Giảm giá thuê đất: Gỡ dần “nút thắt” cho doanh nghiệp

Động thái đầu tiên của Quảng Ninh trong triển khai thực hiện Nghị quyết 13 của Chính phủ đó là trong khoảng thời gian gần 1 tháng rà soát, nghiên cứu tỉnh đã có quyết định điều chỉnh đơn giá thuê đất, mặt nước xuống mức thấp nhất trong khung Chính phủ cho phép. Không chỉ tháo được nút thắt khó khăn nhất cho doanh nghiệp trong bối cảnh tình hình sản xuất kinh doanh đang suy giảm sâu mà quyết định này còn được đánh giá như một giải pháp tài chính cho doanh nghiệp trong năm 2012 và giai đoạn hồi phục 5 năm tiếp theo.  

Đón đầu

Thực hiện Nghị định 121 của Chính phủ về đơn giá thuê đất, với mức điều chỉnh tăng 5-7 lần, cá biệt có những khu vực tăng lên trên 10 lần đã khiến cho cộng đồng doanh nghiệp thực sự “choáng” với giá tiền thuê đất phải nộp của năm 2011 so với năm 2010. Cộng với khó khăn trong sản xuất do tác động của suy giảm sâu nền kinh tế đã buộc các doanh nghiệp phải đồng loạt lên tiếng đề nghị tỉnh nghiên cứu, xem xét điều chỉnh lại đơn giá thuê đất, mặt nước trên địa bàn. Một tháng trước khi Nghị quyết 13 của Chính phủ được ban hành, từ cuối tháng 4 Quảng Ninh chính thức tiếp nhận kiến nghị này của cộng đồng doanh nghiệp trên địa bàn và tổ chức rà soát điều chỉnh lại đơn giá thuê đất, mặt nước theo hướng có lợi cho doanh nghiệp. Và nửa tháng sau khi Nghị quyết 13 của Chính phủ được ban hành thì quyết định điều chỉnh đơn giá thuê đất, mặt nước trên địa bàn cũng được công bố. Với công thức tính là đơn giá thuê đất 1m2/năm = giá đất theo mục đích sử dụng của 1m2 tính tiền thuê đất x tỷ lệ phần trăm (%) tính tiền thuê đất. Và điểm mấu chốt để điều chỉnh đơn giá thuê đất xuống mức thấp nhất trong khung giá Chính phủ cho phép đó là tỷ lệ phần trăm tính tiền thuê đất chỉ áp dụng một tỷ lệ là 1,5% giá đất theo mục đích sử dụng đất thuê. Đối với đất ở vùng sâu, vùng xa, vùng núi cao, hải đảo, vùng có điều kiện kinh tế - xã hội khó khăn, đặc biệt khó khăn; đất sử dụng vào mục đích sản xuất nông, lâm nghiệp, nuôi trồng thuỷ sản, làm muối; đất làm mặt bằng sản xuất kinh doanh của các dự án thuộc lĩnh vực khuyến khích đầu tư, đặc biệt khuyến khích đầu tư của Chính phủ được tính bằng 0,75% giá đất theo mục đích sử dụng đất thuê.

Việc giảm giá thuê đất đã giúp cho Công ty CP Viglacera Hạ Long bớt được nỗi lo về tài chính năm 2012. Trong ảnh: Sản xuất gạch tại Nhà máy gạch Giếng Đáy.

Theo ông Nguyễn Văn Minh, Giám đốc Sở Tài chính thì mức điều chỉnh này đã được tham khảo rất kỹ ở các địa phương lân cận như Hải Phòng, Hà Nội, Hải Dương, Bắc Ninh, Bắc Giang, Nam Định, Vĩnh Phúc. Khung giá điều chỉnh của Quảng Ninh đã ở mức thấp nhất trong khung Chính phủ cho phép thuộc thẩm quyền quyết định của Chủ tịch UBND tỉnh và so với các địa phương kia thì Quảng Ninh cũng đã đi trước một bước khi triển khai Nghị quyết 13 của Chính phủ. Đơn giá này sẽ được ổn định trong 5 năm (2012-2017). Cũng theo quy định mới này giá đất làm căn cứ xác định tiền thuê đất là giá đất theo mục đích sử dụng do UBND tỉnh công bố hàng năm chứ không có hệ số như quy định trước đây nữa. Trong trường hợp khu đất thuê khi tiến hành cho thuê có biến động trên 20% so với giá tỉnh công bố trong điều kiện bình thường thì Sở Tài chính cùng liên ngành xác định lại điều chỉnh sát giá thị trường để tính tiền thuê đất theo hướng dẫn của Bộ Tài chính.

