Thế mạnh số 1 trên vùng biển Đông Bắc

Với diện tích biển lớn, đặc biệt có nhiều vùng nằm trong khu vực eo vịnh kín gió rất thuận lợi cho phát triển nghề nuôi trồng thuỷ sản trên biển nên nhiều năm qua Quảng Ninh đã thu hút được nhiều nhà đầu tư trong và ngoài nước đến đầu tư vào lĩnh vực này. Rất nhiều doanh nghiệp đã gặt hái thành công, thu lợi nhuận cao và có sự đóng góp rất lớn cho sự phát triển kinh tế - xã hội trên địa bàn cũng như góp phần vào khai thác tiềm năng lợi thế từ biển.

Ông Đỗ Tờ, Giám đốc Công ty TNHH Đỗ Tờ một trong những doanh nhân tiên phong và thành công trên lĩnh vực nuôi nhuyễn thể trên vùng biển Vân Đồn tâm sự: Nhờ có địa thế thiên nhiên ưu đãi, có tiềm năng mặt nước rất lớn, rất thuận lợi cho việc phát triển nghề nuôi biển, nguồn lợi tự nhiên phong phú, cộng với các cơ chế chính sách đúng đắn kịp thời và phù hợp của Trung ương và địa phương đã khuyến khích, thúc đẩy nghề nuôi trồng thuỷ sản trên biển của tỉnh Quảng Ninh phát triển, tạo nhiều điều kiện thuận lợi cho các doanh nghiệp đầu tư vào lĩnh vực này. Như Công ty của chúng tôi ngay từ bước ban đầu khi đầu tư nuôi tu hài ở khu vực Bánh Sữa (xã Bản Sen, Vân Đồn) được huyện, tỉnh rất quan tâm hỗ trợ. Người dân ở khu vực này rất cần cù, chăm chỉ, chịu khó và thân thiện nên doanh nghiệp không gặp khó khăn. Giờ thì chúng tôi rất yên tâm, tin tưởng đầu tư phát triển lâu dài trên vùng biển thân yêu này.

Nuôi tu hài trên chương bãi tại Công ty TNHH Đỗ Tờ. Ảnh: NGỌC LAN

Trong những năm gần đây với cơ chế chính sách khuyến khích phát triển kinh tế biển đảo Quảng Ninh đã và đang hướng dẫn, chỉ đạo các đơn vị, các địa phương trong tỉnh phát triển mạnh nghề nuôi biển, tập trung chú trọng phát triển nghề nuôi nhuyễn thể và cá biển nhằm đẩy mạnh nghề nuôi thuỷ sản biển thành nghề sản xuất hàng hoá, trên cơ sở nuôi thuỷ sản biển không ảnh hưởng đến sự phát triển của các ngành khác như giao thông hằng hải, cảng biển, du lịch và đặc biệt là môi trường sinh thái. Tỉnh đã quy hoạch được vùng nuôi cá biển tập trung ở các huyện Vân Đồn, Cô Tô, Đầm Hà, Hải Hà, TP Hạ Long, TX Cẩm Phả... Đối tượng nuôi là cá song, cá giò, cá hồng Mỹ và các loài có giá trị kinh tế cao khác. Vùng nuôi trai cấy ngọc tập trung chủ yếu ở huyện Vân Đồn và TP Hạ Long. Đặc biệt với đối tượng nuôi nhuyễn thể, ngoài việc xác định nuôi các loài truyền thống ở bãi triều ven biển, tỉnh đã chỉ đạo quy hoạch phát triển nuôi ngao, nghêu, sò tập trung ở các bãi triều huyện Hải Hà, Đầm Hà, Móng Cái, Quảng Yên; nuôi hàu, tu hài, điệp ở Vân Đồn, Cẩm Phả, Đầm Hà, Hải Hà... nuôi bào ngư, hải sâm ở Cô Tô...

Cấy ngọc trai tại Công ty TNHH Taiheiyo Shinjo Việt Nam.

