Hành trình tới tỉnh công nghiệp

Tỉnh Quảng Ninh đang nỗ lực triển khai các giải pháp, phấn đấu để đến năm 2015 hoàn thành mục tiêu cơ bản trở thành tỉnh công nghiệp theo hướng hiện đại và đến năm 2020 trở thành tỉnh dịch vụ, công nghiệp.

Sản xuất sợi tại Nhà máy sản xuất sợi của Công ty TNHH Khoa học kỹ thuật Texhong Ngân Long tại KCN Hải Yên (TP Móng Cái). Ảnh: Thái Cảnh

Thu hút nguồn lực từ bên ngoài

Phải khẳng định rằng hoạt động của các doanh nghiệp FDI đóng góp phần quan trọng trong phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh nói chung và ngành công nghiệp Quảng Ninh nói riêng. Để thu hút các doanh nghiệp FDI, tỉnh đã thực hiện đột phá cải cách thủ tục hành chính, cải thiện môi trường đầu tư với việc thành lập cơ quan đầu mối duy nhất về đầu tư là Ban Xúc tiến và Hỗ trợ đầu tư tỉnh Quảng Ninh (IPA) trực thuộc UBND tỉnh, chuyên trách trong hoạt động xúc tiến đầu tư và hỗ trợ doanh nghiệp. Đây là mô hình đặc thù trong cả nước, phù hợp với thông lệ quốc tế. Theo đó, quy trình giải quyết các thủ tục đầu tư ngày càng được đơn giản hoá, rõ ràng, công khai, minh bạch, tạo lực hấp dẫn với các nhà đầu tư trong và ngoài nước đến với Quảng Ninh. Tỉnh đã chỉ đạo các sở, ban, ngành rà soát và đề xuất danh mục dự án kêu gọi đầu tư vào tỉnh Quảng Ninh hàng năm và theo giai đoạn để công bố rộng rãi trên các phương tiện thông tin đại chúng. Đồng thời, lãnh đạo tỉnh thường xuyên tổ chức gặp mặt, đối thoại với các doanh nghiệp để kịp thời tháo gỡ khó khăn, vướng mắc. Ngoài chính sách ưu đãi đầu tư do Chính phủ quy định, tỉnh còn ban hành một số chính sách ưu đãi riêng trong lĩnh vực đào tạo nghề, công nghệ cao, chế biến nông - lâm sản; bảo vệ môi trường, phát triển du lịch… Song song với đó, hiện nay tỉnh đang xây dựng cơ chế nhằm huy động và kết hợp các nguồn lực để nâng cao hiệu quả cho đầu tư phát triển. Đẩy mạnh xây dựng kết cấu hạ tầng đồng bộ, trước hết là các công trình có tính động lực như đường nối TP Hạ Long với đường cao tốc Hà Nội - Hải Phòng, kêu gọi đầu tư dự án sân bay Vân Đồn theo hình thức BOT, phát triển hạ tầng KCN, KKT, hạ tầng thương mại. Tính từ đầu năm đến nay, tỉnh đã thực hiện cấp mới giấy chứng nhận đầu tư có vốn đầu tư nước ngoài cho 5 dự án với tổng mức đầu tư là 269,7 triệu USD; cấp điều chỉnh giấy chứng nhận đầu tư cho 14 dự án, trong đó có 2 dự án điều chỉnh tăng vốn đầu tư 14,16 triệu USD. Toàn tỉnh có 98 dự án FDI còn hiệu lực với tổng vốn đăng ký 4,8 tỷ USD từ 17 quốc gia, vùng lãnh thổ. Giá trị sản xuất công nghiệp của khu vực kinh tế có vốn đầu tư nước ngoài ước đạt 2.929,8 tỷ đồng, tăng 84,3% so với cùng kỳ. Những con số trên cho thấy sự tham gia của các doanh nghiệp FDI đã và đang làm khởi sắc bức tranh công nghiệp Quảng Ninh.

