Phát huy hiệu quả mạng lưới phòng thí nghiệm sinh học

Thực hiện Quyết định số 1670/QĐ-TTg (ngày 28/9/2015) của Thủ tướng Chính phủ, thời gian qua, hệ thống phòng thí nghiệm về công nghệ sinh học trên địa bàn tỉnh được quan tâm đầu tư, phát huy hiệu quả, cho ra đời nhiều sản phẩm có tính ứng dụng cao, phục vụ các ngành, lĩnh vực.

Hoạt động nghiên cứu, giảng dạy tại phòng thí nghiệm của Trường Đại học Hạ Long.

Đến nay toàn tỉnh có 7 phòng thí nghiệm công nghệ sinh học, gồm 5 phòng thí nghiệm thuộc các tổ chức KH&CN quản lý: Trung tâm Khoa học và Sản xuất lâm nông nghiệp, Trung tâm Khoa học kỹ thuật và Sản xuất giống thủy sản (Sở NN&PTNT); Trung tâm Ứng dụng và Thống kê KH&CN (Sở KH&CN); Trung tâm Kiểm soát bệnh tật (Sở Y tế); Trường Đại học Hạ Long và 2 phòng thí nghiệm thuộc các doanh nghiệp quản lý: Công ty TNHH MTV Thương mại dịch vụ khoa học Thái Dương; Công ty CP Agritech. Tỉnh đang phối hợp với Viện Hàn lâm KH&CN Việt Nam đầu tư xây dựng Trung tâm Nghiên cứu và Ứng dụng nông nghiệp công nghệ cao tại xã Thống Nhất (huyện Hoành Bồ).

Với hệ thống các phòng thí nghiệm trên, tỉnh đã có thể chủ động thực hiện một số công việc: Xét nghiệm PCR, Realtime PCR; giải trình tự gen, nuôi cấy vi sinh, nhân giống bằng công nghệ nuôi cấy mô. Một số phòng thí nghiệm đã được công nhận đạt tiêu chuẩn về quản lý chất lượng quốc gia, quốc tế.

Điển hình như Trung tâm Kiểm soát bệnh tật được Bộ Y tế công nhận là một trong 10 đơn vị đầu tiên trong nước đạt chuẩn quốc gia về y tế dự phòng tuyến tỉnh. Phòng xét nghiệm của Trung tâm đạt an toàn sinh học cấp II, đạt ISO 17025-2017; ISO 15189-2012 đầu tiên của ngành Y tế Quảng Ninh. Trung tâm đã và đang triển khai nhiều kỹ thuật cao, như: Sinh học phân tử phục vụ công tác chẩn đoán dịch bệnh; nghiên cứu biến đổi gen trong thực phẩm, các chất phụ gia, dư lượng kháng sinh, chất bảo quản, hoóc môn. Quảng Ninh là tỉnh duy nhất trong nước đến thời điểm hiện nay tự xét nghiệm chẩn đoán các bệnh cúm A(H5N1), cúm A(H7N9); Mers-CoV, bệnh tay chân miệng, sốt xuất huyết,… định lượng một số loại vi rút viêm gan B, HPV, HIV.

Trung tâm cũng đang triển khai các kỹ thuật mới trên hệ thống máy giải trình tự gen, như: Tìm gen kháng thuốc, các đột biến gen trong một số bệnh mạn tính, tầm soát ung thư, chẩn đoán sớm một số bệnh trước sinh và một số bệnh rối loạn chuyển hóa sau sinh. Trung tâm được Bộ Y tế đánh giá là đơn vị đi đầu trong lĩnh vực xét nghiệm dịch bệnh, kiểm nghiệm và môi trường.

Trung tâm Kiểm soát dịch bệnh Quảng Ninh là đơn vị hạng I duy nhất của tỉnh về y tế dự phòng. Ảnh: Cầm Khuê.

Đặc biệt, để nâng cao tiềm lực KH&CN cho các tổ chức KHCN công lập, tỉnh đã có cơ chế hỗ trợ đầu tư nâng cấp, mua sắm trang, thiết bị hiện đại cho các trung tâm kiểm định, kiểm nghiệm. Đến nay, toàn tỉnh có 3 phòng thí nghiệm được công nhận đạt tiêu chuẩn quốc tế là: Phòng thí nghiệm của Trung tâm Ứng dụng và Thống kê KH&CN (Sở KH&CN) đạt chuẩn quốc tế IEC 17025; Phòng kiểm nghiệm, kiểm định của Chi cục Tiêu chuẩn đo lường chất lượng (Sở KH&CN) đạt tiêu chuẩn VILAS 185 ISO/IEC 17025:2005; Phòng thí nghiệm của Trung tâm Khoa học kỹ thuật và Sản xuất giống thủy sản (Sở NN&PTNT) đạt tiêu chuẩn VILAS: 512 ISO/IEC 17025:2005.

Tỉnh đầu tư 14,5 tỷ đồng cho Trường Đại học Hạ Long xây dựng và mua sắm trang thiết bị cho khu thí nghiệm: Vi sinh, nuôi trồng thủy sản, hóa sinh, phân tích môi trường. Từ hệ thống phòng thí nghiệm đã được đầu tư, Trường đã và đang thực hiện nhiều đề tài, dự án, chương trình nghiên cứu công nghệ sinh học, như: Ứng dụng loài thiên địch Pilophorus typicus để kiểm soát sâu hại kháng thuốc trên rau màu; thử nghiệm sản xuất túi phân hủy sinh học từ tinh bột; quy trình xử lý rác hữu cơ bằng chế phẩm sinh học; thử nghiệm thuốc trừ cỏ từ lá cúc vạn thọ; ứng dụng công nghệ sinh học kiểm soát môi trường…

Các phòng thí nghiệm sinh học đã mang lại những đóng góp tích cực cho nền công nghệ sinh học của Quảng Ninh. Vì vậy, các tổ chức KH&CN cần được tiếp tục quan tâm, hỗ trợ nguồn lực để đầu tư, phát triển cơ sở vật chất kỹ thuật một cách đồng bộ. Đồng thời, khuyến khích doanh nghiệp, tổ chức tư nhân đầu tư các trung tâm nghiên cứu, phòng thí nghiệm về công nghệ sinh học, nhằm phục vụ hoạt động nghiên cứu, sản xuất kinh doanh và cung cấp dịch vụ.

Yến Vy

[links()]