Công ty Đầu tư tài chính nhà nước Quảng Ninh

Nhằm tạo cơ chế hiệu quả để huy động nguồn vốn phát triển kết cấu hạ tầng và đô thị của Quảng Ninh, vừa qua Bộ Kế hoạch và Đầu tư đã có đề xuất Thủ tướng Chính phủ cho phép UBND tỉnh Quảng Ninh thành lập Công ty Đầu tư tài chính theo mô hình như tại TP Hồ Chí Minh.

Ảnh minh hoạ

Là một trung tâm kinh tế khu vực phía Bắc, Quảng Ninh luôn có nhu cầu nguồn vốn đầu tư phát triển to lớn, trong đó vai trò dẫn dắt, chủ đạo là nguồn lực tài chính nhà nước. Nếu cứ theo cơ chế cũ thì nguồn tài chính công vừa phân tán trong nhiều doanh nghiệp, vừa vướng mắc do chồng chéo, trùng lặp giữa chức năng hành chính với chức năng kinh tế. Bởi vậy, vấn đề đổi mới cơ chế quản lý, sử dụng vốn Nhà nước tại doanh nghiệp vừa là sự cần thiết khách quan, vừa là điều kiện để huy động vốn xây dựng cơ sở hạ tầng kỹ thuật đô thị và các lĩnh vực kinh tế - xã hội quan trọng của Quảng Ninh. Trên thực tế đây không phải là mô hình mới, bởi mô hình này đã được áp dụng tại TP Hồ Chí Minh theo Kết luận số 15-KL/TW ngày 18-10-2007 của Bộ Chính trị. Hiện nay, Công ty Đầu tư tài chính nhà nước TP Hồ Chí Minh (HFIC) đã được Thủ tướng Chính phủ cho phép thành lập với mục đích huy động các nguồn vốn từ các tổ chức, cá nhân trong và ngoài nước; đầu tư trực tiếp và gián tiếp vào các lĩnh vực, ngành nghề cần ưu tiên đầu tư; cho vay đối với các dự án đầu tư kết cấu hạ tầng kỹ thuật, hạ tầng xã hội và các ngành kinh tế quan trọng có phương án thu hồi vốn trực tiếp thuộc các chương trình, mục tiêu theo chiến lược…

Về bản chất HFIC là công ty trách nhiệm hữu hạn một thành viên, do Nhà nước sở hữu 100% vốn và được tổ chức theo mô hình công ty mẹ - công ty con. HFIC có mức vốn điều lệ 5.000 tỷ đồng, hoạt động theo Luật Doanh nghiệp và các luật khác liên quan. Trong thời gian từ tháng 3-2010 đến trước tháng 12-2012 vốn điều lệ của HFIC mới đạt 2.974 tỷ đồng và được tập trung vào hoạt động sản xuất kinh doanh chính là đầu tư, góp vốn thành lập doanh nghiệp và cho vay đầu tư, kết quả số dư tính đến 31-12-2012 là 6.770 tỷ đồng (với 1 đồng vốn điều lệ đã thực hiện được 2,3 đồng vốn đầu tư). Cũng trong thời điểm tháng 12-2012 HFIC đã huy động được đủ vốn điều lệ (5.049/5.000 tỷ đồng). Ngoài ra vốn huy động theo uỷ nhiệm của UBND TP Hồ Chí Minh phát hành trái phiếu đô thị thành công là 14.850 tỷ đồng. Như vậy, qua 3 năm thành lập, luỹ kế giá trị lợi nhuận của Công ty này là 1.270 tỷ đồng, tỷ suất lợi nhuận trên vốn chủ sở hữu đầu tư bình quân 15,81%.

Kinh nghiệm thành công của HFIC cho thấy để có nguồn lực tài chính mạnh, đáp ứng nhu cầu đầu tư phát triển kinh tế, xã hội của thành phố, HFIC đã không ngừng mở rộng và nâng cao chất lượng công tác huy động vốn, khai thác hợp lý các nguồn: Vay lại Bộ Tài chính nguồn vốn ODA, vay Ngân hàng Phát triển châu Á (ADB), Cơ quan Phát triển Pháp (AFD), Ngân hàng Thế giới (WB), Ngân hàng Tái thiết Ðức (KfW), vay trực tiếp một số ngân hàng nước ngoài khác để tài trợ cho các dự án quan trọng như BOT cầu Phú Mỹ... Kết quả là đã có thêm nguồn vốn vài nghìn tỷ đồng phục vụ phát triển kỹ thuật hạ tầng của thành phố. Cũng theo đánh giá của các chuyên gia sứ mệnh quan trọng của HFIC khi được thành lập đã hoàn thành, đó là thí điểm chức năng đại diện chủ sở hữu vốn Nhà nước tại các doanh nghiệp. Ðây là công việc hoàn toàn mới, được làm thử theo cơ chế riêng và đặc điểm riêng, không giống với Tổng Công ty Ðầu tư và Kinh doanh vốn Nhà nước - SCIC, các khoản đầu tư của HFIC hầu hết đều được chính quyền cho chủ động, tự chịu trách nhiệm và HFIC được giao tiếp nhận các công ty TNHH MTV 100% vốn Nhà nước về làm thành viên, sau đó mới thực hiện tiến trình tái cấu trúc.

Thể nghiệm một mô hình mới tất nhiên không phải là việc dễ dàng, đòi hỏi sự quyết tâm rất cao, sự đồng thuận trong cả hệ thống chính trị, sự ủng hộ của Trung ương. Với đề xuất được thành lập Công ty Đầu tư tài chính nhà nước, tỉnh Quảng Ninh mong muốn đây sẽ là một trong những nguồn lực để thúc đẩy việc thực hiện 3 khâu đột phá chiến lược, tái cơ cấu kinh tế, đổi mới mô hình tăng trưởng.

Ngọc Lan