Mô hình hợp tác xã mới

HTX Nông trang Quảng La (Hoành Bồ) được thành lập giữa năm 2012 trên nền tảng sản xuất của các hộ xã viên ở đội 3, đội 2 thuộc  HTX Sản xuất và dịch vụ nông nghiệp Quảng La trước đây. Ban đầu HTX được thành lập với 11 xã viên, vốn điều lệ 1,580 tỷ đồng do các xã viên đóng góp. Rút kinh nghiệm thất bại của các mô hình HTX trước đây, Nông trang Quảng La đã xác định rõ phương thức hoạt động sản xuất kinh doanh của HTX là tinh thần hợp tác của các xã viên, hạch toán độc lập theo trại sản xuất (từng hộ xã viên) phù hợp khả năng về lao động, đất đai, vốn của mỗi hộ xã viên. Cơ sở hạ tầng sản xuất của HTX là diện tích đất nông nghiệp, đất thổ cư, phương tiện vận tải sẵn có của mỗi hộ xã viên. Mỗi hộ xã viên khi thực hiện đầu tư sản xuất (cơ sở hạ tầng, con giống...) sẽ gắn liền với đầu tư chỉnh trang nhà ở. Hộ xã viên trả nợ dần tiền đầu tư của HTX bằng sản phẩm theo giá thị trường, kết thúc chu kỳ đầu tư, cơ sở hạ tầng thuộc về hộ xã viên và được tính vào cơ cấu góp vốn của hộ xã viên với hoạt động đầu tư của HTX. Trong quá trình đầu tư sản xuất, xã viên được trả lương, được đóng BHXH (đối với xã viên đủ điều kiện về tuổi).

Mô hình nuôi chim bồ câu Pháp của hộ xã viên HTX Nông trang Quảng La (Hoành Bồ).

Với mô hình hoàn toàn mới nên ngay từ bước đầu tiên HTX đã xác định làm đầu ra cho sản phẩm trước rồi mới thực hiện đầu tư đầu vào cho sản xuất, vì vậy HTX tập trung thực hiện kế hoạch maketing và truyền thông về chiến lược sản xuất kinh doanh của HTX là cung cấp sản phẩm sạch, cao cấp của huyện Hoành Bồ cho thị trường trong và ngoài tỉnh. Cùng với đó thuê tư vấn xây dựng chuỗi quản lý thương hiệu như biểu tượng của HTX, thiết kế biển hiệu tại trụ sở và tại mỗi trại sản xuất, thẻ xã viên, card giao dịch, tờ rơi - biển hiệu quảng cáo, mẫu mã về bao bì sản phẩm, quần áo đồng phục lao động, áo đồng phục cán bộ quản lý. Thực hiện công tác khảo sát đánh giá nhu cầu của thị trường về thực phẩm cao cấp, đặc sản (thịt chim, lợn rừng, nấm ăn,..) tại khu vực TP Hạ Long. Hợp đồng nguyên tắc tiêu thụ sản phẩm đối với những nhà hàng, hộ tiêu thụ đã tiếp thị. Đặc biệt để đảm bảo quy trình vận hành thực sự khoa học, HTX đã thuê Công ty tin học Ntsoft (Hà Nội) xây dựng Website của HTX, đến nay đã viết xong phần mềm, đang chạy thử.       

Từ quý IV-2012, HTX bắt tay vào thực hiện kế hoạch sản xuất, đầu tiên tiến hành đo đạc và quy hoạch 3 khu đất ở của 3 hộ xã viên là hộ ông Ngô Văn Thành, Bùi Xuân Lộc và Nguyễn Văn Tuất tại thôn 3 theo hướng chỉnh trang các hạng mục nhà ở, bếp, nhà vệ sinh, sân, vườn hoa, tiểu cảnh trang trí phù hợp với tiêu chuẩn nhà ở nông thôn Việt Nam, để có kế hoạch đầu tư cải tạo, nâng cấp. Đồng thời, quy hoạch sắp xếp bố trí sử dụng đất để thiết kế 3 trại nuôi chim bồ câu Pháp tại 3 hộ này với quy mô 800 - 1.000 đôi chim/trại sản xuất. Cùng với đó đầu tư xây dựng cổng trại lợn rừng tại hộ xã viên Nguyễn Văn Thiết, trại nấm rơm 3.000 bịch tại hộ xã viên Nguyễn Thị Hoa và xuống giống trồng 12.000 củ Lyly cho 2 hộ xã viên khác trong HTX. HTX cũng đã đầu tư 1 cơ sở sản xuất chế biến thức ăn, diện tích 100m2, kho chứa 35 tấn tại phường Hùng Thắng (TP Hạ Long). Ký hợp đồng với Chi cục thú y huyện về chăm sóc thú y cho đàn vật nuôi của các hộ xã viên HTX. Đồng thời ký hợp đồng với 1 Bác sĩ Thú y (Chi cục Thú y tỉnh) làm việc bán thời gian tại HTX. Triển khai tiêu độc khử trùng các trại nuôi đảm bảo yêu cầu trước khi xuống giống. Ký hợp đồng đầu tư vay vốn 2 tỷ đồng với Ngân hàng Bưu điện Liên Việt - chi nhánh Quảng Ninh cho dự án chim bồ câu Pháp. Tính đến hết năm 2012 tổng chi phí đầu tư các trại sản xuất là 950 triệu đồng.

Dù mới vận hành được thời gian ngắn nhưng HTX đã giải quyết việc làm tại chỗ cho 6 lao động, lương bình quân từ 1,5-2 triệu đồng/người/ tháng. Tại trại nuôi chim bồ câu Pháp, lương trả cho lao động với hệ số 2,34 (bằng bậc 1 Đại học). Bước đầu đã tiêu thụ được 1.750kg thịt lợn rừng, chim bồ câu Pháp sinh sản 300 đôi, nấm ăn 370kg. Với lượng sản phẩm dự kiến sẽ cho thu hoạch trong thời gian tới HTX đã ký hợp đồng nguyên tắc tiêu thụ trong năm 2013 là 3.000 đôi chim bồ câu Pháp sinh sản và ký hợp đồng với 8 nhà hàng tại TP Hạ Long về tiêu thụ lợn rừng, nhím, nấm ăn thương phẩm.

Ông Bùi Văn Hà, Chủ nhiệm Ban Quản trị HTX cho biết: HTX Nông trang Quảng La được thành lập trên cơ sở nhu cầu, nguyện vọng của các hộ sản xuất của thôn 2, thôn 3, xã Quảng La, chúng tôi mong muốn tạo ra sản phẩm hàng hoá đặc trưng, có thương hiệu riêng của xã Quảng La, của huyện Hoành Bồ, làm gia tăng hàm lượng giá trị sản phẩm, góp phần nâng cao sản lượng, giá trị sản phẩm nông nghiệp trên địa bàn huyện. Đặc biệt, hoạt động kinh tế của HTX mang tính xã hội cao theo hướng nâng cao mức sống, thu nhập cho xã viên, bảo vệ môi trường sống - sản xuất của các hộ xã viên và của xã Quảng La, qua đó tích cực đóng góp và thực hiện thắng lợi chương trình xây dựng nông thôn mới bền vững của huyện nhà. Chúng tôi sẽ điều hành quá trình vận hành của HTX theo một phương thức hoàn toàn mới, đảm bảo một mô hình hoạt động thực sự cần đáp ứng nguyện vọng tập hợp quy mô sản xuất của các hộ nông dân, tạo sức mạnh tập thể trong bối cảnh phát triển nông thôn hiện nay.

Ngọc Lan