Tất cả chuyên mục
Thứ Sáu, 29/03/2024 15:00 (GMT +7)
Chống thất thu thuế trong lĩnh vực dịch vụ: "Cuộc chiến" gian nan
Thứ 6, 19/08/2016 | 15:02:45 [GMT +7] A A
Thời gian qua việc kê khai không trung thực, cố tình lách thuế... trong lĩnh vực dịch vụ, thương mại du lịch đã khiến ngân sách địa phương thất thu một khoản không nhỏ. Những vi phạm này còn gây ảnh hưởng đến tính chuyên nghiệp trong việc xây dựng hình ảnh du lịch địa phương; tạo môi trường cạnh tranh không lành mạnh giữa các hộ kinh doanh, doanh nghiệp trên địa bàn.
Chi cục Thuế Hạ Long hướng dẫn các thủ tục cho người nộp thuế. |
Kê khai không trung thực
Theo thống kê của ngành du lịch, mỗi năm, Quảng Ninh đón hàng triệu lượt khách. Tỷ lệ khách du lịch qua mỗi năm đều đạt con số tăng trưởng cao hơn các năm trước. Đi cùng với đó là nhu cầu sử dụng các dịch vụ tại địa phương cũng tăng lên như việc sử dụng các khách sạn, nhà nghỉ, nhà hàng, dịch vụ vận chuyển trên địa bàn. Tuy nhiên, nguồn thu thuế từ lĩnh vực kinh doanh khách sạn, nhà hàng chưa tương xứng với quy mô nguồn lực mà tỉnh đã đầu tư; đóng góp cho ngân sách trong lĩnh vực này còn khiêm tốn, chiếm tỷ trọng rất nhỏ so với tổng số thuế, phí thu được hàng năm.
Qua kiểm tra của ngành Thuế cho thấy, các vi phạm phổ biến đối với doanh nghiệp kinh doanh nhà nghỉ, khách sạn nhằm trốn thuế như: Kê khai không đúng số lượng khách, số lượng phòng đã được khách thuê; kê khai giá thuê phòng thấp hơn giá trị thực tế… Các vi phạm pháp luật về thuế của doanh nghiệp kinh doanh nhà nghỉ, khách sạn trên địa bàn chủ yếu tập trung vào đối tượng doanh nghiệp, hộ kinh doanh nhỏ lẻ. Đặc biệt là vào mùa du lịch, các dịp lễ hội, giá phòng nghỉ đều được các cơ sở này thu tăng gấp nhiều lần, không đúng giá niêm yết. Thế nhưng trong các hoá đơn thanh toán hoặc trong hạch toán kinh doanh nộp lại cho cơ quan thuế, chủ nhà nghỉ vẫn kê khai với mức giá rất thấp. Tất cả các vi phạm này đều rất khó phát hiện và xử lý nếu lực lượng chức năng không bắt quả tang.
Trong vai khách hàng đặt khách sạn, mấy tháng hè vừa qua, tôi thường xuyên gọi điện hoặc đến trực tiếp đặt phòng tại một khách sạn có mặt tiền rất đẹp ở khu vực Bãi Cháy (TP Hạ Long), tuy nhiên, lần nào cũng được khách sạn này thông báo "đã kín phòng". Thế nhưng được biết, qua kiểm tra của cơ quan thuế thì nhiều năm nay khách sạn này đều báo lỗ, lương nhân viên thì trả rất thấp. Cũng có trường hợp, doanh nghiệp trốn thuế theo hình thức bỏ địa chỉ kinh doanh (có trường hợp lập công ty mới). Như Công ty TNHH Du lịch và Cảm xúc Hạ Long đã tạm ngừng kinh doanh nhưng vẫn nợ thuế với số tiền trên 730 triệu đồng, tuy nhiên đến 8-8, Chi cục Thuế Hạ Long đã thực hiện cưỡng chế bằng cách trích tài khoản ngân hàng được 200 triệu đồng của đơn vị này.
