Cánh buồm xanh - Vì sự phát triển du lịch bền vững

Mới đây, tàu thủy du lịch Âu Cơ QN-8889 của Công ty TNHH Du thuyền Bhaya và tàu Secret Hạ Long QN-8298 của Công ty TNHH Biển Ngọc được trao nhãn sinh thái Cánh buồm xanh. Đây là sự kiện đáng tự hào, góp phần lan tỏa, khích lệ các nỗ lực bảo vệ môi trường và phát triển bền vững không chỉ đối với hai đơn vị tàu thủy được cấp nhãn mà cả với ngành Du lịch tỉnh Quảng Ninh nói riêng, của ngành Du lịch Việt Nam nói chung.

Đồng chí Đặng Huy Hậu, Phó Chủ tịch Thường trực UBND tỉnh, trao nhãn sinh thái Cánh buồm xanh cho đại diện lãnh đạo Công ty TNHH Du thuyền Bhaya và Công ty TNHH Hạ Long Biển Ngọc.

Cánh buồm xanh

Ông Nguyễn Đức Hoa Cương, Chuyên gia Dự án JICA cho biết, nhãn sinh thái Cánh buồm xanh là nhãn hiệu cấp cho các tàu thủy du lịch đạt tiêu chuẩn về bảo vệ môi trường và trách nhiệm xã hội. Tàu thủy du lịch được cấp Cánh buồm xanh là các tàu thủy đã có những nỗ lực trong việc bảo vệ môi trường, sử dụng hiệu quả tài nguyên năng lượng, góp phần bảo vệ di sản, phát triển kinh tế, văn hóa, xã hội của địa phương để phát triển du lịch bền vững. Nhãn Cánh buồm xanh được cấp trên cơ sở tự nguyện tham gia và đáp ứng đầy đủ các tiêu chí và quy trình thủ tục đánh giá.

Nhãn sinh thái Cánh buồm xanh có 3 cấp độ, từ 1 Cánh buồm xanh đến 3 Cánh buồm xanh. Các tiêu chí này được xây dựng gắn chặt và tương thích với các quy định pháp luật, các tiêu chí, tiêu chuẩn bảo vệ môi trường và phát triển bền vững, ban hành bởi các cơ quan quản lý nhà nước cấp Trung ương và địa phương, cũng như các hiệp hội nghề nghiệp hay tổ chức cấp chứng chỉ sinh thái có uy tín.

Để có được chứng nhận đạt tiêu chí nhãn sinh thái Cánh buồm xanh, tàu du lịch phải đạt 29 tiêu chí, trong đó có 15 tiêu chí bắt buộc, 9 tiêu chí khuyến khích, 5 tiêu chí cao cấp, tập trung vào hoạt động bền vững về môi trường, ngăn ngừa và giảm thiểu ô nhiễm tiếng ồn, không khí, giảm thiểu ô nhiễm chất thải, nước thải và bảo vệ đa dạng sinh học.

Ông Phạm Xuân Đài, Trưởng Ban Quản lý dự án Tăng trưởng xanh cho biết, với mục đích thúc đẩy tăng trưởng xanh thông qua thực hiện chính sách bảo vệ môi trường bền vững và chính sách phát triển du lịch, Ban Quản lý dự án Tăng trưởng xanh và Sở Du lịch đã phối hợp với nhóm chuyên gia JICA tổ chức điều tra, khảo sát, lấy ý kiến cộng đồng để xây dựng Bộ tiêu chí đánh giá.

Tàu du lịch Âu Cơ QN-8889, Công ty TNHH Du thuyền Bhaya được gắn nhãn sinh thái Cánh Buồm xanh.

Nhãn sinh thái Cánh buồm xanh cũng chính là một trong những tiêu chí để nhận biết chất lượng tàu thuyền tham quan Vịnh do dự án JICA, dự án bảo vệ môi trường Vịnh Hạ Long cùng Viện Du lịch bền vững Việt Nam phối hợp xây dựng. Nhãn hiệu Cánh buồm xanh là yếu tố quan trọng góp phần nâng cao nhận thức và tăng cường bảo vệ môi trường trong hoạt động tàu du lịch ở Hạ Long, nâng cao hình ảnh của các doanh nghiệp tàu du lịch trong con mắt du khách trong và ngoài nước quan tâm đến bảo vệ môi trường.

