Giảm thiểu rác thải nhựa trên Vịnh Hạ Long

Kể từ 1/9/2019, Ban quản lý Vịnh Hạ Long triển khai phong trào chống rác thải nhựa trong các hoạt động dịch vụ, du lịch trên Vịnh Hạ Long. Quá trình thực hiện đã góp phần giảm thiểu lượng rác nhựa phát thải, đồng thời nâng cao ý thức của các tổ chức, cá nhân trong gìn giữ di sản Vịnh Hạ Long...

 Nâng cao nhận thức từ đẩy mạnh tuyên truyền

Các doanh nghiệp tàu du lịch đã ký cam kết không sử dụng sản phẩm từ nhựa dùng 1 lần trong các hoạt động dịch vụ du lịch trên Vịnh Hạ Long.

Mỗi du khách khi xuống tàu tham quan Vịnh Hạ Long thường mang theo một chai nước, ống hút nhựa đi kèm, rồi vỏ khăn giấy lau bằng ni-lông, túi ni-lông đựng đồ khi mua hàng… Hình ảnh này đã thay đổi rất nhiều trong hơn 6 tháng qua. Đó là du khách mang theo đồ nhựa dùng một lần được yêu cầu để lại trên bờ, bỏ vào các thùng chứa lớn đặt ngay tại cửa soát vé các cảng tàu du lịch. Các vật dụng này du khách sẽ được nhận lại khi quay trở về sau hành trình tham quan trên vịnh. Các tàu du lịch chở khách tham quan vịnh cũng vậy, bình nước to dùng nhiều lần hoặc chai thủy tinh đựng nước đã thay cho chai nước nhựa, cốc nhựa được thay thế bằng cốc giấy, cốc thủy tinh. Các gian hàng cũng phổ biến các loại túi giấy thay cho túi ni-lông…

Đây là kết quả quá trình vận động tuyên truyền tích cực để thay đổi ý thức du khách, các đơn vị kinh doanh dịch vụ, du lịch trên vịnh. Qua tìm hiểu chúng tôi được biết, triển khai thực hiện phong trào chống rác thải nhựa trên Vịnh Hạ Long, Ban quản lý Vịnh Hạ Long đã đẩy mạnh khâu tuyên truyền tới du khách, chủ tàu du lịch với nhiều hình thức như thông qua loa phát thanh tại các điểm tham quan trên vịnh; website, fanpage của đơn vị; thông qua đội ngũ hướng dẫn viên du lịch; các biển, bảng tuyên truyền khu vực ven bờ Vịnh Hạ Long và tại các điểm tham quan trên vịnh; bổ sung biển bảng, poster tuyên truyền với nội dung thông báo “Không sử dụng các sản phẩm từ nhựa dùng 1 lần”; phối hợp với các cơ quan truyền thông tuyên truyền về “Chống rác thải nhựa”, bảo vệ môi trường trên vịnh.

Túi giấy, cốc giấy... được các cửa hàng thay thế cho các sản phẩm nhựa dùng 1 lần và thùng rác có ngăn phân loại rác có thể/không thể tái chế đặt tại các điểm tham quan trên Vịnh Hạ Long.

Đơn vị cũng đã tổ chức các đợt ra quân tuyên truyền trực tiếp tới các chủ tàu du lịch, thuyền viên, các điểm kinh doanh giải khát trên vịnh; tuyên truyền cho nhóm đối tượng tàu cá ven bờ vịnh; các tổ chức, cá nhân khác có hoạt động kinh tế - xã hội trên Vịnh Hạ Long nhằm đảm bảo tất cả các đối tượng có liên quan đều nắm bắt được nội dung, thông điệp phong trào “Chống rác thải nhựa”, bảo vệ môi trường vịnh Hạ Long. Vì vậy, đến nay, lượng khách mang theo các túi ni-lông, chai nhựa xuống các điểm tham quan trên Vịnh Hạ Long đã giảm mạnh.

Cùng với đó, đơn vị phối hợp với các tổ chức trong và ngoài nước triển khai thực hiện các chương trình tuyên truyền, hoạt động nâng cao nhận thức cộng đồng về bảo vệ môi trường, thu gom, tái chế rác thải nhựa, giảm thiểu rác phát sinh. Đơn cử như phối hợp với Trung tâm hỗ trợ phát triển Xanh (Green Hub) thực hiện 2 dự án Hướng đến các thành phố kiểu mẫu về quản lý rác thải ở khu vực ven biển phía Bắc Việt Nam và dự án Xây dựng mạng lưới hành động về giảm thiểu rác thải nhựa và tăng cường hợp tác giữa các cơ quan nhà nước, doanh nghiệp, thanh niên và phụ nữ để thúc đẩy tiết giảm - tái sử dụng - tái chế rác thải nhựa (3R). Hay phối hợp với Trung tâm Bảo tồn Sinh vật biển và Phát triển cộng đồng (MCD) thực hiện dự án Thí điểm quản lý rác thải nhựa đô thị khu vực vùng bờ Vịnh Hạ Long; phối hợp với Hội Nông dân tỉnh thực hiện dự án Xây dựng mô hình cộng đồng quản lý, phân loại, thu gom và xử lý rác thải nhựa vùng ven biển Vịnh Hạ Long.

Giải pháp đồng bộ, doanh nghiệp đồng thuận

Nhân viên Ban quản lý Vịnh Hạ Long hướng dẫn du khách tham quan thả vỏ chai vào chú cá đựng rác thải nhựa tại khu vực Cảng tàu khách quốc tế Hạ Long.