Cũng chỉ cách đây hơn 2 tháng, Chi cục Thuế TP Hạ Long đã phát hiện và ra quyết định xử lý vi phạm việc chấp hành pháp luật thuế đối với doanh nghiệp tư nhân Huyền Việt (kinh doanh dịch vụ tàu chở khách trên Vịnh), phường Bãi Cháy (TP Hạ Long). Theo đó tổng số tiền truy thu và phạt là 258,735 triệu đồng. Trong đó, tiền thuế thu nhập doanh nghiệp là 109,262 triệu đồng, thuế GTGT là 92,675 triệu đồng, tiền chậm nộp tính đến hết ngày 8-6-2016 là 15,81 triệu đồng, tiền phạt vi phạm hành chính thuế là 40,387 triệu đồng, phạt vi phạm về hoá đơn là 600.000 đồng. Như vậy, nếu Chi cục Thuế TP Hạ Long không kịp thời phát hiện thì ngân sách sẽ thất thu một khoản không nhỏ.
Bên cạnh đó, trong lĩnh vực du lịch, do cơ chế chính sách nhà nước về việc nộp thuế theo đơn vị chủ quản nên nhiều đơn vị lữ hành dù đón khách và hoạt động du lịch trên địa bàn Quảng Ninh nhưng lại nộp thuế ở Hà Nội đã khiến ngân sách tỉnh phần nào bị thất thu.
Còn tại các cơ sở kinh doanh nhà hàng hiện nay, cơ quan Thuế không thể điều tra cụ thể doanh thu thực tế chênh với doanh thu cơ sở kê khai bao nhiêu. Trong các đợt kiểm tra liên ngành của tỉnh cho thấy, tại hầu hết tất cả các cơ sở kinh doanh ăn uống, nhà hàng khi tiến hành kiểm tra đều có tình trạng vi phạm trong kê khai thuế. Việc kê khai thấp hơn, không sát với thực tế doanh thu ở nhiều nhà hàng đã gây ra tình trạng thất thu. Ông Nguyễn Hữu Ban, Chi cục trưởng Chi cục Thuế Hạ Long dẫn chứng, năm 2015, cơ quan Công an đã lập hẳn một chuyên án điều tra và phát hiện ra tình trạng kê khai doanh số chưa đầy đủ của nhà hàng Hồng Hạnh (TP Hạ Long). Tuy nhiên, ngay sau đó, nhà hàng này đã lập tức kê khai bổ sung nên chỉ bị xử lý ở mức chậm nộp. Như vậy, nếu các cơ quan chức năng không kịp thời kiểm tra thì tình trạng thất thu rất có thể xảy ra.
Điều mà không ít du khách phàn nàn đó là tình trạng khi sử dụng dịch vụ của khách sạn, nhà hàng muốn lấy hoá đơn ngay lập tức nhưng chủ nhà hàng, khách sạn không chịu cấp liền mà hẹn vài ngày sau vì lý do hết hoá đơn, kế toán đi vắng không xuất được hoá đơn, hoặc hoá đơn đã hết chưa kịp mua, đặc biệt đưa ra yêu cầu phải tính thêm 10% VAT trên phiếu tính tiền... Trong khi đó, ông Nguyễn Hữu Ban khẳng định, ngành Thuế thực hiện việc bán hoá đơn cho các đơn vị 24/24 giờ, cả thứ bảy, chủ nhật. Vậy những lý do trên là khó chấp nhận.
Tuy nhiên, cũng chính việc không lấy hoá đơn của khách hàng cũng vô tình tiếp tay cho tình trạng trốn thuế, các doanh nghiệp, đơn vị, hộ kinh doanh sẽ kê khai không đúng số thu nhập thực tế nhằm giảm số thuế phải nộp cho Nhà nước. Còn theo quy định của pháp luật thì người bán phải lập hoá đơn khi bán hàng hoá, dịch vụ (mức từ 200.000 đồng trở lên). Trong trường hợp, người mua không lấy hoá đơn hoặc không cung cấp tên, địa chỉ… thì đơn vị cung ứng vẫn phải lập hoá đơn và ghi rõ "người mua không lấy hoá đơn" và để lại cuống hoá đơn để cơ quan chức năng kiểm tra. Tuy nhiên, hầu hết không đơn vị nào thực hiện điều này.