Giảm gánh lo tiền đất

Cùng với hàng loạt các giải pháp hỗ trợ của Trung ương theo Nghị quyết 13 của Chính phủ, việc tỉnh sớm có sự điều chỉnh về đơn giá thuê đất, mặt nước đã thực sự tháo được “nút thắt” khó khăn nhất cho doanh nghiệp trong bối cảnh hiện nay. Ông Trần Hồng Quang, Chủ tịch HĐQT Công ty CP Viglacera Hạ Long cho biết: Trước khi Quyết định 1170 của UBND tỉnh được ban hành thì năm 2011 giá thuê đất Công ty phải nộp là 5.500 đồng/m2, sau đó theo quyết định mới mức giá của năm 2012 sẽ phải đóng là 36.300 đồng/m2. Quả thật mức giá mới này khiến chúng tôi quá choáng váng, bởi trong bối cảnh hoạt động sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp đang rất khó khăn như thế này, sản phẩm không tiêu thụ được, các dây chuyền sản xuất đã phải thực hiện giãn việc, lợi nhuận không có, nguy cơ lỗ đã cầm chắc trong tay nay tiền thuê đất lại tăng đột biến thì làm sao doanh nghiệp có thể chịu đựng được. Chúng tôi đã tính toán các phương án và đã nghĩ đến việc xin được nợ tiền thuê đất của năm 2012 nếu như tình hình sản xuất không có cải thiện. Và thật sung sướng khi UBND tỉnh đã quyết định điều chỉnh lại đơn giá thuê đất, với Viglacera Hạ Long đây quả thực là nguồn lực lớn để lại cho doanh nghiệp chèo chống vượt qua giai đoạn khó khăn này. Đã giảm được gánh lo về tiền đất, những ngày này chúng tôi đang tập trung cho tìm kiếm, mở rộng thị trường tìm thêm đầu ra cho sản phẩm để đảm bảo hoạt động sản xuất.

Theo tính toán ngân sách địa phương sẽ bị giảm thu, nhưng trong lúc doanh nghiệp đang gặp rất nhiều khó khăn tỉnh và doanh nghiệp cùng chia sẻ, nên dù chỉ thu được 120 tỷ đồng tiền thuê đất năm 2012 và những năm tiếp theo nhưng với 360 tỷ đồng hụt thu ngân sách từ tiền đất, Quảng Ninh coi đây là nguồn lực hỗ trợ của tỉnh cho cộng đồng doanh nghiệp trên địa bàn đầu tư vào sản xuất kinh doanh, vượt qua giai đoạn khó khăn, phục hồi lại đà tăng trưởng của những năm trước. Cùng với điều chỉnh lại giá thuê đất, mặt nước trên địa bàn, UBND tỉnh đã chỉ đạo Sở Tài chính phối hợp với các sở, ngành triển khai thực hiện việc gia hạn thời hạn nộp tiền sử dụng đất đối với các chủ đầu tư, dự án có khó khăn về tài chính. Tập trung tháo gỡ khó khăn cho sản xuất kinh doanh, hỗ trợ doanh nghiệp để duy trì ổn định phát triển sản xuất, nhất là đối với các doanh nghiệp vừa và nhỏ. Thực hiện đúng và kịp thời chính sách tài chính của Trung ương tháo gỡ khó khăn cho các doanh nghiệp theo Nghị quyết 13 và các hướng dẫn của Bộ Tài chính.

Ngọc Lan