Bài 2: Nhiều vi phạm trong lĩnh vực môi trường

Ở số báo trước, chúng tôi đã phản ánh nỗi khổ của người dân sống cạnh KCN Hải Yên (TP Móng Cái) do KCN này không có hệ thống xử lý nước thải tập trung, làm môi trường bị ô nhiễm nặng. Trong bài báo này, chúng tôi sẽ thông tin về những vi phạm của Ban quản lý KCN và các nhà máy trong KCN này đối với việc thực hiện quy định của pháp luật về bảo vệ môi trường.

[links()]

Nguồn nước xả thải của KCN Hải Yên gây ô nhiễm môi trường nghiêm trọng.

KCN Hải Yên do Công ty Đầu tư phát triển hạ tầng Viglacera (công ty con của Tổng Công ty Viglacera) làm chủ đầu tư theo Quyết định số 4065/QĐ-UBND ngày 26-20-2005. KCN này có tổng diện tích quy hoạch là 182,4ha, đến nay đã thu hút được một số nhà đầu tư thứ cấp. Các nhà máy trong KCN này tuy đi vào hoạt động chưa được bao lâu nhưng đã gây ô nhiễm môi trường nghiêm trọng, ảnh hưởng đến sinh hoạt, sức khoẻ và sản xuất của người dân trên địa bàn. Theo phản ánh của người dân khu 2, khu 3 phường Hải Yên, từ khi các nhà máy chế biến thực phẩm (chân gà đông lạnh) trong KCN đi vào hoạt động đã gây ô nhiễm môi trường nghiêm trọng. Tuy nhiên, khi làm việc với phóng viên Báo Quảng Ninh, lãnh đạo Ban Quản lý KCN này vẫn không thừa nhận là đã gây ô nhiễm môi trường và hậu quả của nó như người dân đã phản ánh, dù trước đó các cơ quan chức năng đã tiến hành kiểm tra, có kết luận và ra quyết định xử phạt.

Qua tìm hiểu được biết, khi nhận được phản ánh của người dân, UBND TP Móng Cái đã cùng với các cơ quan chức năng tiến hành kiểm tra ở KCN này. Ngày 7-3-2012, Trung tâm phân tích FPD (trụ sở ở phường Hồng Hải, TP Hạ Long, chứng nhận Vilas số 475) theo hợp đồng giữa Phòng Tài nguyên - Môi trường TP Móng Cái, đã lấy mẫu phân tích các chỉ tiêu về môi trường. Trung tâm này đã lấy 6 mẫu nước tại đầu ống xả của các Công ty CP Hoàng Thái (2 nhà máy), Công ty Thương mại và chế tạo kim loại Việt Nam, mương nước mà KCN xả thải.

Tiếp đó, Phòng Tài nguyên - Môi trường TP Móng Cái, UBND phường Hải Yên và Thanh tra Sở Tài nguyên - Môi trường đã tiến hành kiểm tra đột xuất các cơ sở sản xuất tại KCN này. Qua kiểm tra cho thấy, tại KCN này có 3 cơ sở sản xuất chân gà đông lạnh, trong đó hai của Công ty CP Hoàng Thái, một của Công ty Thương mại và chế tạo kim loại Việt Nam, xả thải ra hệ thống cống chung gây ô nhiễm môi trường. Kết quả kiểm tra hồ sơ về môi trường và mẫu phân tích các chỉ tiêu về môi trường ở KCN và các nhà máy trong KCN cho thấy nhiều vi phạm trong lĩnh vực môi trường. Cụ thể, Công ty CP Hoàng Thái có 2 nhà máy chế biến thực phẩm và kho lạnh trong KCN với công suất 2.000 tấn sản phẩm/năm/nhà máy. Thời điểm kiểm tra, cả 2 nhà máy của Công ty đang chế biến chân gà với công suất từ 6 đến 7 tấn/ngày/nhà máy, mỗi nhà máy xả thải 40m3 nước/ngày đêm. Có 1 nhà máy của Công ty này chưa thực hiện thủ tục pháp lý về bảo vệ môi trường. Kết quả phân tích mẫu nước xả thải của Công ty cho thấy nước thải vượt tiêu chuẩn cho phép. Đoàn kiểm tra đã yêu cầu Công ty phải có đề án bảo vệ môi trường và dừng ngay hành vi xả thải vượt quy chuẩn, xử lý nước thải phải đạt quy chuẩn cho phép trước khi thải ra môi trường.

Đối với Công ty Thương mại và chế tạo kim loại Việt Nam, doanh nghiệp này dù chưa được cấp phép nhưng đã tiến hành hoạt động sản xuất (chế biến chân gà đông lạnh). Hệ thống xử lý nước thải của doanh nghiệp không hoạt động, cặn bã của nước thải không qua xử lý đổ ra khu đất trống trong KCN gây ô nhiễm môi trường. Công ty này cũng không hề có đề án bảo vệ môi trường.

Kết quả kiểm tra cũng cho thấy, Công ty Đầu tư phát triển hạ tầng Viglacera không thực hiện đầy đủ nội dung báo cáo đánh giá tác động môi trường. Cụ thể, công ty đã cho thuê hạ tầng để đầu tư sản xuất các ngành không đăng ký trong báo cáo đánh giá tác động môi trường (chế biến chân gà đông lạnh), chưa có quy chế bảo vệ môi trường cho KCN, chưa có đủ thiếu bị, dụng cụ thu gom chất thải rắn, thực hiện không đủ chương trình quan trắc chất lượng môi trường…

Theo quy định của pháp luật thì các KCN phải đầu tư hệ thống xử lý nước thải tập trung trước khi các dự án sản xuất, kinh doanh trong KCN đi vào hoạt động. Thế nhưng, trong văn bản số 204/KKT-TNMT ngày 21-3-2012, Ban Quản lý Khu kinh tế Quảng Ninh nhấn mạnh: Dù ban đã nhiều lần có văn bản gửi Công ty Đầu tư phát triển hạ tầng Viglacera để đôn đốc nhưng Công ty vẫn án binh bất động (?!)

Sau khi có kết quả kiểm tra, ngày 23-4-2012, UBND tỉnh đã ra Quyết định số 859/QĐ-UBND xử phạt Công ty Đầu tư phát triển hạ tầng Viglacera số tiền 150 triệu đồng vì đã vi phạm hành chính trong lĩnh vực bảo vệ môi trường. UBND tỉnh buộc doanh nghiệp này trong 4 tháng kể từ ngày ban hành quyết định này phải xây lắp xong trạm xử lý nước thải tập trung của KCN; trong thời hạn 30 ngày phải thực hiện các biện pháp khắc phục tình trạng ô nhiễm môi trường.

Quyết định của UBND tỉnh là vậy nhưng những gì mà chúng tôi đã phản ánh ở bài báo trước lại hoàn toàn khác. Điều này chứng tỏ chủ đầu tư KCN chưa nghiêm túc.

Đỗ Ngọc Hà