Điểm sáng Hoành Mô - Đồng Văn

Khu kinh tế cửa khẩu Hoành Mô - Đồng Văn được thành lập năm 2002 trên diện tích đất của 3 xã Hoành Mô, Đồng Văn, Đồng Tâm (huyện Bình Liêu). Từ khi đi vào hoạt động, đến nay Khu kinh tế cửa khẩu này đã có những đổi thay đáng kể, đóng góp lớn cho KT - XH của huyện Bình Liêu và hoạt động xuất nhập khẩu trên địa bàn tỉnh. Đồng thời, góp phần củng cố tiềm lực quốc phòng, giữ gìn an ninh, chủ quyền biên giới quốc gia, nhận được sự quan tâm đặc biệt trong các phương án quy hoạch tổng thể của huyện Bình Liêu.

Trở lại Khu kinh tế cửa khẩu Hoành Mô - Đồng Văn hôm nay, chứng kiến những công trình mới đang được xây dựng, dòng xe đầy ắp hàng hoá đang chờ xuất cảnh, chúng tôi phần nào cảm nhận được sự đổi thay cũng như những tiềm năng của một khu kinh tế đang trên đà phát triển. Cùng với sự quan tâm của Đảng, Nhà nước, đến nay Khu kinh tế cửa khẩu này đã có hàng chục dự án đầu tư với tổng số vốn lên đến hàng trăm tỷ đồng. Đời sống bà con thôn, bản tại các xã trong Khu kinh tế cửa khẩu đã phần nào được cải thiện. Hiện trong 3 xã thuộc Khu kinh tế cửa khẩu không có hộ đói, số hộ nghèo giảm nhanh qua từng năm, người dân được hỗ trợ nhiều về y tế, văn hoá, giáo dục, điện lưới, nước sạch… Các thôn, bản đã có đường ô tô đến tận trung tâm, đường giao thông liên xã được bê tông hoá…

Xe vận tải chuyển hàng hóa qua cửa khẩu Hoành Mô (Bình Liêu).

Cùng với việc đầu tư tại các khu dân cư, các công trình hạ tầng phục vụ nhu cầu xuất nhập khẩu hàng hoá và hoạt động của cơ quan chức năng tại cửa khẩu Hoành Mô và điểm thông quan Đồng Văn cũng được chú trọng đầu tư. Trong những năm trở lại đây, Khu kinh tế cửa khẩu đã đầu tư gần 4.000m2 mặt bằng bê tông làm sân tập kết hàng hoá, xây dựng hàng trăm m2 nhà kho để hàng… Đặc biệt, được sự quan tâm của các cấp lãnh đạo, trong năm 2009, bằng nguồn vốn Trung ương và nguồn ngân sách địa phương, cổng nhà kiểm soát liên ngành cửa khẩu Hoành Mô đã khởi công xây dựng với tổng mức đầu tư hơn 30 tỷ đồng và đã đưa vào sử dụng cuối năm 2010. Do vậy, năm 2011 tổng kim ngạch xuất nhập khẩu qua khu kinh tế đã đạt 170 triệu USD trong điều kiện kinh tế toàn cầu đang gặp khó khăn, đường sá còn hạn chế - một năm đánh dấu sự tăng trưởng đột biến.

Một điểm nhấn đã làm thay đổi diện mạo và vị trí chiến lược của Khu kinh tế cửa khẩu nói riêng, huyện Bình Liêu nói chung trong thời gian qua đó là việc Thủ tướng Chính phủ đã phê duyệt nhiệm vụ Quy hoạch chung xây dựng Khu kinh tế cửa khẩu Hoành Mô - Đồng Văn, tỉnh Quảng Ninh tầm nhìn đến năm 2030 với tổng diện tích đất tự nhiên của KKT khoảng 14.236ha. Đây chính là cú hích đưa Khu kinh tế cửa khẩu Hoành Mô - Đồng Văn sẽ trở thành đầu mối giao lưu kinh tế và hợp tác quốc tế quan trọng, tạo sự lan toả cho các vùng xung quanh trong thời gian tới. Khu kinh tế cửa khẩu này sẽ khai thác có hiệu quả các lợi thế để thúc đẩy phát triển và chuyển đổi cơ cấu KT-XH vùng biên giới huyện Bình Liêu và phía Bắc tỉnh Quảng Ninh. Trở thành khu kinh tế đa ngành, đa lĩnh vực, là một khu đô thị miền núi khang trang, là trung tâm kinh tế, thương mại, du lịch, khu trung tâm hành chính cửa khẩu. Đây cũng là điều kiện để các ngành kinh tế khác của huyện Bình Liêu như lâm - nông nghiệp phát huy. Đưa huyện Bình Liêu trở thành trung tâm sản xuất nông - lâm nghiệp theo công nghệ tiên tiến, có thể kết hợp sản xuất công nghiệp, chế biến, có giá trị cảnh quan sinh thái nông -lâm nghiệp, kết hợp bền vững với các hoạt động dịch vụ du lịch.

Với những tiềm năng, thế mạnh vốn có của Khu kinh tế cửa khẩu, ngay từ đầu trong công tác quy hoạch đô thị và hạ tầng kỹ thuật của huyện Bình Liêu cũng đã được quan tâm và xác định điểm nhấn để thực hiện chiến lược quy hoạch toàn diện, hướng tới thu hút đầu tư thương mại. Do vậy, hàng loạt các dự án đường giao thông về huyện đang được đồng loạt triển khai, tạo điều kiện thuận lợi nhất cho hoạt động thương mại nối liền các cụm, khu công nghiệp, cảng biển trong tỉnh như: Dự án cải tạo, nâng cấp quốc lộ 18C; khởi công xây dựng tuyến đường liên xã Hà Lâu (Tiên Yên) - Vô Ngại (Bình Liêu)… Đồng thời, thực hiện quy hoạch sử dụng đất đai và tài nguyên, tạo mặt bằng sạch cho nhà đầu tư khi về với Khu kinh tế cửa khẩu, nhằm thu hút nhiều doanh nghiệp trong và ngoài nước đến đầu tư, tạo diện mạo mới cho cả vùng đất này.

Từ một khu vực KT-XH chậm phát triển, thì nay Khu kinh tế cửa khẩu Hoành Mô - Đồng Văn đã dần khởi sắc. Tuy nhiên, để Khu kinh tế cửa khẩu này phát triển tương xứng với tiềm năng và trở thành một địa bàn trọng điểm của huyện Bình Liêu, của tỉnh Quảng Ninh, vẫn cần một giải pháp đột phá để kêu gọi, thu hút đầu tư.

Khu kinh tế cửa khẩu Hoành Mô - Đồng Văn hôm nay đang bắt đầu đổi thay, song vẫn còn bộn bề với những khó khăn, thách thức. Hoành Mô - Đồng Văn vẫn chưa thực sự phát triển đúng với tầm vóc mà nó đáng có. Song, với sức hút của “miền đất hứa”, cùng với sự vào cuộc tích cực của cả hệ thống chính trị huyện Bình Liêu nói riêng và tỉnh Quảng Ninh nói chung. Trong tương lai không xa, Khu kinh tế cửa khẩu Hoành Mô - Đồng Văn sẽ trở thành một vùng kinh tế động lực phía Bắc của tỉnh, thúc đẩy phát triển KT-XH của tỉnh Quảng Ninh, góp phần vào sự phát triển và hội nhập kinh tế của cả nước.

Đỗ Linh