Gắn nhãn sinh thái cho tàu du lịch…

Để gìn giữ màu xanh cho Vịnh Hạ Long, công tác bảo vệ môi trường di sản đã được Quảng Ninh nỗ lực thực hiện trong nhiều năm qua, với những giải pháp tích cực, hiệu quả, như: Cấm vận chuyển các loại vật liệu rời; cấm sàng tuyển, bốc rót than trên Vịnh; tổ chức thu gom rác thải, di dời các nhà bè trên Vịnh; quy hoạch các điểm dân cư làng chài và tuyên truyền cho các chủ tàu, các đơn vị hoạt động du lịch và du khách nâng cao nhận thức, tuân thủ luật pháp về bảo vệ môi trường… Gần đây nhất là việc xây dựng và triển khai cấp nhãn sinh thái Cánh buồm xanh cho các tàu du lịch hoạt động trên Vịnh Hạ Long.

Trên Vịnh Hạ Long hiện có hơn 500 tàu du lịch đang hoạt động vận chuyển khách tham quan, nhưng mới có 36 tàu được gắn nhãn Cánh buồm xanh.

Kinh doanh tàu thủy du lịch trên Vịnh Hạ Long, Công ty TNHH Du thuyền Bhaya ý thức được trách nhiệm của mình trong phát  triển du lịch và bảo vệ môi trường di sản. Vì thế, đơn vị đã nghiên cứu, chuẩn bị hồ sơ, hoàn thiện đầy đủ các điều kiện trang thiết bị đáp ứng các tiêu chí của nhãn sinh thái Cánh buồm xanh.

Theo đó, đơn vị hoàn thiện các tiêu chí về quản trị doanh nghiệp bền vững; xây dựng tiêu chí hoạt động bền vững về kinh tế, văn hóa, xã hội cho doanh nghiệp. Thực hiện 13 tiêu chí trong nhóm tiêu chí hoạt động bền vững về thiên nhiên và môi trường, như: Các biện pháp kỹ thuật để tiết kiệm sử dụng điện, nước trên các tàu; lắp đặt máy tàu loại tốt; thu gom, phân loại, vận chuyển và xử lý rác, các loại chất thải nguy hại theo quy định; tận dụng và tái sử dụng các loại đồ vải sợi cũ như ga bọc chăn, đệm cũ, vỏ bao gối cũ, khăn cũ; tái sử dụng vỏ đựng dầu gội đầu, dầu xả, sữa tắm, xà phòng đã qua sử dụng; phân loại và gói thức ăn dư và chưa phục vụ cho khách, nhân viên, người nghèo, hội từ thiện hay chăn nuôi; trước và sau mỗi chuyến vận chuyển khách phải làm vệ sinh phương tiện sạch sẽ; đảm bảo nước thải sau khi xử lý đạt tiêu chuẩn theo quy định; lắp đặt các thiết bị thu gom và xử lý dầu bẩn theo quy định; tái sử dụng nước thải từ hệ thống làm mát…

Cho đến nay, Công ty TNHH Du thuyền Bhaya đã có 11 tàu lưu trú được cấp nhãn Cánh buồm xanh, là doanh nghiệp có số lượng tàu du lịch lớn nhất được cấp nhãn sinh thái này.

Không chỉ Công ty Du thuyền Bhaya mà Quảng Ninh hiện có trên 80 doanh nghiệp sở hữu hơn 500 tàu du lịch (trong đó có gần 200 tàu lưu trú) phục vụ du khách trên Vịnh Hạ Long. Đội tàu khách du lịch lớn, đồng bộ và hiện đại vào hạng nhất cả nước này có thể nói là đặc điểm riêng trong hoạt động kinh doanh du lịch của Quảng Ninh. Ước tính, mỗi năm có khoảng 100.000 lượt tàu xuất bến đưa khách đi tham quan Vịnh Hạ Long. Qua đó, đội tàu du lịch đã có đóng góp quan trọng cho việc xây dựng hình ảnh điểm đến và thu hút khách tham quan Vịnh Hạ Long, trực tiếp tạo ra một loại hình dịch vụ du lịch độc đáo, làm hài lòng phần lớn du khách. Đồng thời tạo ra nguồn doanh thu quan trọng, lao động việc làm cho ngành du lịch Quảng Ninh.

