Phát triển kinh tế - xã hội 6 tháng đầu năm 2016: Nhiều tín hiệu khả quan cho cả năm

Trong 6 tháng đầu năm, Quảng Ninh phải đối mặt với nhiều khó khăn, nhưng với sự nỗ lực của các cấp, các ngành, các doanh nghiệp và toàn dân, tình hình kinh tế - xã hội tiếp tục có chuyển biến. Kết quả này chính là nền tảng quan trọng để tỉnh thực hiện thành công nhiệm vụ 6 tháng cuối năm cũng như cả năm 2016.

Dự án cao tốc Hạ Long - Hải Phòng, gói thầu số 1 đang được các nhà thầu đẩy nhanh tiến độ thi công. Ảnh: Hà chi

Tăng trưởng kinh tế đứng trong nhóm đầu ở vùng trọng điểm Bắc Bộ

Tốc độ tăng trưởng kinh tế (GRDP) ước đạt 9,2% (quý I tăng 8,1%, quý II tăng 10,2%), cao nhất so với cùng kỳ những năm gần đây (cùng kỳ năm 2012 tăng 7,1%, năm 2013 tăng 6,5%, năm 2014 tăng 6,9%, năm 2015 tăng 8,9%). Với tốc độ tăng trưởng này, Quảng Ninh đứng trong nhóm đầu các tỉnh, thành phố vùng trọng điểm Bắc Bộ, thậm chí còn vượt qua Thủ đô Hà Nội. Theo số liệu so sánh của UBND tỉnh, tốc độ tăng GRDP 6 tháng năm 2016 của các tỉnh, thành trong vùng cụ thể là: Hải Phòng 10,6%, Hà Nội 7,3%, Thái Bình 8,01%, Hải Dương 7,2%, Bắc Ninh 8,6%, Vĩnh Phúc 7,4%, Hưng Yên 7,8%... Trong khi đó, tốc độ tăng GDP cả nước cũng chỉ ước đạt 5,52%.

Có thể thấy rằng, kinh tế - xã hội 6 tháng đầu năm 2016 toàn tỉnh đạt kết quả quan trọng và toàn diện trên tất cả các lĩnh vực sản xuất công nghiệp tiếp tục có bước tăng trưởng, chỉ số sản xuất công nghiệp (IIP) tăng 6,16% so cùng kỳ năm 2015. Các ngành dịch vụ, du lịch tiếp tục phát triển: Tổng mức bán lẻ hàng hoá và doanh thu dịch vụ tiêu dùng ước đạt 28.800 tỷ đồng, tăng 11,3% so cùng kỳ; tổng giá trị hàng hoá xuất khẩu ước đạt 822,1 triệu USD; doanh thu du lịch ước đạt 7.083 tỷ đồng, tăng 12% so cùng kỳ, thu nộp ngân sách nhà nước 660 tỷ đồng, tăng 10% cùng kỳ. Bên cạnh đó, môi trường đầu tư, kinh doanh trên địa bàn tiếp tục được cải thiện, chỉ số năng lực cạnh tranh cấp tỉnh (PCI) năm 2015 đứng vị trí thứ 3 trong 63 tỉnh, thành cả nước, tăng 2 bậc so với năm 2014. Trong 6 tháng, tỉnh đã cấp mới, điều chỉnh giấy chứng nhận đầu tư cho 27 dự án (trong nước và nước ngoài) với tổng mức đầu tư là 13.885 tỷ đồng, bằng 49,5% so cùng kỳ. Các ngân hàng tiếp tục triển khai các giải pháp hỗ trợ sản xuất, kinh doanh và thị trường phù hợp với định hướng phát triển kinh tế của tỉnh. Tính đến tháng 6-2016, tổng số doanh nghiệp đăng ký trong tỉnh là 11.257 doanh nghiệp, vốn đăng ký là 129.618 tỷ đồng. Đặc biệt, thu ngân sách 6 tháng đầu năm nay của tỉnh tăng khá, nhất là thu nội địa đạt kết quả tích cực, chiếm tỷ trọng 61,8% tổng thu ngân sách: Tổng thu ngân sách nhà nước trên địa bàn ước đạt 19.337 tỷ đồng, đạt 56% dự toán năm, tăng 6% cùng kỳ. Trong đó: Thu từ xuất nhập khẩu đạt 7.400 tỷ đồng, đạt 62% dự toán năm; thu nội địa ước đạt 11.937 tỷ đồng, đạt 54% dự toán năm, tăng 15% (tăng 1.550 tỷ đồng). Song song với đó, chi ngân sách được quản lý chặt chẽ, điều hành chủ động, linh hoạt theo hướng tiết kiệm chi thường xuyên để tập trung cho đầu tư phát triển. 6 tháng tổng chi ngân sách địa phương ước đạt 7.478 tỷ đồng, đạt 42% dự toán năm, tăng 14% so cùng kỳ.

Cũng trong 6 tháng đầu năm nay, chủ đề năm 2016 “Nâng cao chất lượng quản trị và hành chính công, xây dựng thành phố du lịch Hạ Long” được tập trung triển khai đạt nhiều kết quả. An sinh xã hội được đặc biệt quan tâm, đời sống nhân dân được cải thiện; chất lượng y tế, giáo dục và đào tạo được nâng lên; thực hiện tốt công tác chăm sóc sức khoẻ cho nhân dân, phòng chống dịch bệnh.