Còn nhiều khó khăn
Thực tế cho thấy, việc chống thất thu thuế nói chung và thất thu trong lĩnh vực dịch vụ, thương mại du lịch nói riêng rất khó khăn, phức tạp. Chủ trương "bán hàng phải cấp hoá đơn, mua hàng phải nhận hoá đơn" không được người bán và người mua hàng thực hiện nghiêm túc, đặc biệt ở lĩnh vực nhà hàng ăn uống, các dịch vụ vui chơi giải trí có nhiều phương thức tinh vi về kê khai giá phòng, khai báo thuế... Trong khi đó, tâm lý chung của người nộp thuế luôn muốn tối ưu hoá lợi nhuận, và tất nhiên, với họ càng đóng ít thuế thì càng tốt. Công tác phối hợp của cơ quan thuế với một số ngành chưa thực sự chặt chẽ, các ngành chưa chủ động cung cấp cho cơ quan thuế thông tin liên quan về quản lý thuế và chống thất thu thuế.
Theo ông Phạm Đức Thắng, Trưởng Phòng Tài chính - Kế hoạch TP Hạ Long thì đây là một trong những khoản thu khó. Vì thế, đối với các loại thuế, thành phố đã xác định doanh thu tính thuế để áp cho đúng quy định, nhất là với các dịch vụ du lịch, thương mại, nhà hàng, khách sạn. Để áp thuế chính xác, thành phố đã thành lập tổ chống thất thu từ cấp thành phố tới cấp phường. Tổ chống thất thu này có nhiệm vụ rà soát, thống kê kinh doanh lượng khách vào nhà hàng và theo dõi hoá đơn, trên cơ sở đó xác định doanh thu tính thuế và khoán theo doanh thu xác định đó. Tuy nhiên, với lực lượng thanh, kiểm tra thì mỏng mà số lượng nhà hàng ngày càng phát triển thì đây là thách thức trong công tác kiểm tra, xác định doanh thu đóng thuế.
Còn theo Chi cục Thuế Hạ Long thì trong quản lý thuế lĩnh vực kinh doanh nhà nghỉ, khách sạn, cơ quan thuế cũng không có chức năng điều tra cũng như không đủ nhân lực để thống kê chi tiết số lượng khách lưu trú, doanh thu thực tế tại đơn vị này mà phải thông qua số liệu tổng hợp đăng ký lưu trú của cơ sở đối với cơ quan công an, sau đó mới đối chiếu với doanh thu kê khai của đơn vị. Ngoài những khó khăn trên, thì máy móc, thiết bị giám sát, phần mềm hỗ trợ hoạt động quản lý doanh thu tại các đơn vị kinh doanh trên địa bàn khá hạn chế.
