Ứng dụng KH&CN - giải pháp giảm tổn thất sau thu hoạch

Trước thực tế, nhiều sản phẩm nông nghiệp, nhất là những sản phẩm có giá trị kinh tế cao sau thu hoạch do điều kiện chế biến, bảo quản chưa tốt dẫn đến chất lượng không cao, do đó việc đẩy mạnh áp dụng KH&CN là giải pháp quan trọng nhằm tháo gỡ “nút thắt” này.

Công nghệ sấy lạnh trà hoa vàng được cơ sở sản xuất của anh Nịnh Văn Trắng, xã Đạp Thanh, huyện Ba Chẽ áp dụng nhằm giảm tổn thất sau thu hoạch.

Theo ước tính, ở nước ta, tỷ lệ tổn thất sau thu hoạch ở ngành nông nghiệp đang ở mức cao so với trung bình của thế giới từ 10-15%. Ngành nông nghiệp Quảng Ninh cũng không ngoại lệ khi phải chấp nhận một số sản phẩm nông sản, kể cả sản phẩm có giá trị kinh tế cao sau khi thu hoạch vẫn không giữ được nguyên giá trị ban đầu. Ví dụ như sản phẩm trà hoa vàng, hầu hết các hộ dân sau khi thu hái sẽ thực hiện phơi khô hoặc sấy nóng thủ công, tuy nhiên phương pháp này có nhiều hạn chế khi sản phẩm không còn giữ được hương thơm và màu sắc không bắt mắt. Chưa kể đến quá trình phơi khô tự nhiên ở điều kiện thời tiết không thuận lợi hoặc bảo quản không đảm bảo sẽ bị ẩm, mốc, thiệt hại cho người sản xuất. Hay như một số sản phẩm thủy sản như hàu, tôm, ghẹ, nhiều cơ sở sản xuất, người dân thu hoạch và chế biến theo phương pháp truyền thống nên không phát huy được hết giá trị, chất lượng sản phẩm chưa cao.

Với thế mạnh là đa dạng về sản phẩm nông nghiệp, tỉnh Quảng Ninh đang có những giải pháp chiến lược nhằm thúc đẩy tăng trưởng bền vững ngành này trên cơ sở khai thác tốt những lợi thế, tiềm năng sẵn có. Một trong số đó là ưu tiên đẩy mạnh áp dụng KH&CN trong các giai đoạn của hoạt động sản xuất nhằm tăng năng suất, đảm bảo chất lượng, cũng như nâng cao được tính cạnh tranh của hàng hóa nông sản.

Ông Nguyễn Lâm Phong, Phó Phòng Quản lý Khoa học (Sở KH&CN) cho biết: Thời gian vừa qua, Sở KH&CN tỉnh đã triển khai nhiều giải pháp nhằm khuyến khích, hỗ trợ các hộ dân, hộ sản xuất kinh doanh giảm tổn thất sau thu hoạch cho một số sản phẩm nông sản. Tiêu biểu như: Công nghệ sấy bột dong riềng cho các hộ sản xuất miến dong Bình Liêu; chế biến ruốc hàu, ruốc tôm; chế biến na dai Đông Triều thành một số sản phẩm bơ, kem, sữa; công nghệ sấy lúa; hạ thủy phần mật ong tại HTX mật ong Thống Nhất; bảo quản, chế biến rau bằng màng túi lọc tại HTX Thương mại dịch vụ rau Hoa Phong (Đông Triều)... Qua đó, nâng cao được giá trị sản phẩm. Bên cạnh đó, Sở cũng tăng cường phối hợp với các viện nghiên cứu tổ chức các hội thảo, hội nghị giới thiệu công nghệ bảo quản, chế biến sản phẩm nông sản trên địa bàn tỉnh nhằm giảm tổn thất cho các cơ sở sản xuất, doanh nghiệp, HTX trong lĩnh vực nông nghiệp. Qua các hội nghị, nhiều doanh nghiệp đã chủ động tiếp cận với các viện để thực hiện chuyển giao các công nghệ.

Đặc biệt, trong phát triển các sản phẩm OCOP, nhằm chuẩn hóa và nâng cao vị thế thương hiệu sản phẩm, Sở KH&CN cũng đã tiến hành rà soát, hướng dẫn các chủ cơ sở sản xuất hàng hóa trong chương trình OCOP ghi nhãn, kiểm soát định lượng, bao gói. Qua đó, khắc phục những tồn tại về chất lượng, mẫu mã, nâng cao khả năng tiêu thụ sản phẩm.

Bảo quản sau thu hoạch là công đoạn nhằm đảm bảo chất lượng sản phẩm cho chế biến và kinh doanh. Để giảm được tổn thất trong giai đoạn này thì lời giải chính là đẩy mạnh ứng dụng KH&CN. Bên cạnh những giải pháp hỗ trợ từ các cơ quan chức năng thì người dân, chủ cơ sở sản xuất kinh doanh, doanh nghiệp cũng cần chủ động nghiên cứu, tìm hiểu và áp dụng những tiến bộ về KHKT nhằm nâng cao chất lượng sản phẩm nông sản.

Nguyên Ngọc

[links()]