Ông Phan Văn Tùng, Phó Giám đốc Công ty TNHH Du thuyền Bhaya, đơn vị có tàu du lịch Âu Cơ QN-8889 được gắn nhãn Cánh buồm xanh chia sẻ: Việc trao nhãn sinh thái Cánh buồm xanh cho tàu du lịch là sự ghi nhận của tỉnh Quảng Ninh đối với những công ty kinh doanh tàu du lịch có nỗ lực trong bảo vệ môi trường, sử dụng hiệu quả tài nguyên, năng lượng. Ông mong rằng, toàn bộ sản phẩm kinh doanh du lịch của công ty và các doanh nghiệp kinh doanh vận chuyển khách trên Vịnh Hạ Long đều được phát triển thành các phương tiện đủ điều kiện gắn nhãn Cánh buồm xanh.

Nhân rộng mô hình

Hiện nay Quảng Ninh đang sở hữu đội tàu khách du lịch lớn, đồng bộ và hiện đại nhất cả nước, với trên 500 con tàu du lịch (trong đó có trên 200 tàu lưu trú) với đầy đủ tiện nghi phục vụ khách du lịch được phân loại từ đạt tiêu chuẩn cho đến 4 sao. Cũng theo thống kê, trên địa bàn có trên 80 doanh nghiệp kinh doanh tàu du lịch trên Vịnh Hạ Long, đa phần các công ty đều có kinh nghiệm hoạt động lâu năm. Mỗi năm có khoảng 100.000 lượt tàu xuất bến đưa khách đi tham quan Vịnh Hạ Long. Đội tàu du lịch đã đóng góp lớn cho việc xây dựng hình ảnh điểm đến và thu hút khách tham quan Vịnh Hạ Long, trực tiếp tạo ra một loại hình dịch vụ du lịch độc đáo, làm hài lòng phần lớn du khách. Đồng thời tạo ra nguồn doanh thu quan trọng, lao động việc làm cho ngành Du lịch Quảng Ninh.

Tàu du lịch hoạt động trên Vịnh Hạ Long.

Mặc dù thời gian qua, Quảng Ninh đã triển khai nhiều giải pháp tích cực, kiên quyết nhằm bảo vệ môi trường Vịnh Hạ Long, để gìn giữ Hạ Long xanh, tuy nhiên, bên cạnh đó, các hoạt động tàu du lịch vẫn còn những bất cập, làm ảnh hưởng đến sự phát triển bền vững của điểm đến. Cụ thể như: Ô nhiễm bởi các hoạt động vận chuyển, neo đậu tàu, vệ sinh tàu, chất thải sinh hoạt của thủy thủ đoàn, hoạt động dịch vụ ăn uống, ngủ đêm trên tàu, dịch vụ vui chơi giải trí... Hay việc khai thác, đánh bắt những sinh vật quý hiếm để phục vụ cho nhu cầu ăn uống, hàng lưu niệm...

Ông Nguyễn Đức Hoa Cương, Chuyên gia Dự án JICA cho rằng, theo xu hướng hành động về phát triển bền vững nói chung thì phát triển du lịch bền vững đã trở thành xu thế trên thế giới nhằm đem lại lợi ích nhiều hơn cho khách du lịch, doanh nghiệp du lịch và đặc biệt là môi trường tự nhiên. Việc lựa chọn các sản phẩm, dịch vụ du lịch có “Nhãn sinh thái” đang ngày càng phổ biến. Khách du lịch ngày càng quan tâm đến những sản phẩm du lịch có tính thân thiện với môi trường khi lựa chọn điểm đến.

Hiện nay, ở Việt Nam chưa có nhãn sinh thái dành riêng cho tàu thủy du lịch, nhưng Quảng Ninh đã dựa trên các hệ thống nhãn sinh thái về du lịch để xây dựng bộ tiêu chí sinh thái cho tàu thủy du lịch. Đây là thành công của Quảng Ninh trong việc bảo vệ môi trường, phát triển du lịch bền vững.

Được biết, Quảng Ninh là địa phương đầu tiên trong cả nước và trong số ít các quốc gia trên thế giới có sáng kiến chứng nhận sinh thái cho tàu thủy du lịch, một loại hình sản phẩm du lịch độc đáo, quan trọng và chiến lược của ngành Du lịch Việt Nam.

Trong thời gian tới, các chuyên gia JICA sẽ tiếp tục đồng hành cùng Hội đồng cấp nhãn sinh thái Cánh buồm xanh trong việc quảng bá trong và ngoài nước, mở rộng quy mô cấp nhãn cho các tàu du lịch khác.

Quảng Ninh sẽ tiếp tục siết chặt quản lý nhà nước về môi trường trên Vịnh Hạ Long, đưa ra lộ trình thực hiện gắn nhãn sinh thái Cánh buồm xanh cho tất cả các tàu du lịch. Những phương tiện không đủ tiêu chuẩn dán nhãn sinh thái sẽ không được phép hoạt động chở khách trên Vịnh Hạ Long, góp phần phát triển du lịch bền vững.

Thu Nguyên