Cơ hội xây dựng, nâng tầm thương hiệu nông sản Hoành Bồ

Thực hiện chương trình “Quảng Ninh - Mỗi xã, phường một sản phẩm” (OCOP Quảng Ninh), huyện Hoành Bồ lựa chọn 3 sản phẩm tham gia, thực hiện trong năm 2014 là nấm linh chi Quảng La; rượu bâu Bằng Cả và mật ong Thống Nhất.  Với sự quyết tâm của cả hệ thống chính trị, sự đồng thuận, ủng hộ của người dân, đến nay qua gần 10 tháng triển khai, chương trình đã đạt được những kết quả khả quan.

Định vị sản phẩm

So với các địa phương khác trong tỉnh, huyện Hoành Bồ triển khai chương trình OCOP khá sớm (từ tháng 3-2014). Với thế mạnh về nông - lâm nghiệp, Hoành Bồ có nhiều sản phẩm đã được bán ra thị trường, như: Hoa, lợn rừng, nhím, mật ong, rượu bâu, ổi, nấm v.v.. Tuy nhiên, do còn nhiều hạn chế trong cách tổ chức sản xuất, nên các nông sản này mới chủ yếu được sản xuất ở dạng thô, hình thức đơn điệu, chưa tạo được sự khác biệt, chưa có thế mạnh cạnh tranh, chưa được nhiều người tiêu dùng biết đến. Do đó, ngay khi bước vào triển khai chương trình OCOP, Ban Điều hành Đề án huyện đã phối hợp với đơn vị tư vấn thực hiện bước đầu tiên là đăng ký ý tưởng, sản phẩm từ cộng đồng dân cư. Ban đã tiến hành điều tra, rà soát thực trạng phát triển của các sản phẩm mang tính đặc trưng, có lợi thế ở từng xã, thị trấn. Kết quả, đã lựa chọn được 3 sản phẩm thực hiện OCOP trong năm 2014, là: Nấm linh chi Quảng La, rượu bâu Bằng Cả và mật ong Thống Nhất.

Hợp tác xã Mật ong Thống Nhất họp cổ đông để bàn về việc góp vốn đối ứng thực hiện chương trình OCOP.

Đây là những sản phẩm thế mạnh của huyện và được người dân nuôi, trồng, sản xuất tập trung, có truyền thống, có chất lượng. Như rượu bâu Bằng Cả hiện có khoảng 400 hộ nấu, sản lượng ước 10.000 lít/năm. Xã Thống Nhất có khoảng 60 hộ nuôi ong với gần 1.200 tổ, sản lượng trên 5.000 lít mật/năm. Toàn huyện có gần 100 hộ trồng nấm linh chi, trong đó tập trung nhiều nhất ở xã Quảng La.

Anh Lê Đình Anh, Phó Phòng NN&PTNT huyện, cho biết: Trong số 3 sản phẩm mà huyện chọn xây dựng chương trình OCOP năm 2014, đã có 2 sản phẩm nằm trong chương trình xây dựng thương hiệu nông sản của tỉnh là rượu bâu Bằng Cả và nấm Quảng La. Đây cũng là lợi thế lớn, góp phần đẩy nhanh tiến độ và thành công trong quá trình thực hiện chương trình OCOP, đồng thời nâng cao giá trị, sản lượng các loại nông sản.

Những kết quả ban đầu

Khi bắt đầu triển khai chương trình OCOP, huyện đã tổ chức nhiều buổi họp, tập huấn, tuyên truyền, giới thiệu về đề án OCOP, quy trình thực hiện OCOP từ tỉnh đến huyện, xã cho các cán bộ huyện, xã, hộ gia đình sản xuất giỏi và các doanh nghiệp kinh doanh trong lĩnh vực nông nghiệp. Huyện cũng tổ chức các buổi tư vấn cho gần 200 lượt người nhằm giới thiệu về các loại hình tổ chức kinh tế, tư vấn cho người dân lựa chọn loại hình kinh tế phù hợp với sản phẩm định phát triển, hướng dẫn thành lập tổ chức kinh tế theo loại hình lựa chọn, xây dựng hồ sơ đăng ký tổ chức kinh tế, tư vấn xây dựng kế hoạch kinh doanh v.v.. Kết quả, đã thành lập Công ty Cổ phần Phát triển sản phẩm truyền thống Bằng Cả (rượu bâu Bằng Cả) với 32 cổ đông tham gia; thành lập Hợp tác xã Mật ong Thống Nhất với trên 20 thành viên. Các đơn vị đã xây dựng dự án đầu tư, lựa chọn địa điểm xây dựng nhà xưởng, trụ sở; các gói hỗ trợ mua sắm thiết bị, xây dựng thương hiệu và bảo hộ sở hữu trí tuệ, xúc tiến thương mại... cũng đang được tiến hành. Huyện cũng đã lựa chọn địa điểm xây dựng điểm giới thiệu và bán hàng sản phẩm OCOP tại khu 10 (thị trấn Trới) với diện tích xây dựng là 120m2. Huyện đã giao cho Ban Quản lý Dự án công trình huyện lựa chọn đơn vị tư vấn đủ năng lực thiết kế, lập dự toán xây dựng và đang trong quá trình hoàn thiện.

Đến nay, chương trình OCOP ở Hoành Bồ đang được triển khai với tiến độ khá nhịp nhàng. Tuy vậy, do đây là chương trình mới nên huyện cũng không tránh khỏi gặp những vấn đề khó khăn, như: Trình độ của người dân còn hạn chế, nên khi tham gia các công ty, HTX với tư cách thành viên Ban Giám đốc, Ban Quản trị để quản lý, điều hành thì rất khó. Chương trình OCOP yêu cầu trình độ sản xuất, kinh doanh cao hơn so với cách làm ăn manh mún, nhỏ lẻ trước kia. Để đạt được điều đó, phải áp dụng KHKT, phải đưa dây chuyền, máy móc hiện đại vào sản xuất nên khá tốn kém trong đầu tư, đối ứng. Đây là điều mà không phải hộ dân nào cũng đáp ứng được. Thêm nữa, một số hộ cũng lo thiếu thị trường tiêu thụ khi sản phẩm được sản xuất hàng loạt, nên thiếu tự tin, từ chối tham gia chương trình.

Anh Lê Đình Anh cho biết: Đây là những khó khăn mà nhiều địa phương gặp phải khi triển khai chương trình OCOP. Để tháo gỡ, huyện đã tăng cường những cuộc tiếp xúc, tuyên truyền cho người dân hiểu ý nghĩa, lợi ích của chương trình. Huyện cũng tích cực triển khai các phần việc, phấn đấu trước Tết Nguyên đán 2015 sẽ có những sản phẩm OCOP ra đời, phục vụ nhu cầu thị trường Tết. Khi triển khai thành công một sản phẩm, không chỉ giúp nâng cao thu nhập, tạo ra nhiều công ăn việc làm, góp phần giảm nghèo, nâng cao đời sống cho người dân mà còn là minh chứng rõ nét về hiệu quả của chương trình OCOP, từ đó sẽ tiếp tục thu hút đông đảo người dân và doanh nghiệp tham gia.

Hoàng Quý