTNT) nên có sự thống nhất cao trong chỉ đạo chuyên môn từ tỉnh đến các địa phương trong việc lựa chọn, sử dụng chủng loại, số lượng, bảo quản vắc xin phòng bệnh cho gia súc, gia cầm. Tuy nhiên, từ năm 2013, UBND tỉnh có chủ trương cấp kinh phí cho các địa phương tự mua vắc xin phòng bệnh đã dẫn đến tình trạng kho bảo quản lạnh để bảo quản vắc xin ở Chi cục phải bỏ không gần 4 năm nay; một số địa phương không mua đủ vắc xin theo kế hoạch; không mua đúng chủng loại vắc xin được khuyến cáo, thậm chí có loại vắc xin không mua (năm 2015, TX Quảng Yên không mua vắc xin tụ huyết trùng trâu, bò); không chấp hành các quy định về tiêm phòng của ngành thú y, chỉ tiêm phòng cho các trang trại lớn, các hộ nhỏ lẻ không tiêm đã dẫn đến nguy cơ phát sinh dịch bệnh với các biến chứng mới, khó xử lý; nhiều địa phương thực hiện chia lẻ gói thầu mua theo đợt tiêm phòng nhưng vướng mắc trong thủ tục thầu và sai quy định về thủ tục tài chính làm ảnh hưởng đến mùa vụ tiêm phòng...

Theo thống kê của Chi cục Chăn nuôi và Thú y, tính đến hết tháng 6-2016, toàn tỉnh mới tiêm phòng dại được 43.263 con chó, mèo (đạt 48% kế hoạch năm). Trong đó, có một số địa phương tỷ lệ tiêm phòng đạt rất thấp như: Huyện Đầm Hà mới tiêm được 45/5.000 liều (đạt 0,9%), huyện Ba Chẽ tiêm 536/4.000 liều (đạt 13,4%), TP Móng Cái tiêm 1.646/6.500 liều (đạt 25,32%), TX Đông Triều tiêm 3.760/14.000 liều (đạt 26,86%)... Mặc dù chỉ còn gần 2 tháng nữa là kết thúc năm 2016 nhưng đến thời điểm hiện tại, con số trên cũng không có sự thay đổi nhiều. Không chỉ có tỷ lệ tiêm phòng dại đạt thấp mà phần lớn các dịch bệnh khác như: Dịch tả lợn, tai xanh, lở mồm long móng, cúm gia cầm... cũng đều rơi vào trường hợp tương tự. Thực trạng này cho thấy, chính sự thiếu chủ động từ các địa phương đang gây những bất cập lớn trong công tác phòng, chống dịch bệnh.  

Đối với công tác kiểm dịch xuất tỉnh, do việc chuyển các trạm thú y về địa phương quản lý từ cuối năm 2015 nên Cục Thú y đã có văn bản yêu cầu Chi cục tạm dừng việc uỷ quyền kiểm dịch xuất tỉnh cho thú y cấp huyện thực hiện. Điều này cũng đã gây không ít khó khăn cho Chi cục Chăn nuôi và Thú y trong việc cử cán bộ xuống cơ sở làm nhiệm vụ, tốn kém kinh phí đi lại mà còn ảnh hưởng đến hoạt động sản xuất kinh doanh của người chăn nuôi. Trong công tác thú y thuỷ sản cũng  tồn tại không ít trở ngại khi thực tế 13/14 Trung tâm Dịch vụ và Kỹ thuật nông nghiệp, 186/186 xã, phường, thị trấn không có cán bộ chuyên môn về thú y thuỷ sản. Bên cạnh đó, nhiều địa phương chưa thực sự quan tâm đến công tác phòng, chống dịch bệnh thuỷ sản nên không phân công cán bộ phụ trách, không giao nhiệm vụ thú y thuỷ sản cho thú y xã, không phân định rõ được đơn vị quản lý... dẫn tới công tác giám sát, điều tra, báo cáo dịch bệnh thuỷ sản và triển khai nhiệm vụ phòng chống dịch bệnh thuỷ sản tại địa phương không thể thực hiện hoặc thực hiện không kịp thời, hiệu quả không cao.

Ông Đoàn Duy Ái, Chi cục trưởng Chi cục Chăn nuôi và Thú y, cho biết: Để khắc phục những tồn tại nói trên, đơn vị rất mong muốn tỉnh giao cho Chi cục cung ứng và cấp vắc xin cho các địa phương. Có như vậy mới thực hiện đúng thời vụ tiêm phòng, đảm bảo chất lượng, số lượng vắc xin theo đúng kế hoạch tỉnh giao. Điều này sẽ giúp Chi cục chủ động trong việc điều phối vắc xin giữa nơi thừa, nơi thiếu, tránh tình trạng lãng phí cũng như huy động kịp thời vắc xin để bao vây dập dịch. Mặt khác, đối với những địa phương có cơ cấu nông nghiệp chiếm tỷ trọng cao cần có cán bộ làm công tác chuyên môn về lĩnh vực nông nghiệp; giao bổ sung nhiệm vụ thú y thuỷ sản và có chế độ phụ cấp hợp lý cho nhân viên thú y cấp xã; phân định rõ nhiệm vụ quản lý nhà nước và tổ chức các dịch vụ về vật tư nông nghiệp của các Trung tâm Dịch vụ và Kỹ thuật nông nghiệp...

Hoàng Nga