Quá trình thực hiện phong trào cũng cho thấy sự chung tay, đồng thuận của các doanh nghiệp để nói không với rác thải nhựa trên Vịnh Hạ Long. Cụ thể, 236 doanh nghiệp, hộ kinh doanh tàu du lịch, 15 doanh nghiệp, hộ kinh doanh dịch vụ kayak, đò chèo tay và 51 doanh nghiệp, hộ nuôi trồng thủy sản đã ký cam kết với Ban quản lý Vịnh Hạ Long không sử dụng sản phẩm từ nhựa dùng 1 lần trong các hoạt động dịch vụ du lịch trên Vịnh Hạ Long. Theo đó, Ban quản lý vịnh Hạ Long sẽ xem xét tạm dừng tàu hoặc chấm dứt hợp đồng neo đậu, quay trở, cập cảng/bến đón trả khách tham quan đối với các tàu vi phạm. Đơn vị cũng đề nghị các công ty du lịch lữ hành, hướng dẫn viên du lịch thông báo, hướng dẫn cho du khách biết, thực hiện nghiêm túc việc không mang, sử dụng sản phẩm nhựa dùng một lần khi xuống tàu đi tham quan, lưu trú trên vịnh. Các hướng dẫn viên sẽ không được hưởng chính sách ưu đãi về phí tham quan Vịnh Hạ Long nếu để xảy ra trường hợp khách du lịch mang theo sản phẩm nhựa dùng một lần. Ngay cả với các viên chức, lao động của đơn vị cũng ký cam kết không sử dụng sản phẩm từ nhựa dùng 1 lần; thực hiện phân loại, thu gom, tái chế chất thải nhựa khó phân hủy tại nguồn...

Đồng thời, đơn vị tăng cường giám sát, yêu cầu các đơn vị nhà thầu thu gom rác trên và ven bờ Vịnh Hạ Long thực hiện phân loại rác có khả năng tái chế và rác không tái chế trong quá trình thu gom, vận chuyển đi xử lý. Ban đã trang bị các thùng rác có ngăn phân loại tại các điểm tham quan Vịnh Hạ Long; các nhân viên vệ sinh môi trường thực hiện phân loại rác tại nguồn và chuyển rác thải tái chế được cho cơ sở thu gom, tái chế rác thải xử lý.

Các thùng đựng sản phẩm nhựa dùng một lần được Ban quản lý Vịnh Hạ Long bố trí tại các cảng tàu du lịch. Sau hành trình tham quan vịnh, du khách quay về có thể lấy lại đồ của mình.

Nhằm thu gom triệt để lượng rác thải nhựa trên Vịnh Hạ Long, Ban còn tổ chức các đợt ra quân dọn vệ sinh môi trường tại các khu vực chân đảo hay có lượng rác trôi nổi bám vào. Từ tháng 8/2019 đến nay, đơn vị đã tổ chức 12 đợt ra quân, trung bình thu gom được từ 3 - 4m³ rác thải/lần, trong đó lượng rác thải nhựa chiếm 60%, góp phần làm sạch đáng kể các khu vực này, tạo hình ảnh đẹp cho Vịnh Hạ Long.

Qua đánh giá sau hơn nửa năm triển khai cho thấy sự chuyển biến rõ nét, nhất là về ý thức du khách, các doanh nghiệp kinh doanh du lịch, dịch vụ trên vịnh. Tuy nhiên, quá trình thực hiện cũng bộc lộ những khó khăn, vướng mắc. Đó là một số sản phẩm thay thế túi nilong, chai nhựa… hiện chưa đảm bảo được sự tiện dụng và các tính năng sử dụng như đồ nhựa dùng một lần. Việc kiểm soát du khách mang đồ nhựa dùng một lần khi qua cửa soát vé tại các cảng tàu và trên các tàu du lịch gặp nhiều khó khăn do không ít du khách để trong túi, balo cá nhân. Khâu tuyên truyền với dân chài, các phương tiện thủy ven bờ cũng gặp khó do đối tượng này hay di chuyển…

Vì vậy, để duy trì hiệu quả phong trào Giảm thiểu rác thải nhựa trên Vịnh Hạ Long, ông Phạm Đình Huỳnh, Phó Trưởng Ban thường trực Ban quản lý Vịnh Hạ Long, cho hay, đơn vị sẽ tiếp tục đẩy mạnh khâu tuyên truyền tới các tổ chức, cá nhân; khuyến khích du khách tự mang theo bình nước cá nhân khi tham quan Vịnh Hạ Long. Vận động, khuyến khích nhân rộng mô hình tàu du lịch cho khách mượn hoặc bán các bình nước cá nhân đảm bảo vệ sinh; có thể lựa chọn dạng hộp giấy an toàn hơn, hiện các tàu du lịch và các điểm kinh doanh trên vịnh đều đang cung cấp sản phẩm này. Cùng với việc kiểm soát chặt chẽ hơn tại cửa soát vé các cảng tàu du lịch việc du khách không mang đồ nhựa dùng một lần, đơn vị sẽ phối hợp với các tổ chức phi chính phủ, cơ quan, đoàn thể bảo vệ môi trường đầu tư lắp đặt các máy lọc nước, cung cấp nước miễn phí uống trực tiếp từ vòi tại các điểm tham quan trên Vịnh Hạ Long...

Phan Hằng

[links()]