"Để bảo vệ tốt nhất cho người tiêu dùng thì tự người tiêu dùng phải biết bảo vệ mình"

(Ông Vũ Văn Thìn, Chủ tịch Hội Bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng tỉnh trả lời phỏng vấn Báo Quảng Ninh)

- Là tổ chức xã hội tự nguyện, thành lập đến nay mới được gần 2 năm, Hội Bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng tỉnh đã có nhiều hoạt động thiết thực nhằm thực hiện tốt vai trò là cầu nối để người tiêu dùng (NTD) được bảo vệ quyền lợi chính đáng, thưa ông?

+ Xác định một trong những nội dung trọng tâm và quan trọng của công tác Hội, thời gian qua, Hội đã tập trung đẩy mạnh công tác tuyên truyền và phổ biến pháp luật về bảo vệ quyền lợi NTD. Để NTD có thể hiểu rõ, hiểu sâu hơn những cơ chế, chính sách về bảo vệ quyền lợi NTD, Hội đã phối hợp với các ban, ngành, đoàn thể, đơn vị tổ chức hàng chục hội nghị, hội thảo phổ biến Luật Bảo vệ quyền lợi NTD và Luật An toàn thực phẩm. Hội còn phối hợp với một số doanh nghiệp trên địa bàn tỉnh phổ biến luật, ký cam kết sản xuất, cung ứng hàng hoá đảm bảo chất lượng, VSATTP, giúp NTD được lựa chọn và sử dụng hàng hoá an toàn. Hội cũng chú trọng nâng cao kiến thức về bảo vệ quyền lợi NTD, kỹ năng tiếp nhận và giải quyết khiếu nại, khiếu kiện cho hội viên. Từ khi thành lập (tháng 7-2012) đến nay, Hội đã tổ chức nhiều cuộc tư vấn về lựa chọn sản phẩm, phân biệt hàng thật, hàng giả; đồng thời tiếp nhận, chuyển cơ quan chức năng xử lý các đơn thư khiếu nại về chất lượng sản phẩm. Hội đã xây dựng chuyên mục giới thiệu về luật và cơ chế chính sách liên quan đến bảo vệ quyền lợi NTD, lập đường dây nóng và một số hoạt động của Hội trên Cổng thông tin điện tử tỉnh để tăng cường nguồn thông tin đến NTD, để họ có thể phản hồi trực tiếp qua điện thoại những vấn đề vướng mắc liên quan đến quyền lợi của họ.

Hội Bảo vệ quyền lợi NTD tỉnh phối hợp với Công ty CP Sữa Việt Nam (Vinamilk) trao tặng các sản phẩm sữa cho người cao tuổi ở TP Móng Cái.

- Hoạt động ở một lĩnh vực phức tạp, “nhạy cảm” như vậy, khó khăn được dự báo là không ít, thưa ông?

+ Những ngày đầu mới đi vào hoạt động (tháng 8-2012), Hội gặp rất nhiều khó khăn. Do hoạt động theo hình thức tự nguyện, chưa được công nhận Hội đặc thù, kinh phí hạn hẹp, nên việc mở rộng các hoạt động còn nhiều hạn chế. Hiện nhu cầu bảo vệ quyền lợi chính đáng của NTD ngày càng tăng, trong khi bộ máy quản lý nhà nước về bảo vệ quyền lợi NTD mới có ở cấp tỉnh, nhưng còn khá mỏng, thiếu biên chế, nên không đủ sức để triển khai.

Một vài năm trở lại đây, lượng hàng hoá lưu thông trên địa bàn tỉnh nhập từ Trung Quốc chiếm tỉ trọng khá cao. Một phần trong đó là hàng không rõ nguồn gốc và xuất xứ, không có nhãn mác, không có các thông tin kiểm định chứng minh chất lượng sản phẩm, nhất là hàng tiêu dùng và các loại thực phẩm, rau quả. Trong khi đó, NTD chưa nhận thức được đầy đủ về quyền và trách nhiệm của mình khi mua hàng hoá. Theo số liệu thống kê, Quảng Ninh hiện có trên 1 triệu NTD, nhưng số người biết đến Hội Bảo vệ quyền lợi NTD, hiểu về Luật Bảo vệ quyền lợi NTD chưa nhiều. Còn  theo số liệu điều tra mới nhất của Cục Quản lý cạnh tranh (Bộ Công Thương), sau 2 năm Luật Bảo vệ quyền lợi NTD có hiệu lực (từ tháng 1-2011), thì mới có khoảng 2,5% số NTD trong nước biết tới Luật này, các văn bản pháp luật bảo vệ NTD. Nhiều chuyên gia nước ngoài cũng nhận định rằng, người Việt Nam chưa qua “vỡ lòng” về quyền bảo vệ NTD. Điều này khiến cho tình trạng vi phạm quyền lợi NTD diễn biến phức tạp, khó lường và nghiêm trọng.

- Với tình trạng chất lượng và giá cả hàng hoá trên thị trường thiếu tính ổn định và an toàn như hiện nay, làm thế nào để NTD được bảo vệ tốt nhất…?

+ Mặc dù “8 quyền và 2 nghĩa vụ” của NTD (quy định trong Luật) đã được tuyên truyền và phổ biến rộng rãi trên các hội nghị, diễn đàn, phương tiện thông tin đại chúng và trong đời sống xã hội, nhưng hiện người dân vẫn hết sức “mù mờ”, “thờ ơ” với quyền lợi, trách nhiệm của mình. Điều này xuất phát từ truyền thống văn hoá mua bán lâu đời của người Việt Nam. Thói quen gặp là mua, thích là mua, rẻ là mua, đẹp là mua, mà không mấy khi để ý đến nguồn gốc, xuất xứ cũng như chất lượng hàng hoá, đã gây nên thiệt hại rất lớn cho NTD. Vì vậy, để bảo vệ tốt nhất cho NTD thì bản thân NTD phải biết tự bảo vệ mình. NTD nên tự trang bị kiến thức về Luật Bảo vệ quyền lợi NTD, đồng thời từ bỏ những thói quen mua, bán không tốt.

Với vai trò là tổ chức xã hội được thành lập và hoạt động theo quy định của Luật Bảo vệ quyền lợi NTD, Hội sẽ tiếp tục đẩy mạnh công tác tuyên truyền, phổ biến pháp luật về bảo vệ quyền lợi NTD tới mọi người dân, nhằm nâng cao nhận thức cho NTD để tự bảo vệ chính mình; các doanh nghiệp có ý thức về trách nhiệm của họ đối với NTD. Hội cũng tập trung phát triển mạng lưới Hội ở các huyện, thị xã, thành phố trong tỉnh để tư vấn, giải quyết kịp thời các vụ khiếu nại, khiếu kiện liên quan đến quyền lợi chính đáng của NTD khi bị xâm hại.

- Xin cám ơn ông!

Ngô Dịu (Thực hiện)