Nghiên cứu chuỗi giá trị sản phẩm dược liệu thuộc chương trình OCOP

Với nhiều diện tích đất đồi núi, khí hậu có độ ẩm cao, tỉnh Quảng Ninh có điều kiện thuận lợi để phát triển cây dược liệu. Một số sản phẩm dược liệu đã được các chủ thể tham gia vào chương trình OCOP tỉnh.

Ông Trần Trung Vỹ, Phó Hiệu trưởng Trường Đại học Hạ Long, báo cáo kết quả nhiệm vụ khoa học "Nghiên cứu chuỗi giá trị sản phẩm dược liệu thuộc chương trình OCOP tỉnh".

Tuy nhiên, số sản phẩm đạt tiêu chuẩn từ 3 sao trở lên còn ít, thị trường tiêu thụ sản phẩm còn rất hạn chế, do nhiều nguyên nhân: Người tiêu dùng chưa có thói quen dùng dược liệu làm thực phẩm hoặc thay thế cho những sản phẩm tân dược trong chữa bệnh; một số sản phẩm có giá quá cao, chưa phù hợp với thị hiếu của người tiêu dùng... Trước thực tế đó, nhóm nghiên cứu của Trường Đại Học Hạ Long đã đề xuất thực hiện nhiệm vụ khoa học "Nghiên cứu chuỗi giá trị sản phẩm dược liệu thuộc chương trình OCOP tỉnh Quảng Ninh".

Triển khai nhiệm vụ này, qua phân tích, đánh giá thực trạng về chuỗi giá trị dược liệu Quảng Ninh trong chương trình OCOP, cũng như căn cứ vào các cuộc khảo sát tại các địa phương, những vấn đề đặt ra cần giải quyết để phát triển sản xuất dược liệu gắn với chuỗi giá trị trong chương trình OCOP, nhóm nghiên cứu của Trường Đại học Hạ Long (do ông Trần Trung Vỹ, Phó Hiệu trưởng nhà trường, làm chủ nhiệm nhiệm vụ) đã đề xuất một số giải pháp và cơ chế phát triển chuỗi giá trị dược liệu trong nhóm sản phẩm OCOP tỉnh Quảng Ninh.

Theo ông Trần Trung Vỹ, qua kết quả nghiên cứu chuỗi giá trị sản phẩm dược liệu thuộc chương trình OCOP tỉnh Quảng Ninh, nhóm nghiên cứu đã đạt được những kết quả theo mục tiêu đề ra. Cụ thể: Tiến hành khảo sát thực tiễn địa bàn nghiên cứu để thấy được bức tranh toàn cảnh về tình hình sản xuất dược liệu, về chuỗi dược liệu trên địa bàn tỉnh. Cùng với khảo sát địa bàn, nhóm đã tiến hành điều tra về tình hình sản xuất dược liệu của một số hộ và doanh nghiệp, HTX, tổ chức quản lý và sản xuất, chế biến, kinh doanh dược liệu tại tỉnh Quảng Ninh.

Nhóm nghiên cứu của Trường Đại học Hạ Long khảo sát cây dược liệu trà hoa vàng tại huyện Ba Chẽ.

Từ kết quả khảo sát, nhóm đã phân tích, đánh giá thực trạng chuỗi giá trị dược liệu thuộc chương trình OCOP tỉnh Quảng Ninh giai đoạn 2013-2017, xác định được bản đồ chuỗi giá trị dược liệu thuộc chương trình OCOP tỉnh. Thông qua việc khảo sát, phát hiện và phân tích chuỗi giá trị cho 2/6 sản phẩm dược liệu chủ yếu của tỉnh là cây ba kích và cây trà hoa vàng, tuy rằng chuỗi vận hành chưa thật sự thông suốt, song qua phân tích hiệu quả kinh tế của các tác nhân tham gia chuỗi đã thấy được hiệu quả kinh tế khác nhau ở các tác nhân tham gia chuỗi. Đồng thời, phân tích các nhân tố ảnh hưởng đến hiệu quả kinh tế của hai loại dược liệu này bằng mô hình hồi quy, qua đó thấy được yếu tố nào ảnh hưởng mạnh nhất và yếu nhất đến quá trình quyết định đầu tư và phát triển dược liệu, giúp các hộ biết được mức độ hiệu quả của hai loại dược liệu này. Phân tích các kênh tiêu thụ dược liệu tại Quảng Ninh; trong chuỗi giá trị sản phẩm dược liệu thuộc chương trình OCOP tỉnh đã hình thành mối liên kết, chia sẻ thông tin sản xuất thị trường ở các mức độ khác nhau.

Với những kết quả đạt được, nhiệm vụ khoa học "Nghiên cứu chuỗi giá trị sản phẩm dược liệu thuộc chương trình OCOP tỉnh Quảng Ninh" vừa qua Hội đồng KH&CN tỉnh nghiệm thu. Hội đồng đánh giá nhóm đã có nhiều cố gắng trong việc triển khai nội dung nghiên cứu. Số liệu, tư liệu có tính đại diện, độ tin cậy, xác thực, cập nhật. Kết quả nghiên cứu của nhiệm vụ đã đưa ra được cơ sở lý luận về chuỗi giá trị sản phẩm dược liệu; những yếu tố ảnh hưởng đến sự vận hành và phát triển chuỗi giá trị dược liệu; thực trạng chuỗi giá trị sản phẩm dược liệu tỉnh Quảng Ninh và đề xuất với các cơ quan chức năng trên địa bàn tỉnh đưa ra chính sách, phương án phát triển chuỗi sản phẩm dược liệu tham gia vào nhóm sản phẩm OCOP dược liệu trên địa bàn tỉnh.

Thu Hương (Sở KH&CN)