Với định hướng quy hoạch rõ ràng này nên nếu như những năm trước đây với nghề nuôi cá biển người dân chỉ nuôi theo một hình thức bằng lồng nổi và quy mô nhỏ, đối tượng nuôi là các loài cá song, cá giò, cá hồng, cá nốt, thì đến nay đã phát triển nuôi theo nhiều kiểu lồng như nuôi lồng chìm, lồng Na Uy, nuôi cá trong ao đầm, nuôi bằng rào chắn, lưới chắn trên các eo vịnh kín và quy mô đầu tư lớn hơn, nhiều đối tượng nuôi được đưa vào như cá đù Mỹ, cá vược đang ngày càng phát triển. Ngoài nuôi bằng lồng bè, Quảng Ninh còn có trên 500ha ao đầm nuôi cá biển, sản lượng hàng năm thu hoạch đạt gần 4.000 tấn. Riêng lợi thế từ bãi triều, eo vịnh kín gió đã được phát huy tốt để phát triển nghề nuôi nhuyễn thể với các đối tượng nuôi phong phú như: nuôi trai cấy ngọc hiện có 3 công ty đầu tư nuôi 166,6ha, tập trung ở Vịnh Bái Tử Long và Vịnh Hạ Long. Trong đó 2 công ty có 100% vốn nước ngoài đó là Công ty TNHH Ngọc trai Phương Đông và Công ty Ngọc trai Taiheiyo Shinjo Việt Nam. Nuôi trai cấy ngọc đã tạo được sản phẩm độc đáo phục vụ cho khách du lịch, ngọc trai Quảng Ninh đã có mặt trên thị trường các nước như Trung Quốc, Nhật Bản, Thái Lan… Điển hình như Công ty Taiheiyo Shinjo Việt Nam đã sản xuất ra loại ngọc trai đạt thương hiệu Sao Vàng Đất Việt. Hàng năm, toàn tỉnh sản xuất được khoảng 1.300-1.600kg ngọc trai thương phẩm, tạo việc làm cho khoảng 800 lao động có việc làm ổn định, thu nhập bình quân khoảng 2 triệu - 3 triệu đồng/ người/tháng. Với đối tượng nuôi tu hài đã phát triển và lan rộng ở tất cả các khu vực có khả năng, toàn tỉnh hiện nay có khoảng trên 400ha mặt nước nuôi tu hài, điển hình là Công ty TNHH Đỗ Tờ, Công ty TNHH Quan Minh, Công ty TNHH Hoàng Trường… đã đầu tư nuôi tu hài theo các hình thức nuôi bãi, nuôi lồng trên bãi và lồng treo, nhiều đơn vị thu hoạch lợi nhuận hàng chục tỷ đồng. Hàng năm sản lượng tu hài ước đạt khoảng trên 1.000 tấn. Song song với tu hài thì hàu Thái Bình Dương cũng là đối tượng nuôi đang được phát triển mạnh trên vùng Vịnh Bái Tử Long với diện tích có khoảng gần 900ha, hình thức nuôi chủ yếu là nuôi giàn bè với khoảng 3.000 bè nuôi, năng suất khoảng 2.500-3.500kg/bè/100m2. Ngoài các đối tượng nuôi này từ năm 2010 nhiều đối tượng thuỷ - hải sản được phát triển nuôi ở khắp nơi trên địa bàn tỉnh như nghêu lụa (ngao hoa), bào ngư, hải sâm, cà ghim, ốc nhảy, ốc màu, ốc đá, sá sùng, cá lăng... Dù sản lượng của các đối tượng nuôi mới này không lớn nhưng lại có giá trị cao, phục vụ cho tiêu dùng trong nước và xuất khẩu. Đồng thời, các mô hình nuôi mới này là một sự khởi đầu mới mẻ cho các nhà khoa học, nhà nghiên cứu làm tiền đề cho việc sản xuất giống và nuôi thử nghiệm.

Để hỗ trợ cho nghề nuôi biển phát triển xác định con giống là khâu quan trọng cung ứng cho các hộ nuôi nên tỉnh đã xây dựng dự án trại sản xuất giống và nuôi thực nghiệm giống hải sản tỉnh Quảng Ninh tại xã Đại Bình, huyện Đầm Hà với tổng số vốn đầu tư là 73,4 tỷ đồng. Năm 2011 ứng 5 tỷ đồng để làm công tác chuẩn bị đầu tư, giải phóng mặt bằng, lập dự án đầu tư và thiết kế bản vẽ thi công, dự kiến năm 2012 sẽ khởi công xây dựng. Các doanh nghiệp đã mạnh dạn đầu tư xây dựng trại sản xuất giống tu hài và hàu biển, một số trại từ sản xuất tôm giống chuyển sang sản xuất tu hài giống. Với tiềm năng lợi thế Quảng Ninh đang tiếp tục tạo những có chế chính sách thuận lợi nhất hỗ trợ cho các nhà đầu tư vào lĩnh vực nuôi biển.

Ngọc Lan