Niềm tự hào mang tên DRABO - “Con rồng bọt”

“Con rồng bọt” là cái tên mà các cán bộ, nhân viên Trung tâm Cấp cứu mỏ - Vinacomin (TP Hạ Long) thường dùng để nói về Hệ thống tạo bọt dập cháy trong lò và ngoài trời DRABO. Đây là công trình vừa giành giải ba, Hội thi Sáng tạo kỹ thuật tỉnh Quảng Ninh lần thứ III-2011 và lọt vào vòng chung kết xếp giải Hội thi Sáng tạo kỹ thuật toàn quốc lần thứ 11-2011.

“Con rồng bọt” ra đời năm 2006 bởi nhóm tác giả Phạm Văn Huyên, Trần Văn Sơn, Đặng Xuân Hùng, Mai Hải Tuấn, Nguyễn Văn Du. Giám đốc Trung tâm Cấp cứu mỏ Phạm Văn Huyên cũng là Chủ nhiệm công trình cho biết: “Nhiều năm trước, Trung tâm sử dụng hầu hết các thiết bị chữa cháy do Liên Xô cũ sản xuất, trong đó có thiết bị tạo bọt dập cháy PC-600 đi kèm theo xe cứu hoả Xin-131 cũng do nước này sản xuất. Do đặc điểm các vụ cháy trong lò diễn biến hết sức phức tạp và phát triển nhanh, năng lực tạo bọt của thiết bị PC-600 không đủ đáp ứng nhu cầu tạo bọt dập cháy nên công tác triển khai dập cháy gặp nhiều khó khăn. Để khắc phục tình trạng này, chúng tôi đã tập trung nghiên cứu và chế tạo hệ thống tạo bọt dập cháy DRABO với 100% chi tiết và vật liệu được làm trong nước, đáp ứng được yêu cầu dập tắt nhanh các đám cháy xảy ra trong hầm lò và ngoài mặt bằng khi không thể dập tắt bằng nước”.

Hệ thống DRABO có thể tạo lượng bọt lớn nhanh chóng dập tắt đám cháy.

Dẫn chúng tôi đến xem tận mắt Hệ thống tạo bọt dập cháy trong lò và ngoài trời DRABO, anh Đặng Xuân Hùng - một trong những tác giả của DRABO giải thích rất rõ ràng, tỉ mỉ về các chi tiết cũng như nguyên lý hoạt động của thiết bị. Không phải là “dân” kỹ thuật nhưng khi nghe anh Hùng say sưa giới thiệu về “con rồng bọt”, tôi đã có thể hiểu căn bản DRABO có các bộ phận chủ yếu như: Quạt gió, ống gió, thiết bị điều tiết nước, thiết bị tạo bọt, ống phun bọt, ê-zéc-tơ v.v.. Các bộ phận này có bán rộng rãi trên thị trường và đa phần do Việt Nam sản xuất. Một số bộ phận khác của hệ thống do chính các công nhân tổ sửa chữa thuộc đội xe của Trung tâm chế tạo. Khi có đám cháy xảy ra, DRABO sẽ tạo ra một lượng bọt lớn phủ dầy lên đám cháy, ngăn không cho lửa tiếp xúc với ôxy, dẫn đến dập tắt đám cháy một cách nhanh chóng. Anh Đặng Xuân Hùng cho biết: “Thiết bị này có năng suất tạo bọt 100 đến 150m3/phút với 8 vòi phun. Nó tạo lượng bọt lớn trong thời gian ngắn nên nhanh chóng lấp đầy khoảng trống trong hầm lò, bọt cơ học có thể chuyển đến đám cháy nhờ luồng gió nên hạn chế tiếp cận của con người với vùng cháy. Mặt khác, do có thể nổi trên bề mặt chất lỏng nên nó có hiệu quả cao, đặc biệt khi dùng chữa cháy xăng dầu, chất lỏng và trong hầm lò”.

Đi sâu tìm hiểu cấu tạo cũng như nguyên lý hoạt động của DRABO, chúng tôi nhận thấy rõ hơn ưu điểm của thiết bị này. Về kỹ thuật, DRABO lắp đặt dễ dàng, tạo ra lượng bọt rất lớn trong thời gian ngắn và áp dụng được với tất cả các đám cháy, kể cả đám cháy diện rộng, lửa lớn. Giá thành để tạo ra một thiết bị là khoảng 110 triệu đồng (chưa tính máy bơm). Các bong bóng bọt sau khi được tạo ra để dập tắt đám cháy sẽ tự tan trong không khí sau khoảng 20 đến 30 phút, hoàn toàn vô hại cho môi trường và không để lại cặn phải dọn. Đặc biệt, DRABO dùng hoàn toàn các chi tiết, bộ phận có trong nước, không phải nhập từ nước ngoài. Tuy nhiên, DRABO cũng có nhược điểm là thiết bị cồng kềnh, khó dịch chuyển và kinh phí sản xuất còn hơi cao.

Hệ thống tạo bọt dập cháy trong lò và ngoài trời DRABO đã được Cục Sở hữu trí tuệ cấp Bằng độc quyền kiểu dáng công nghiệp năm 2008. Trung tâm Cấp cứu mỏ đã sản xuất gần 20 chiếc để phục vụ công tác chữa cháy của Trung tâm và lắp đặt cho một số đơn vị trực thuộc Vinacomin. Năm 2009, Trung tâm cũng lắp đặt một bộ thiết bị cho Công ty Luyện đồng Lào Cai. Trong thời gian tới, các kĩ sư của Trung tâm sẽ tiếp tục nghiên cứu, cải tiến, giảm bớt các nhược điểm của DRABO để thiết bị dễ sử dụng hơn nhằm tiếp tục hỗ trợ đắc lực cho công tác cấp cứu mỏ của Trung tâm cũng như các đơn vị hầm lò thuộc tập đoàn Vinacomin.

Hoàng Nhi