Trần Mạnh Chuyên - Người tiên phong bảo tồn mai vàng Yên Tử ở Đông Triều

Tại TX Đông Triều, ngay dưới chân am chùa Ngoạ Vân - nơi được coi là Thánh địa của Thiền phái Trúc Lâm hiện có một vườn mai Yên Tử với hàng vạn cây đang phát triển từng ngày. Đó là vườn mai của ông Trần Mạnh Chuyên - người tiên phong bảo tồn, nhân rộng giống mai vàng Yên Tử ở Đông Triều.

Ông Trần Mạnh Chuyên - người tiên phong bảo tồn, nhân rộng giống mai vàng Yên Tử ở Đông Triều.

Dưới chân núi Đèo Voi heo hút ở thôn Tây Sơn, xã Bình Khê, cả một vườn mai vàng Yên Tử bạt ngàn khoe sắc trong gió xuân. Vườn mai này đã được trồng đến nay gần chục năm. Từ những hạt giống và cây mai nhỏ được ươm giống, đánh tỉa, dưới bàn tay khéo léo của người nông dân Trần Mạnh Chuyên, hàng vạn cây mai vàng Yên Tử đã nở hoa khoe sắc rực rỡ mỗi dịp Tết đến xuân về. Ông Trần Mạnh Chuyên chia sẻ: “Mai vàng Yên Tử là một loại hoa quý và hiếm. Đây là mai cổ, được coi là “Đại lão mai vàng”. Hoa có 5 cánh, mùi  thơm đặc trưng, không có mùi thơm nào lẫn được. Lá xanh non tơ chứ không như đọt màu tím của mai vàng miền Nam. Phải nói, hoa mai vàng Yên Tử được cả hương và sắc. Cành của mai vàng Yên Tử đẹp như cây san hô. Đúng là một loài hoa có giá trị cả về mặt tinh thần, tâm linh và kinh tế”.

Để có một vườn mai vàng Yên Tử rộng 5ha như ngày nay với trên 4 vạn cây là cả một quá trình suốt gần chục năm trời, ông Chuyên dày công mày mò ươm từng hạt giống, chăm sóc, đánh tỉa từng cây mai con ra trồng. Những cây mai này được lấy giống từ một cây mai cổ thụ trên am Ngoạ Vân - nơi Đức vua Phật hoàng Trần Nhân Tông hoá Phật. Đến nay, trong vườn của ông đã có đến hàng vạn cây mai từ 1 đến 5 năm tuổi được trồng bằng phương pháp ươm hạt và ghép mắt mai vàng Yên Tử vào gốc mai vàng miền Nam. Kỹ thuật nhân giống vô tính mà ông học được chính là nhờ quá trình tham gia thực nghiệm đề tài khoa học “Nghiên cứu bảo tồn lưu giữ và phát triển giống hoa mai vàng Yên Tử” của Viện Nghiên cứu rau - quả Trung ương. Không chỉ một mình bảo tồn, nhân rộng loài hoa quý hiếm này, ông Chuyên còn truyền đam mê phát triển mai vàng Yên Tử đến nhiều hộ dân quanh vùng. Ông Đỗ Đức Cảnh ở thôn Ninh Bình, xã Bình Khê, cho biết: “Tôi và anh Chuyên đều là những cựu chiến binh. Thấy anh ấy say mê, tâm huyết với mai vàng, tôi cũng bị cuốn theo. Anh ấy chia sẻ cho chúng tôi những kinh nghiệm quý trong việc chăm sóc, ươm tạo cây mai vàng. Chúng tôi đều nhận thấy cây mai vàng Yên Tử có giá trị về tâm linh và cây mai có vẻ đẹp rất riêng trong ngày tết. Vì thế, việc gìn giữ, nhân giống loài hoa này rất quan trọng”.

Chứng kiến mai vàng Yên Tử đang bị một số người dân vì cái lợi trước mắt mà tự ý khai thác bừa bãi khiến ông Chuyên cảm thấy rất đau xót. Không ít lần, ông phải mua lại những gốc mai rừng mà lâm tặc chặt phá để ươm lại trên đồi. Làm sao để bảo tồn được rừng mai quý nơi đất Phật là điều khiến ông luôn trăn trở. Ông Chuyên cho biết thêm: “Nói đến mai là nói đến Yên Tử. Tôi mê mải với cây mai này vì nó gắn liền với giá trị của Khu di tích nhà Trần tại Đông Triều. Tôi thấy mai vàng quý hiếm như thế nhưng đang bị người dân khai thác tự nhiên cạn kiệt, vì vậy, suy nghĩ của tôi là phải tự tay ươm tạo, nhân giống những cây mai vàng, phát triển ở vườn nhà thì người dân sẽ không còn vào rừng tàn phá nữa”.

Với mong muốn gìn giữ, nhân rộng giống mai vàng Yên Tử, ông Chuyên cùng với nhiều người có chung niềm đam mê loài hoa quý này đã thành lập nên HTX mai vàng Ngoạ Vân Yên Tử từ năm 2015. Những tấm lòng yêu hoa như ông Trần Mạnh Chuyên và các nông dân ở đây sẽ góp phần bảo tồn rừng mai quý nơi đất Phật và làm đẹp cảnh quan con đường vào Khu di tích Quốc gia đặc biệt nhà Trần tại Đông Triều.

Thu Trang (Đài Đông Triều)