Quy hoạch vùng sản xuất nông sản tập trung: "Cú huých" lớn của sản xuất hàng hoá

Để phát triển kinh tế nông nghiệp theo hướng bền vững, tỉnh đã đề ra mục tiêu đến năm 2020 sẽ hình thành 17 vùng sản xuất tập trung trên tất cả các lĩnh vực trồng trọt, chăn nuôi, lâm nghiệp và nuôi trồng thuỷ sản. Điều này sẽ tạo tiền đề vững chắc cho việc xây dựng thương hiệu cho các sản phẩm nông sản.

Chăm sóc cây thanh long ruột đỏ tại gia đình ông Ngô Văn Tích, khu Cửa Ngăn, phường Phương Đông (TP Uông Bí).

Sau 1 năm triển khai nhiệm vụ phát triển các vùng sản xuất tập trung, toàn tỉnh hiện có 13/14 địa phương đã phê duyệt quy hoạch như: TX Đông Triều đã tiến hành quy hoạch 5 vùng lúa chất lượng cao, 3 vùng sản xuất nếp cái hoa vàng, 2 vùng trồng na dai, khu chăn nuôi tập trung theo hình thức trang trại, 3 tiểu vùng nuôi trồng thuỷ sản tập trung; TP Uông Bí lập quy hoạch cho 3 nhóm sản phẩm chủ lực của tỉnh là vải chín sớm Phương Nam, vùng trồng cây thông nhựa, vùng  nuôi trồng thuỷ sản nước ngọt… Ví dụ như cây vải chín sớm Phương Nam đang được TP Uông Bí quy hoạch, không ngừng mở rộng diện tích. Theo kế hoạch, năm 2016, thành phố sẽ tiếp tục nâng diện tích lên 350ha chủ yếu ở các khu Bạch Đằng 1, Bạch Đằng 2, Đá Bạc, Cẩm Hồng. Bên cạnh đó, TP Uông Bí cũng tăng cường hướng dẫn nông dân trồng vải theo tiêu chuẩn VietGAP; thành lập HTX vải chín sớm Phương Nam làm đầu mối thúc đẩy tiêu thụ sản phẩm; hỗ trợ các gia đình trồng vải 50% kinh phí mua hộp, túi, tem dây buộc góp phần quảng bá thương hiệu nhằm nâng cao giá trị sản phẩm.

Nhằm nâng cao giá trị hàng hoá nông nghiệp, tỉnh và các địa phương đã dành nguồn vốn không nhỏ đầu tư phát triển sản xuất cho các vùng. Đến nay, tổng vốn đầu tư từ ngân sách là trên 79.300 tỷ đồng và trên 64.2000 tỷ đồng từ xã hội hoá đầu tư kết cấu hạ tầng; ứng dụng KHCN vào sản xuất; sản xuất giống, hỗ trợ giống cây trồng, vật nuôi; chuyển đổi cơ cấu giống cây trồng, vật nuôi mới… Tiêu biểu là dự án nuôi gà Tiên Yên thương phẩm song song với sản xuất giống gà bằng phương pháp thụ tinh nhân tạo của huyện Tiên Yên. Từ nguồn vốn chương trình xây dựng nông thôn mới, nguồn vốn 135, nguồn vốn khoa học công nghệ tỉnh, UBND huyện đã ban hành cơ chế hỗ trợ đặc thù, áp dụng đối với người dân các xã 135 và những thôn thuộc diện khó khăn. Cụ thể, hỗ trợ mỗi hộ dân 200 con gà giống với 50% giá giống gà 21 ngày tuổi; chuồng trại 2 triệu đồng; phòng trị bệnh 10.000 đồng/con... Các hộ dân cũng đã được tổ chức tập huấn để trang bị thêm những kiến thức cơ bản về kỹ thuật chăn nuôi theo hướng an toàn, đảm bảo VSATTP.  Hiện nay, huyện đã thẩm định và phê duyệt 12 dự án chăn nuôi gà với 102 hộ dân tham gia, quy mô trên 36.900 con gà thương phẩm. Đồng thời, đã thành lập được 4 HTX chăn nuôi và tiêu thụ gà tại các xã Đại Dực, Đại Thành, Điền Xá, Hà Lâu. Đối với dự án sản xuất giống gà Tiên Yên bằng phương pháp thụ tinh nhân tạo, Công ty CP Phát triển chăn nuôi nông lâm ngư nghiệp Phúc Long (đơn vị thực hiện) sẽ được hỗ trợ 80% giá gà giống. Huyện cũng lựa chọn 907 con gà hậu bị/5.697 con gà được nuôi trong dân. Toàn bộ số gà này đã được đeo thẻ và xử lý vaccin phòng bệnh, thuần dưỡng để phục vụ công tác thụ tinh nhân tạo. Dự án sẽ sản xuất ra 1.000 con gà sinh sản, sẽ cung cấp 75.000 con gà giống, góp phần quan trọng trong việc đáp ứng nhu cầu về nguồn gà giống Tiên Yên cho các hộ, trang trại nuôi trên địa bàn.

Cùng với đó, các địa phương đã tập trung mọi nguồn lực, đồng thời tích cực huy động nguồn lực xã hội hoá triển khai các dự án đầu tư phát triển sản xuất cho các vùng. Để thực hiện hiệu quả quy hoạch, tỉnh cũng đã ban hành nhiều chính sách hỗ trợ người dân, doanh nghiệp phát triển sản xuất như: Chính sách khuyến khích phát triển vùng sản xuất hàng hoá nông nghiệp tập trung trên địa bàn tỉnh Quảng Ninh, giai đoạn 2014-2016; chính sách đặc thù khuyến khích doanh nghiệp đầu tư vào nông nghiệp tỉnh Quảng Ninh đến năm 2017… Theo đó, Nhà nước đầu tư lập quy hoạch chi tiết vùng sản xuất nông nghiệp tập trung. Người sản xuất có dự án, đề án có quy mô phù hợp có nhu cầu thực hiện dồn điền, đổi thửa đảm bảo diện tích tối thiểu 700m2. Phương án dồn điền đổi thửa được bàn bạc công khai thông qua UBND cấp xã và được UBND các địa phương phê duyệt hỗ trợ. Nhà nước đầu tư 100% kinh phí xây dựng các hạng mục cơ sở hạ tầng dùng chung như: Đường điện trục chính, hệ thống cấp, thoát nước… Ngoài ra, hỗ trợ chi phí để xây dựng nhà sơ chế, bảo quản, chế biến; xây dựng các điểm trưng bày các sản phẩm; chi phí mua giống cây dài ngày; đào tạo…

Trong quá trình triển khai quy hoạch tuy còn nhiều khó khăn  nhưng việc triển khai quy hoạch các vùng sản xuất nông nghiệp tập trung với những chính sách ưu đãi từ nhiều khâu đã thể hiện tầm nhìn xa của lãnh đạo tỉnh và những nỗ lực rất lớn của các cấp, ngành, địa phương thời gian qua.

Cao Quỳnh