Ông Mai Chiến Thắng, Phó Cục trưởng Cục Thuế Quảng Ninh cho biết: Hiện Quảng Ninh đang phát triển kinh tế theo hướng dịch vụ, du lịch vì thế việc quản lý doanh thu trong lĩnh vực này cũng đang được tỉnh và Tổng cục Thuế chỉ đạo rất quyết liệt, đảm bảo thu thuế tương xứng với doanh thu của doanh nghiệp. Vì thế, ngành Thuế tỉnh cũng sẽ tăng cường thanh tra các đơn vị thuộc lĩnh vực dịch vụ, thương mại du lịch; các doanh nghiệp có thông báo quyết toán lỗ, lỗ liên tục, lỗ vượt quá vốn chủ sở hữu nhưng vẫn mở rộng sản xuất kinh doanh. Phối hợp chặt chẽ với các đơn vị liên quan trong công tác thanh, kiểm tra, quản lý nhằm chống thất thu ngân sách. Tăng cường tuyên truyền, hướng dẫn các chính sách thuế cho người nộp thuế…
Tuy nhiên, để hạn chế tình trạng thất thu thuế trong lĩnh vực nhà hàng, khách sạn cũng như bảo vệ quyền và lợi ích chính đáng của người tiêu dùng, người dân nên lấy hoá đơn khi mua hàng hoá dịch vụ để không tiếp tay cho việc trốn thuế; đồng thời nhận hoá đơn cũng là cơ sở để các cơ quan chức năng có thể bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng trong trường hợp phát sinh vướng mắc… Bên cạnh đó, người nộp thuế cũng cần nâng cao ý thức tự giác chấp hành pháp luật thuế, vì xét cho cùng, nộp thuế cũng là để đầu tư xây dựng, phát triển kinh tế - xã hội ngày một tốt hơn.
Thanh Hằng
* Trưởng Phòng Quản lý lữ hành, Sở Du lịch Đoàn Mạnh Linh: "Tăng cường công tác kiểm soát, phối hợp giữa các ngành" Để chống thất thu thuế trong lĩnh vực kinh doanh khách sạn, nhà hàng, lữ hành, vận chuyển, dịch vụ trên Vịnh Hạ Long, Hiệp hội Du lịch đã phối hợp với Sở Tài chính đưa ra giá sàn trên cơ sở xác định lượng + giá = doanh thu. Sở Du lịch cũng phối hợp với cơ quan thuế và các cơ quan chức năng xây dựng cơ chế quản lý lữ hành, tàu du lịch trên Vịnh, niêm yết giá. Bên cạnh đó, ngành Du lịch cũng phối hợp tăng cường kiểm tra, rà soát kỹ, tránh tình trạng trốn vé tham quan trên Vịnh. Nếu phát hiện tình trạng trốn vé sẽ phạt dừng tàu nên các doanh nghiệp đều ý thức rất cao. Nhờ tăng cường công tác kiểm soát, phối hợp đồng bộ với các ngành trong quản lý nên thu thuế từ dịch vụ du lịch cũng tăng nhiều so với trước kia. Năm 2015 thu thuế từ hoạt động du lịch khoảng 1.200 tỷ đồng, những năm trước đó khoảng 800-900 tỷ đồng. * Phó Chủ tịch UBND TP Hạ Long Hồ Quang Huy: "Quyết liệt, nghiêm túc và công khai" Là thủ phủ của tỉnh, Hạ Long đang có số doanh nghiệp, tổ chức hoạt động trong lĩnh vực du lịch, dịch vụ, thương mại lớn, và đây cũng là lĩnh vực dễ có rủi ro về thuế. Thực tế, qua kiểm tra kiểm soát cho thấy, nhiều doanh nghiệp ý thức chấp hành pháp luật về thuế chưa cao, kê khai, nộp thuế chưa đúng, chưa đầy đủ như doanh thu thực tế. Để khắc phục tình trạng này, đảm bảo sự công bằng trong hoạt động kinh doanh, tạo nền nếp, ý thức chấp hành nghĩa vụ thuế của người nộp thuế, thời gian qua, ngoài tập trung triển khai các giải pháp chống thất thu thuế của ngành Thuế và các đơn vị chuyên môn, TP Hạ Long cũng có những cách làm riêng của mình, trong đó nhất quán tinh thần làm quyết