Các địa phương chưa hoàn thành GPMB theo đúng cam kết

Tại buổi kiểm tra tiến độ GPMB cao tốc Hạ Long - Vân Đồn ngày 10-3-2016, các địa phương có dự án đi qua đã cam kết với đồng chí Chủ tịch UBND tỉnh hoàn thành GPMB tuyến vào ngày 31-3-2016, một số vị trí đặc biệt khó khăn sẽ chậm hơn, nhưng muộn nhất đến ngày 15-4-2016 phải xong. Tuy nhiên đến nay, cả 3 địa phương Hạ Long, Hoành Bồ và Cẩm Phả đều chưa hoàn thành GPMB theo đúng cam kết.

Cao tốc Hạ Long - Vân Đồn được Công ty CP BOT Biên Cương đầu tư theo hình thức BOT với tổng mức 12.000 tỷ đồng, dài gần 60km, chiều rộng nền đường 24,5m, thiết kế 4 làn xe, tốc độ thiết kế 100km/h. Tuyến cao tốc đi qua 4 địa phương: TP Hạ Long, huyện Hoành Bồ, TP Cẩm Phả và đầu nối với đường giao thông trục chính tại huyện Vân Đồn. Để chuẩn bị mặt bằng phục vụ thi công, các địa phương tổ chức thu hồi gần 450ha đất liên quan đến 1.656 hộ dân,  phải bố trí tái định cư…

Xác định đây là dự án có tính chất đặc biệt quan trọng đối với sự phát triển của tỉnh, ngay từ khi có giới tuyến, các địa phương liên quan đã đồng loạt vào cuộc, triển khai nhiều giải pháp tích cực nhằm đẩy nhanh tiến độ GPMB phục vụ thi công dự án. Tuy nhiên, trong quá trình triển khai, do cả yếu tố khách quan và chủ quan đã khiến công tác GPMB gặp khó khăn, việc cam kết cơ bản hoàn thành GPMB với đồng chí Chủ tịch UBND tỉnh vào 31-3 của các địa phương vẫn chưa thực hiện được.

Xã Hoà Bình (Hoành Bồ) có 96 hộ dân trong diện phải GPMB thi công đường cao tốc Hạ Long - Vân Đồn thì có đến 84 hộ trồng hoa ly trên ranh giới thi công.

Ông Nguyễn Hữu Nhã, Giám đốc Trung tâm Phát triển quỹ đất TP Hạ Long, cho biết: Mặc dù đã rất quyết tâm, triển khai nhiều giải pháp tích cực trong tổ chức chỉ đạo và thực hiện GPMB cao tốc Hạ Long - Vân Đồn, tuy nhiên, kết quả đến thời điểm này không được như mong muốn. Có rất nhiều nguyên nhân nhưng theo tôi, việc chủ đầu tư liên tục điều chỉnh ranh giới thu hồi của mặt bằng tuyến là nguyên nhân khó khăn nhất khi địa phương thực hiện GPMB. Cụ thể, tại tuyến cao tốc đoạn qua TP Hạ Long, sau 5 lần điều chỉnh, phương án cuối cùng được chủ đầu tư dự án chốt vào cuối tháng 11-2015. Điều này đã khiến TP Hạ Long phải huỷ bỏ hàng trăm bộ hồ sơ thu hồi đất, bỏ phương án, dù trước đó đã niêm yết công khai… Chưa kể có những đoạn phải điều chỉnh lệch so với phương án ban đầu lên đến 50m. Việc điều chỉnh này đã gây ra những băn khoăn cho các hộ dân, dẫn đến họ thắc mắc kiến nghị về đơn giá... khiến công tác GPMB kéo dài và nhiều khó khăn.

Còn tại huyện Hoành Bồ, ông Đỗ Mạnh Chung, Giám đốc Trung tâm Phát triển quỹ đất huyện, cho rằng: Việc GPMB cao tốc Hạ Long - Vân Đồn chậm vì đây là dự án lớn, kinh nghiệm tổ chức GPMB của địa phương còn thiếu, lực lượng chuyên trách mỏng... Một số vị trí dự án đi qua có đông đồng bào dân tộc thiểu số sinh sống, dân trí không đồng đều, dễ bị lôi kéo dẫn đến việc có dấu hiệu trục lợi như cải tạo nhà cửa, trồng hoa ly trên phạm vi đất quy hoạch. Mặc dù huyện cũng đã rất tích cực, bố trí lực lượng chuyên trách tích cực vận động, tuyên truyền nhân dân. Tuy nhiên cho đến nay vẫn còn nhiều hộ dân chưa bàn giao đất để triển khai dự án.

Chính vì những khó khăn đó, theo báo cáo của chủ đầu tư, tổng tuyến cao tốc phải thi công dài gần 60km, nhưng đến ngày 21-4-2016 các địa phương mới bàn giao được 43,88/53,6km mặt bằng. Trong đó, mới có 35,35km đủ điều kiện tổ chức thi công. Cụ thể: Tuyến cao tốc đi qua địa bàn TP Hạ Long dài 7,8km, đến nay thành phố bàn giao được 6,6km. 1,2km còn lại thì có đến 400m xây dựng trạm thu phí mãi tháng 3 vừa qua chủ đầu tư mới phê duyệt xong ranh giới. Huyện Hoành Bồ hiện mới bàn giao 19,53/28,5km, đây là địa phương có tiến độ GPMB chậm nhất trong 3 địa phương. Riêng TP Cẩm Phả, tuy đã bàn giao đủ 17,75km mặt bằng, song chỉ có 14,56km là đủ điều kiện thi công, diện tích mặt bằng còn lại đang vướng 64 cột điện, 1 trạm biến áp và đoạn đường chuyên dùng thuộc Công ty TNHH Hạnh Toàn chưa bàn giao. Như vậy, cam kết cơ bản hoàn thành GPMB để thực hiện cao tốc Hạ Long - Vân Đồn vào 31-3-2016 của các địa phương đến nay vẫn chưa thực hiện được, đến ngày 21-4-2016 các địa phương mới chỉ bàn giao được gần 70% mặt bằng cho chủ đầu tư... Vẫn biết, công tác GPMB là khó khăn, nhưng việc chậm hoàn thành GPMB tuyến cao tốc sẽ dẫn đến tiến độ thực hiện dự án chậm, ảnh hưởng đến kế hoạch, cơ hội phát triển, thu hút đầu tư của tỉnh, vì vậy các địa phương cần chủ động, tích cực hơn nữa. Đặc biệt, cần bám sát với điều kiện thực tế địa phương, chủ động các giải pháp vận động, tuyên truyền, thuyết phục người dân đồng thuận. Đối với các hộ dân có dấu hiệu trục lợi, vi phạm quy định, cố tình cản trở, cần có biện pháp xử lý kiên quyết, để bàn giao mặt bằng phục vụ thi công dự án.

Đỗ Phương[links()]