"Cảnh của Vùng mỏ vào loại kỳ quan của loài người…"

Có lẽ khi Bác nói câu này trên công trường than Đèo Nai chiều ngày 30/3/1959, cùng với nhận xét về nguồn than và căn dặn cán bộ, công nhân ngành than cần làm than cho tốt, Người có ý khen ngợi cảnh đẹp tự nhiên với một vùng biển đảo rộng lớn, thơ mộng mà hùng vĩ của Vùng mỏ…

Chủ tịch Hồ Chí Minh cùng G. Titov và Đại sứ Liên Xô tại Việt Nam ngồi xuồng do G. Titov chèo, ghé vào hòn đảo trên Vịnh Hạ Long, sau đó được Người đặt tên là đảo Titov, ngày 22/1/1962. Ảnh: TTXVN.

Vùng mỏ thời ấy, khi đón Bác về thăm còn vô vàn gian nan, vất vả. Du lịch nơi đây có chăng vẫn sơ khai với khái niệm đơn giản là đi nghỉ mát, tắm biển…Dù vậy, quá trình bôn ba tìm đường cứu nước, hẳn Bác đã tận mắt thấy những phương trời xa xứ tươi đẹp, là thiên đường du lịch của thế giới. Và trong những lần về Quảng Ninh, có dịp tham quan hang Đầu Gỗ, các đảo nhỏ, chèo thuyền, tắm biển, ngắm cảnh Vịnh Hạ Long, với tâm hồn rung động của một thi nhân, Người đã sớm nhận ra vẻ đẹp thiên nhiên tuyệt tác của danh thắng này.

Để rồi chỉ sau có 35 năm, thế giới đã công nhận vẻ đẹp này. Vịnh Hạ Long được UNESCO công nhận là Di sản thiên nhiên thế giới lần thứ nhất về giá trị thẩm mỹ vào năm 1994 và được tái công nhận lần thứ 2 với giá trị ngoại hạng toàn cầu về địa chất, địa mạo vào năm 2000. Đến năm 2012 thì di sản này một lần nữa được vinh danh ở tầm thế giới khi chính thức được công nhận là một trong 7 Kỳ quan thiên nhiên mới của thế giới, do tổ chức New Open World bình chọn.

Vẻ đẹp của nhũ đá trong hang động trên Vịnh Hạ Long.

Đi cùng với những danh hiệu, Vịnh Hạ Long ngày càng trở thành điểm đến không thể thiếu của du khách năm châu khi đến Việt Nam. Không kể thời điểm bị ảnh hưởng bởi dịch Covid-19 những tháng đầu năm nay, mỗi ngày Vịnh Hạ Long thu hút cả chục nghìn lượt khách tới tham quan.

Các doanh nghiệp đã đầu tư đóng hơn 500 con tàu lớn, trong đó có những đội tàu nghỉ đêm rất sang trọng, phục vụ nhu cầu du khách. Những dịch vụ “sang chảnh” nhất cũng đã có mặt tại đây, như dịch vụ lưu trú nghỉ đêm trên vịnh, bay thủy phi cơ, bay trực thăng ngắm cảnh Vịnh Hạ Long từ trên cao…

Hai cảng tàu khách lớn nhất đã đi vào phục vụ du khách tham quan Vịnh những năm gần đây. Trong đó, Cảng tàu khách quốc tế Hạ Long là cảng tàu khách chuyên biệt duy nhất cho đến nay tại Việt Nam.

Ở khu vực ven bờ vịnh, cơ sở hạ tầng dịch vụ cũng phát triển mạnh mẽ với hệ thống trên 500 cơ sở lưu trú du lịch có hơn 10 nghìn phòng, với khoảng 500 cơ sở dịch vụ ăn uống, nhà hàng, khu vui chơi giải trí lớn, nhỏ.

Hạ Long với điểm nhấn là Vịnh Hạ Long là một trong 4 trung tâm du lịch lớn của tỉnh, đã quy tụ nhiều nhà đầu tư chiến lược như VinGroup, Sun Group, FLC, My Way, Tuần Châu…đầu tư thực hiện các dự án quy mô lớn góp phần tạo ra các khu, điểm, sản phẩm du lịch mới, có đẳng cấp quốc tế tại đây.

Du khách vui chơi tại bãi Móng Rồng, huyện đảo Cô Tô - nơi có sự phát triển du lịch mạnh mẽ những năm gần đây.

Bên cạnh trung tâm du lịch lớn nhất là Hạ Long, không gian phát triển du lịch của Quảng Ninh cũng đã được mở rộng đến các địa phương trong toàn tỉnh, với nhiều loại hình du lịch khác nhau gắn với thế mạnh từng vùng, miền.

Nếu như Hạ Long, Vân Đồn, Cô Tô phát triển du lịch biển đảo, giải trí nghỉ dưỡng thì Uông Bí, Đông Triều, Quảng Yên, Cẩm Phả phát triển du lịch văn hóa tâm linh; Bình Liêu, Tiên Yên, Quảng Yên, Đông Triều phát triển du lịch sinh thái, canh nông, cộng đồng và Móng Cái, Bình Liêu, Hải Hà phát triển du lịch biên giới.