liệt, nghiêm túc và công khai. Đơn cử như các sự việc gần đây, trước tình trạng nhiều doanh nghiệp kinh doanh dịch vụ tàu du lịch trên Vịnh Hạ Long nợ đọng thuế, UBND thành phố đã đề nghị Cảng vụ Đường thuỷ nội địa Quảng Ninh từ chối cấp phép rời cảng, bến, đình chỉ hoạt động 25 tàu của 10 doanh nghiệp thuộc đối tượng trên. Mới đây thành phố cũng đã phạt 1 đơn vị có hành vi niêm yết giá bằng ngoại tệ… Để tăng cường nguồn thu từ các hoạt động du lịch, dịch vụ, thương mại thời gian tới, TP Hạ Long đang tăng cường rà soát toàn bộ các khoản phí, lệ phí có hiệu lực từ đầu năm 2017, đề xuất thu các khoản phí trên Vịnh Hạ Long từ trước đến nay chưa triển khai, rà soát các khoản nợ đọng… nhằm chống thất thu. * Trưởng Phòng Tuyên truyền và Hỗ trợ người nộp thuế, Cục Thuế Quảng Ninh Hoàng Văn Mạnh: "Công tác tuyên truyền là khâu đột phá trong việc thay đổi phương thức quản lý và hiện đại hoá công tác thuế" Công tác tuyên truyền, hỗ trợ người nộp thuế có vai trò quan trọng trong việc thay đổi nhận thức của người nộp thuế, là khâu đột phá trong việc thay đổi phương thức quản lý và hiện đại hoá công tác thuế. Thời gian qua, ngành Thuế Quảng Ninh đã tích cực đẩy mạnh và nâng cao chất lượng công tác tuyên truyền, hỗ trợ người nộp thuế; tuyên truyền kịp thời, đầy đủ chính sách, pháp luật thuế đặc biệt là chính sách thuế có hiệu lực trong năm 2016. Cục Thuế Quảng Ninh thường xuyên cung cấp thông tin về chính sách thuế mới cho người nộp thuế qua thư điện tử; đăng tải công khai chính sách thuế, các công văn giải đáp chính sách thuế… trên website của Cục Thuế. Đây là hình thức tuyên truyền phù hợp, hiệu quả và được người nộp thuế đánh giá cao. Việc trả lời vướng mắc về chính sách thuế đảm bảo kịp thời, đúng quy định hiện hành, tạo điều kiện thuận lợi cho người nộp thuế ổn định phát triển sản xuất kinh doanh. Tuy nhiên thực tế vẫn có nhiều doanh nghiệp chấp hành pháp luật về thuế chưa cao. Chính vì vậy, bên cạnh công tác tuyên truyền, Cục Thuế Quảng Ninh cũng thực hiện các giải pháp mạnh tay hơn như thanh tra, kiểm tra theo chuyên đề, phối hợp xử lý nghiêm các trường hợp vi phạm pháp luật về thuế... * Giám đốc Doanh nghiệp tư nhân Minh Ngọc (TP Uông Bí) Đỗ Thị Thanh Hậu: "Nâng cao ý thức tự giác trong kê khai, nộp thuế" Doanh nghiệp Minh Ngọc hoạt động trong lĩnh kinh doanh nhà hàng phục vụ ăn uống. Với nhận thức thuế là giải pháp tài chính quan trọng của Chính phủ, góp phần phát triển kinh tế - xã hội đất nước, cải thiện cuộc sống cho người dân, trong đó có chúng tôi nên Minh Ngọc luôn có ý thức thực hiện tốt nghĩa vụ thuế đối với Nhà nước. Từ trước đến nay doanh nghiệp Minh Ngọc luôn ý thức chấp hành pháp luật về thuế, kê khai, nộp thuế đầy đủ, đúng như doanh thu thực tế kinh doanh. Chính bởi vậy đơn vị đã từng được các ngành chức năng biểu dương về thực hiện các nghĩa vụ tài chính trong đó có nghĩa vụ thuế. Từ những nỗ lực và ghi nhận của bản thân, tôi rất mong các doanh nghiệp, đơn vị nâng cao ý thức tự giác trong kê khai, nộp thuế. THANH HẰNG - VIỆT HOA (Thực hiện) |
Liên kết website
Ý kiến ()