Đẩy mạnh các ngành trọng tâm và then chốt

Nhìn lại kết quả đạt được trên lĩnh vực sản xuất công nghiệp của tỉnh từ năm 2011 đến nay thấy rằng do ảnh hưởng của suy thoái kinh tế, tình hình sản xuất công nghiệp trong gần 3 năm qua tăng trưởng ở mức thấp, một số sản phẩm công nghiệp chủ lực và chiếm tỷ trọng cao trong giá trị sản xuất công nghiệp của tỉnh đều giảm so với cùng kỳ (than, điện, xi măng...), trong đó đặc biệt là khó khăn của Tập đoàn Công nghiệp Than - Khoáng sản Việt Nam đã gây ảnh hưởng lớn đến giá trị sản xuất công nghiệp. Chỉ tính riêng 6 tháng đầu năm 2014, sản lượng than tiêu thụ đạt 19,282 triệu tấn, giảm 10,4% so với cùng kỳ; trong đó xuất khẩu than ước đạt 4,303 triệu tấn, bằng 58,7% cùng kỳ (giảm 41,3%). Trước thực tế nêu trên, Quảng Ninh đã và đang tích cực, chủ động các giải pháp tháo gỡ khó khăn cho các doanh nghiệp sản xuất trên lĩnh vực công nghiệp, nỗ lực vượt khó. Song song với việc vượt qua những khó khăn trong giai đoạn hiện nay, trong thực hiện chuyển đổi mô hình tăng trưởng từ “nâu” sang “xanh”, tỉnh Quảng Ninh cũng đã định hướng rõ xác định những ngành trọng tâm, then chốt trên hành trình hướng tới tỉnh công nghiệp hiện đại.

Quảng Ninh xác định các ngành công nghiệp cơ khí, điện tử, luyện kim trở thành một trong những ngành công nghiệp then chốt trong giai đoạn phát triển tới đây. Trong đó, phát triển trên cơ sở tận dụng năng lực hiện có, tập trung đầu tư theo chiều sâu, hiện đại hoá từng bước để có được công nghệ hoàn chỉnh từ khâu thiết kế, chế tạo, gia công hoàn thiện và lắp ráp. Để thực hiện mục tiêu này, tỉnh sẽ tập trung phát triển công nghiệp phục vụ nông nghiệp, nông thôn, năng lượng sạch, năng lượng tái tạo và vật liệu mới đi đôi với áp dụng công nghệ tiết kiệm năng lượng nguyên liệu. Cùng với đó, tỉnh sẽ chú trọng phát triển khoa học công nghệ đặc biệt là khoa học công nghệ phục vụ quản lý, điều hành, tập trung ứng dụng chuyển giao công nghệ gắn với nghiên cứu, ứng dụng công nghệ để phát triển công nghiệp. Từng bước giảm dần công nghiệp sơ chế thâm hụt lao động, tăng dần các ngành công nghiệp cơ bản, ngành công nghiệp có hàm lượng chất xám và giá trị gia tăng cao. Củng cố, nâng cao sức cạnh tranh cho công nghiệp của Trung ương và địa phương trên địa bàn, phát triển mạnh công nghiệp hỗ trợ trong nước để giảm nhập khẩu, hạ giá thành và nâng dần giá trị nội địa của sản phẩm. Song song với đó, tỉnh sẽ tập trung phát triển các khu, cụm công nghiệp cơ khí đóng và sửa chữa tàu biển đáp ứng nhu cầu trong nước và xuất khẩu. Đồng thời, chú trọng phát triển các ngành cơ khí chế tạo, máy công cụ, thiết bị điện, lắp ráp phương tiện giao thông, đồng thời đa dạng hoá các sản phẩm theo hướng chế tạo các sản phẩm công nghệ cao, có giá trị gia tăng lớn, như các máy và thiết bị chuyên dụng, thiết bị môi trường, thiết bị tiết kiệm năng lượng, thiết bị y tế... Các nhà máy sản xuất thép liên hợp, sản xuất thép cán mở rộng quy mô với công suất lớn, từng bước phát triển sản xuất thép chất lượng cao, thép chuyên dụng cung cấp cho công nghiệp cơ khí, đóng tàu.

Với những nỗ lực, quyết tâm cao, chắc chắn Quảng Ninh sẽ trở thành tỉnh công nghiệp hiện đại vào năm 2015.

Cao Quỳnh