Đánh giá cao vai trò, ý nghĩa của đội tàu du lịch, tuy nhiên ông Nguyễn Đức Quynh, Trưởng Phòng Kế hoạch - Phát triển tài nguyên du lịch, Sở Du lịch Quảng Ninh cũng nhận định rằng: Các hoạt động tàu du lịch vẫn còn những bất cập, làm ảnh hưởng đến sự phát triển bền vững của điểm đến, như ô nhiễm bởi các hoạt động vận chuyển, neo đậu tàu, vệ sinh tàu, chất thải sinh hoạt của thủy thủ đoàn, hoạt động dịch vụ ăn uống, ngủ đêm trên tàu, dịch vụ vui chơi giải trí. Hay việc khai thác, đánh bắt những sinh vật quý hiếm để phục vụ cho nhu cầu ăn uống, hàng lưu niệm...

Tàu du lịch Âu Cơ 8889, Công ty TNHH Du thuyền Bhaya là một trong 36 tàu đã được cấp nhãn sinh thái Cánh buồm xanh. Ảnh: Tạ Quân

Vì vậy, Quảng Ninh đã xây dựng và triển khai Bộ tiêu chí nhãn sinh thái Cánh buồm xanh (thuộc khuôn khổ dự án Hợp tác kinh tế “Thúc đẩy Tăng trưởng xanh khu vực Vịnh Hạ Long, tỉnh Quảng Ninh”, do JICA tài trợ giai đoạn 2). Theo đó, Sở Du lịch cùng các sở, ngành, địa phương đã phối hợp với nhóm chuyên gia JICA tổ chức điều tra, khảo sát, lấy ý kiến cộng đồng để xây dựng Bộ tiêu chí đánh giá và trình Ban chỉ đạo Dự án tăng trưởng xanh tỉnh Quảng Ninh phê duyệt. Kể từ giữa năm 2018 đến nay, hoạt động thí điểm cấp nhãn sinh thái Cánh buồm xanh đã cấp và trao logo chứng nhận cho 36 tàu thủy du lịch trên Vịnh Hạ Long. Đây là các tàu đã có những nỗ lực trong việc bảo vệ môi trường, sử dụng hiệu quả tài nguyên năng lượng, góp phần bảo vệ di sản, phát triển kinh tế, văn hóa, xã hội của địa phương để phát triển du lịch bền vững.

Được biết, nhãn Cánh buồm xanh được cấp trên cơ sở các doanh nghiệp tự nguyện tham gia và đáp ứng đầy đủ các tiêu chí, quy trình thủ tục đánh giá. Ở Việt Nam hiện nay chưa có nhãn sinh thái dành riêng cho tàu thủy du lịch. Quảng Ninh là địa phương đầu tiên trong cả nước và trong số ít các quốc gia trên thế giới có sáng kiến chứng nhận sinh thái cho tàu thủy du lịch. Bộ tiêu chí này đã dựa trên các hệ thống nhãn sinh thái về du lịch để xây dựng, là thành công của Quảng Ninh trong việc bảo vệ môi trường, phát triển du lịch bền vững. Các doanh nghiệp kinh doanh tàu du lịch khi được cấp nhãn sinh thái này không chỉ khẳng định được trách nhiệm trong công tác bảo vệ môi trường mà còn góp phần xây dựng thương hiệu cho đơn vị, được du khách đánh giá cao. Ý nghĩa thiết thực như vậy nhưng làm sao để có thể nhân rộng những con tàu được gắn nhãn sinh thái Cánh buồm xanh trên địa bàn khi Quảng Ninh hiện có tới hơn 500 tàu du lịch? Việc thực hiện gắn nhãn Cánh buồm xanh thời gian qua là theo quy trình dự án của tổ chức JICA. Vì vậy, hiện thực hóa mục tiêu trên như thế nào trong thời gian tới thiết nghĩ cần sự quyết tâm vào cuộc của tỉnh, các đơn vị hữu quan với sự đầu tư nguồn lực hỗ trợ, những cơ chế, chính sách thích hợp để khuyến khích, động viên cũng như việc nâng cao ý thức bảo vệ môi trường của chính các doanh nghiệp kinh doanh tàu du lịch trên Vịnh Hạ Long.

Phan Hằng

[links()]