Liên minh HTX – DNNQD: Hỗ trợ trong vay vốn... hỗ trợ

Do việc định giá tài sản thấp, sợ rủi ro trong hoạt động sản xuất kinh doanh, nhiều hợp tác xã (HTX) không thể vay nguồn vốn hỗ trợ để đầu tư sản xuất kinh doanh. Bởi vậy, không ít HTX đã buộc phải chấp nhận vay các nguồn vốn từ bên ngoài với lãi suất cao.

Định giá tài sản thấp

Được đánh giá là phát triển ổn định và làm ăn có lãi, nhưng HTX Thương mại và Nuôi trồng thuỷ sản Đức Thịnh (huyện Đầm Hà) đang rất cần được tiếp cận nguồn vốn ưu đãi. Năm 2013, HTX đã vay 500 triệu đồng từ nguồn vốn hỗ trợ thông qua Liên minh HTX-DNNQD tỉnh. Đã hoàn trả số vốn nói trên, HTX tiếp tục muốn vay số tiền lớn hơn để đầu tư, nhưng gặp nhiều rào cản. Ông Tô Phúc Thịnh, Giám đốc HTX, cho biết: “Chúng tôi cần hàng tỷ đồng để đầu tư vào cải tạo ao đầm, sắm mới lồng bè, mua con giống, thức ăn… Trong khi nguồn vay hiện nay chỉ tối đa là 500 triệu đồng. Khi chúng tôi hỏi nguồn vốn vay hỗ trợ khác thì đại diện ngân hàng bảo tài sản của chúng tôi không đủ điều kiện vay”.

Ông Đỗ Hồng Đức, thành viên của HTX Nông nghiệp Hồng Hải (phường Hà Phong, TP Hạ Long) rất cần vốn để mở rộng mô hình trồng rau an toàn.

Tương tự, ông Lê Xuân Liêm, Phó Giám đốc HTX Hoa cây cảnh chất lượng cao Thành Phát (TX Đông Triều), cho biết: HTX đầu tư xây dựng nhà lưới để trồng lan, khi nhà lưới hoàn thành thì lại thiếu vốn để mua cây giống về ươm trồng. Thủ tục vay vốn hỗ trợ thông qua Liên minh HTX mất rất nhiều thủ tục, thời gian, nhất là trong việc định giá tài sản, nên HTX không thể vay được. Trong lúc gấp rút đưa lan vào trồng để kịp thời gian bán vào dịp Tết Bình Thân năm 2016, HTX đã vay ở bên ngoài 300 triệu đồng với lãi suất 1,5%. Hiện mỗi tháng HTX phải trả 4,5 triệu đồng tiền lãi, nên rất khó khăn để đầu tư mở rộng ở lĩnh vực khác.

HTX Xuân Hiền (TP Cẩm Phả) cũng đang gặp tình trạng khó khăn do thiếu vốn để đầu tư sản xuất. Vì mới thành lập, HTX cần thêm nguồn vốn để đầu tư đóng mới tàu để phục vụ cho khai thác thuỷ sản, nhưng không tìm đâu ra chỗ để vay. Tuy đã nhờ Liên minh HTX vay nguồn vốn hỗ trợ 500 triệu đồng nhưng không được. Ông Nguyễn Văn Xuân, Giám đốc HTX, cho hay: Mặc dù HTX đã làm hồ sơ thủ tục có tài sản để thế chấp, nhưng khi đoàn xuống thẩm tra đánh giá số tài sản thế chấp của HTX không đủ điều kiện cho vay.

Đó chỉ là 3 trong số rất nhiều HTX đang gặp phải những vướng mắc do định giá thế chấp tài sản. Do đó không thể đáp ứng được tiêu chí để vay nguồn vốn hỗ trợ, nên nhiều HTX phải tìm các nguồn vốn khác dù lãi suất cao hơn để đầu tư.

Để nguồn vốn phát huy hiệu quả

Nguồn vốn hỗ trợ phát triển HTX được thành lập từ giữa năm 2013, nhằm hỗ trợ các HTX để đầu tư phát triển sản xuất mức vay tối đa là 500 triệu đồng, thời gian 5 năm, lãi suất 0,5%/tháng và 6,6%/năm. Để được vay các nguồn vốn này, các HTX phải đăng ký các thủ tục hồ sơ thông qua Liên minh HTX-DNNQD tỉnh để chứng thực, sau đó được Chi nhánh Ngân hàng CSXH tỉnh thẩm tra đánh giá rồi quyết định cho vay.

Theo thống kê của Liên minh HTX-DNNQD tỉnh, từ khi triển khai nguồn vốn hỗ trợ HTX, đã có 56 HTX được vay tổng số tiền 24 tỷ đồng thông qua tổ chức Liên minh. 7 tháng năm 2016, Liên minh đã giải quyết hồ sơ vay cho 7 HTX, với tổng số tiền 3,4 tỷ đồng. Ông Nguyễn Văn Nhi, Chủ tịch Liên minh HTX-DNNQD tỉnh, cho biết: Đây là nguồn vốn rất quan trọng, nhằm hỗ trợ các HTX đầu tư phát triển sản xuất đem lại lợi ích cao. Tuy nhiên, hiện nhiều HTX gặp khó khăn khi tiếp cận nguồn vốn này. Ngoài những khó khăn nội tại của từng HTX, thì các HTX phải chứng minh được làm ăn hiệu quả, có tài sản cố định thế chấp. Trong khi vai trò của Liên minh HTX chỉ thực hiện thông báo tư vấn thủ tục, quy trình vay nguồn vốn đến các HTX thành viên.

Theo ông Nguyễn Văn Nghi, để nhiều HTX tiếp cận được nguồn vốn này, tỉnh nên có cơ chế giao cho Liên minh HTX-DNNQD tỉnh thành lập và quản lý Quỹ hỗ trợ phát triển HTX để trực tiếp giải ngân mà không qua tổ chức ngân hàng. Ngoài cho vay bằng thế chấp cũng có thể cho vay bằng tín chấp theo Nghị định 55 của Chính phủ về chính sách tín dụng phục vụ phát triển nông nghiệp, nông thôn.  Đồng thời, có thể giảm lãi suất và tăng mức vay lên cao hơn phù hợp với nhu cầu đầu tư của từng HTX. Quỹ hỗ trợ sẽ mở rộng các đối tượng được vay như: Kinh tế hộ, doanh nghiệp… thay vì như hiện tại chỉ HTX được vay. Để nguồn vốn này thực sự là “bà đỡ” cho HTX, đóng góp quá trình phát triển kinh tế tập thể của tỉnh, rất cần những giải pháp hỗ trợ giúp các HTX tiếp cận nguồn vốn này.

Dương Trường