Khách du lịch chèo thuyền Kayak trên Vịnh Hạ Long. Ảnh: Vũ Lương (CTV)

Kịch bản phát triển cho 6 tháng cuối năm

Mặc dù tăng trưởng khá nhưng “sức khoẻ” của nền kinh tế tỉnh vẫn chưa thực sự tốt. Trong 6 tháng đầu năm, nhiều khó khăn đã bộc lộ rất rõ. Cụ thể, sản xuất của ngành than còn gặp nhiều khó khăn, nhất là tiêu thụ than do biến động thị trường và cơ chế xuất khẩu than, giá thành than sản xuất trong nước cao hơn than nhập khẩu (xuất khẩu than giảm 73,5%), sản lượng than tồn kho lớn (than tồn kho khoảng 11,7 triệu tấn). Do đó, chỉ số sản xuất công nghiệp khai thác than chỉ tăng 3%, thấp hơn cùng kỳ (năm 2015 tăng 4,56%). Bên cạnh đó, một số khoản thu của dự toán do Bộ Tài chính giao đầu năm trên thực tế không đủ điều kiện để thực hiện làm giảm thu ngân sách nội địa 2.640 tỷ đồng (chỉ tiêu thu cấp quyền khai thác khoáng sản từ  ngày 1-7-2013 đến 31-12-2013 và thuế tài nguyên than hầm lò). Công tác quản lý nhà nước trên một số lĩnh vực như: Về đất đai, xây dựng, bảo vệ môi trường, cải cách hành chính… vẫn còn một số tồn tại, hạn chế; một số chính sách của tỉnh ban hành về an sinh xã hội khi triển khai thực tế chưa đến với người dân. Tình hình dịch bệnh, vệ sinh an toàn thực phẩm, tai nạn giao thông, tai nạn lao động, buôn lậu, gian lận thương mại, tệ nạn xã hội, tội phạm, khiếu nại, tố cáo còn tiềm ẩn nhiều yếu tố phức tạp. Đồng chí Nguyễn Văn Minh, Giám đốc Sở Kế hoạch và Đầu tư, bày tỏ: “Sản lượng than sạch và than tiêu thụ, nhất là than xuất khẩu không đạt mức dự kiến đầu năm sẽ là nhân tố làm giảm tốc độ tăng trưởng kinh tế (GRDP), giảm kim ngạch xuất khẩu và thu ngân sách nội địa. Cùng với đó, hoạt động biên mậu không ổn định, sức cạnh tranh của doanh nghiệp còn thấp, tội phạm, tệ nạn xã hội, thiên tai, dịch bệnh còn diễn biến phức tạp… là những yếu tố ảnh hưởng bất lợi đến phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh trong 6 tháng cuối năm...”.

Mặc dù vậy nhưng đánh giá chung, tình hình kinh tế của tỉnh vẫn được dự báo nhiều khả năng sẽ khả quan hơn 6 tháng đầu năm. Theo dự báo của UBND tỉnh, với sự quyết tâm cao của cả hệ thống chính trị, sự đồng hành của cộng đồng doanh nghiệp và đồng thuận của nhân dân, các mục tiêu và hầu hết các chỉ tiêu kinh tế - xã hội 6 tháng cuối năm và cả năm 2016 có thể hoàn thành và hoàn thành vượt mức Nghị quyết HĐND tỉnh đề ra: Tăng trưởng kinh tế cả năm có thể đạt kế hoạch (khoảng 10-10,5%). Đặc biệt, các ngành sản xuất, dịch vụ có điều kiện thuận lợi tăng trưởng cao hơn trong 6 tháng cuối năm. Hoạt động sản xuất, kinh doanh của doanh nghiệp được quan tâm, hỗ trợ, tháo gỡ khó khăn. Hoạt động đầu tư phát triển trên địa bàn sẽ tiếp tục sôi động khi một số dự án quan trọng đang đẩy nhanh tiến độ, đặc biệt là dự án hạ tầng giao thông, dịch vụ, du lịch, cảng biển để sớm hoàn thành đưa vào hoạt động tạo ra năng lực sản xuất mới. Kim ngạch xuất nhập khẩu có tín hiệu khá hơn sau khi Chính phủ cho phép xuất khẩu than cám. Thu ngân sách có khả năng vượt kế hoạch nhờ bổ sung nguồn thu từ thuế tài nguyên than hầm lò điều chỉnh tăng 3% được áp dụng từ 1-7-2016, thu từ xuất nhập khẩu sẽ cải thiện sau khi đã gỡ được những khó khăn, vướng mắc, góp phần đảm bảo cân đối ngân sách, đáp ứng nhu cầu đầu tư phát triển của tỉnh. Đồng chí Nguyễn Văn Thành, Phó Chủ tịch UBND tỉnh, khẳng định: “6 tháng qua tỉnh đã tính toán rất căn cơ và dành hơn 9.500 tỷ đồng để chi cho đầu tư phát triển. Nguồn vốn này sẽ tạo ra sức bật lớn trong thời gian tới. Quan trọng là phải đón được thời cơ, khắc phục được những hạn chế mà chúng ta đã thấy rất rõ trong thời gian qua...”.

Để phát huy những kết quả đạt được, tỉnh sẽ tập trung triển khai thực hiện các nhiệm vụ chiến lược, trọng tâm tạo bước phát triển đột phá trong năm 2016, tạo tiền đề cho những năm tới. Đồng thời, tiếp tục thực hiện hiệu quả ba đột phát chiến lược, nâng cao hiệu quả và sức cạnh tranh của nền kinh tế. Cùng với đó là tập trung tháo gỡ khó khăn cho doanh nghiệp, tạo điều kiện thuận lợi phát triển sản xuất kinh doanh, thúc đẩy tăng trưởng; tăng cường quản lý, điều hành thu, chi ngân sách đáp ứng nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh…

Hà Chi