Từ cửa ngõ phía Tây Đông Triều nay đã có thể kể đến các khu du lịch nổi tiếng như Quảng Ninh Gate, du lịch làng quê Yên Đức, khu di sản nhà Trần; Uông Bí với khu di tích – danh thắng Yên Tử, chùa Ba Vàng, khu du lịch Hồ Yên Trung; Quảng Yên với khu di tích Bạch Đằng và các làng nghề; Cẩm Phả với khu di tích đền Cửa Ông, khu di tích – danh thắng Vũng Đục và các bãi tắm Lương Ngọc, Quảng Hồng, khu tắm khoáng nóng cao cấp Quang Hanh. Rồi các huyện đảo như Cô Tô, Vân Đồn với các sản phẩm du lịch biển đảo, Bình Liêu với du lịch biên giới, Móng Cái với du lịch biên mậu…

Du khách nhí vui chơi tại khu du lịch Quảng Ninh Gate (TX Đông Triều).

Sự phát triển mạnh mẽ của du lịch ở khắp các vùng, miền trong toàn tỉnh đã góp phần làm thay đổi diện mạo từ các đô thị cho tới các vùng nông thôn, giải quyết việc làm cho khoảng 100 nghìn lao động, nâng cao đời sống người dân trên địa bàn.

Năm xưa Bác về thăm, thị xã Hòn Gai còn lấm lem than bụi, nay thị xã đã chuyển mình trở thành thành phố du lịch Hạ Long với diện mạo đô thị đẹp, hiện đại bậc nhất cả nước. Tuần Châu từ một làng chài nhỏ nghèo nàn nay đã trở thành một trung tâm du lịch của TP Hạ Long, từng bước trở thành “ngọc châu” như mong ước của Người năm xưa.

Rồi đảo Cô Tô, nơi duy nhất Bác đồng ý cho tạc tượng khi Người còn sống, đang chuyển mình mạnh mẽ kể từ khi được thắp sáng từ nguồn điện lưới quốc gia vào năm 2013. Du lịch nơi đây cũng phát triển nhanh chóng theo định hướng trở thành “huyện đảo xanh” nơi tiền tiêu Đông Bắc Tổ quốc…

Du lịch Quảng Ninh cùng với phát triển mạnh theo chiều rộng đã dần đi vào chiều sâu, hướng tới sự phát triển bền vững. Các loại hình, sản phẩm du lịch xanh, bền vững gắn với thiên nhiên, cộng đồng được tỉnh khuyến khích phát triển.

Dịch vụ bay thủy phi cơ ngắm cảnh Vịnh Hạ Long từ trên cao.

Đặc biệt, đối với Vịnh Hạ Long, để giảm thiểu tác động tiêu cực của con người và các hoạt động phát triển kinh tế - xã hội lên di sản Vịnh Hạ Long, Quảng Ninh đã tiến hành di dời các cộng đồng dân cư sinh sống tại các làng chài trên vịnh lên bờ. Chấm dứt hoàn toàn hoạt động bốc xếp, chuyển tải hàng hóa rời (clinker, xi măng, dăm gỗ) trên Vịnh Hạ Long. Ban hành quy định cấm các hoạt động khai thác thủy sản trong khu vực vùng lõi di sản và di dời nhà máy tuyển than ra khỏi khu vực ven bờ Vịnh Hạ Long.

Cùng với đó, ban hành quy định đặc thù về quản lý tàu du lịch hoạt động trên Vịnh; tổ chức thu gom, xử lý rác thải trôi nổi trên Vịnh và gần đây là phát động phong trào không sử dụng sản phẩm nhựa dùng một lần trên Vịnh.

Tỉnh đã xây dựng và áp dụng Bộ tiêu chí nhãn sinh thái “Cánh buồm xanh” cho tàu du lịch trên Vịnh Hạ Long để khuyến khích các tàu du lịch tuân thủ các tiêu chí về bảo vệ môi trường và phát triển bền vững…

Khu vui chơi giải trí Sun World Hạ Long Complex được doanh nghiệp đầu tư quy mô lớn bên bờ Vịnh Hạ Long. Ảnh: Đỗ Phương

Năm xưa, Bác đã từng nói “Than ở Vùng mỏ vào loại than tốt nhất thế giới. Cảnh của Vùng mỏ vào loại kỳ quan của loài người…” Chính vì vậy, để gìn giữ tốt cảnh quan thiên nhiên ấy, nay Quảng Ninh vừa tập trung phát triển du lịch đồng thời luôn chú trọng gìn giữ, bảo tồn các di sản thiên nhiên, văn hóa.

Cân đối, hài hòa giữa du lịch, dịch vụ với các ngành sản xuất công nghiệp để hướng tới phát triển bền vững. Định hướng phát triển du lịch đồng bộ với việc phát triển hạ tầng đô thị, đảm bảo môi trường xanh, sạch, đẹp...

Ngọc Mai