Chuyển đổi hoạt động của HTX theo Luật HXT mới: Còn nhiều khó khăn

Theo thống kê, đến hết tháng 6-2015 trên địa bàn tỉnh có 60/312 HTX đang hoạt động, đã thực hiện chuyển đổi theo Luật HTX năm 2012, đạt 19,2%. Việc chuyển đổi như vậy diễn ra tương đối chậm, đặt ra thách thức chậm tiến độ so với kế hoạch chung của cả nước. Đứng trước tình hình đó, Liên minh HTX-DNNQD  tỉnh  đã chỉ đạo quyết liệt thực hiện chuyển đổi HTX và triển khai thực hiện các cơ chế, chính sách hỗ trợ phát triển HTX; xây dựng kế hoạch phối hợp tổ chức chuyển đổi tới từng huyện, thị xã, thành phố; phân công trách nhiệm cụ thể tới từng phòng, ban chuyên môn về việc phối hợp, hỗ trợ việc chuyển đổi cho các HTX theo Luật 2012.

HTX Sản xuất và Dịch vụ Phú Hải (Mạo Khê, TX Đông Triều) - một trong những HTX đã chuyển đổi hoạt động theo Luật HTX năm 2012, chuyên sản xuất hương xuất khẩu đem lại hiệu quả kinh tế cao.

Sau khi Luật HTX năm 2012 ban hành và có hiệu lực từ 1-7-2013, Liên minh HTX-DNNQD tỉnh đã kiên trì và chủ động thúc đẩy các chính sách phát triển kinh tế tập thể tỉnh. Chỉ riêng năm 2014, Liên minh HXT-DNNQD tỉnh đã tổ chức được 10 lớp tập huấn về vấn đề tổ chức lại mô hình HTX cho 302 học viên là lãnh đạo các HTX. Liên minh cũng đã phối hợp với các cơ quan truyền thông tăng cường công tác tuyên truyền về quan điểm, chủ trương, đường lối của Đảng và Nhà nước về kinh tế tập thể, Luật HTX năm 2012 và các văn bản liên quan, kết quả thực hiện chuyển đổi HTX theo Luật HTX năm 2012. Theo đó, một số các địa phương đã tích cực vào cuộc và thành lập Ban chỉ đạo chuyển đổi, như: Quảng Yên, Hoành Bồ, Hạ Long, Móng Cái do đồng chí Phó Chủ tịch làm Trưởng Ban. Ban chỉ đạo chuyển đổi đã phân công trách nhiệm cụ thể từng cán bộ công chức trực tiếp phụ trách, phân công trách nhiệm tới tận UBND xã, phường, thị trấn để tổ chức rà soát, thống kê các HTX yếu, kém phải giải thể và cần củng cố lại. Tuy nhiên, việc chuyển đổi mô hình các HTX trên địa bàn tỉnh Quảng Ninh theo Luật HTX năm 2012 đang diễn ra khá chậm. Trao đổi về vấn đề này, ông Nguyễn Tiến Hồng, Chủ nhiệm HXT Đông Thành (Hạ Long) đã chỉ ra một số nguyên nhân như: Văn bản quy phạm pháp luật chậm được ban hành, việc chuyển đổi HTX gặp khó còn do chính nội dung các chương, điều quy định trong Luật khó vận dụng vào thực tế, nhất là đối với các HTX hoạt động trong lĩnh vực nông nghiệp, việc huy động vốn cho hoạt động dịch vụ, kinh doanh gặp nhiều khó khăn, ở nhiều HTX quy mô nhỏ, việc xác định, định giá tài sản chia và không chia, đặc biệt là tài sản trước năm 1960, trình độ của cán bộ lãnh đạo cũng là việc đáng bàn.

Đứng trước những khó khăn đó, ông Phạm Văn An, Phó Chủ tịch Liên minh HXT Việt Nam cho rằng: Quảng Ninh cần tiếp thu kinh nghiệm của một số địa phương đã thực hiện rất tốt việc chuyển đổi. Cụ thể, cần gắn trách nhiệm của các sở, ban, ngành, các địa phương và vai trò của Liên minh HTX-DNNQD tỉnh với việc thực hiện kế hoạch, mục tiêu chuyển đổi HTX theo hướng dẫn của tỉnh. Đặc biệt, các huyện, thị xã, thành phố cần khẩn trương xây dựng, triển khai thực hiện chuyển đổi, sắp xếp, tổ chức lại hoạt động của HTX theo hướng dẫn; tổ chức đánh giá lại thực trạng kinh tế tập thể trên địa bàn. Với loại hình HTX nông nghiệp, cần có hướng dẫn riêng, đồng thời tổ chức một số HTX chuyển đổi làm mô hình thí điểm trước khi nhân rộng ra toàn tỉnh. Bên cạnh đó, tăng cường tập huấn cho các cán bộ HTX, lãnh đạo các xã, thị trấn trên địa bàn, đặc biệt là Chủ nhiệm các HTX.

Việc chuyển đổi hoạt động của các HTX theo Luật HTX 2012 cần đổi mới cả về nội dung và hình thức hợp tác, liên kết trong sản xuất nông nghiệp và phát triển đa dạng các hình thức tổ chức hợp tác của nông dân, phù hợp từng vùng, từng lĩnh vực gắn với phong trào xây dựng nông thôn mới. Qua đó, thúc đẩy sản xuất nông nghiệp hàng hoá theo hướng nâng cao giá trị sản phẩm và phát triển bền vững. Mặt khác, kiên quyết giải thể những HTX hoạt động cầm chừng, kém hiệu quả; tránh tình trạng chỉ “thay tên đổi họ” nhưng không thay đổi bản chất. Có như vậy, HTX nông nghiệp mới có thể chuyển đổi phù hợp cũng như củng cố theo Luật để hoạt động có hiệu quả hơn.

Dương Trường