Khu di tích lịch sử Hồ Chủ tịch trên đảo Cô Tô

Đến Cô Tô, có một điểm đến mà chắc chắn mỗi du khách đều muốn ghé thăm, đó là Khu di tích lịch sử Hồ Chủ tịch trên đảo Cô Tô.

Nằm ở trung tâm thị trấn Cô Tô, Khu di tích lịch sử Hồ Chủ tịch trên đảo Cô Tô bao gồm các hạng mục: Tượng đài Bác Hồ, Đền thờ Bác Hồ, Dốc Khoai, Ao cá, Nhà lưu niệm và Cánh đồng muối.

Tượng đài Bác Hồ nằm trong khuôn viên có nhiều hoa, cây cảnh và được bao bọc bởi rặng phi lao cổ thụ. Tượng Bác đứng uy nghiêm, hướng ra Biển Đông như che chở cho đất và con người Cô Tô. Điều đặc biệt, Cô Tô là nơi đầu tiên và duy nhất được Bác Hồ đồng ý cho phép dựng tượng khi Người còn sống.

Tượng Bác Hồ trên đảo Cô Tô.

Có một câu chuyện mà đến giờ người dân trên đảo Cô Tô vẫn còn nhớ, đó là vào ngày 9/5/1961, Bác Hồ ra thăm đảo Cô Tô, niềm vui quá bất ngờ, cả đảo xúc động, hân hoan chào đón Bác. Trên đường về trụ sở đảo, thấy khoai lang tốt, Bác xuống xem và bới thử một búi khoai, củ nào cũng to. Bác cười vui và khen khoai năng suất cao. Trên đường đi thăm cánh đồng muối, Bác rẽ vào thăm khu nhà ở công nhân. Bác hỏi thăm sức khỏe từng người và chia kẹo cho các cháu nhỏ.

Tại cuộc mít tinh của nhân dân đảo chào mừng Bác, Bác căn dặn: “Thủ đô Hà Nội tuy xa các đảo nhưng Ðảng và Chính phủ luôn quan tâm đến đồng bào các đảo và mong đồng bào đoàn kết, cố gắng và tiến bộ”.

Tháng 1/1962, khi Bác trở lại thăm vùng Đông Bắc, thể theo nguyện vọng của nhân dân tỉnh nhà, Uỷ ban Hành chính tỉnh Hải Ninh khi ấy đã xin phép Bác cho dựng tượng Người trên đảo Cô Tô và được Bác đồng ý. Từ đây, Uỷ ban Hành chính tỉnh Quảng Ninh (sáp nhập 2 tỉnh Hải Ninh và Hồng Quảng) đã quyết định dựng tượng Bác và Khu di tích lưu niệm Hồ Chủ tịch trên đảo Cô Tô. Sau một thời gian chuẩn bị, năm 1968, di tích được tiến hành xây dựng. Người được giao thiết kế là tác giả Nguyễn Văn Quế (nguyên là cán bộ Phòng Văn nghệ, Ty Văn hóa - Thông tin tỉnh Quảng Ninh). Tượng Bác được làm bằng thạch cao, lúc đầu tượng Bác được dựng bán thân. Sau này, tượng Bác được dựng toàn thân, được tu sửa, sử dụng chất liệu bằng đá để phù hợp với khí hậu vùng biển đảo. Tượng Bác đứng uy nghiêm, tay phải giơ cao vẫy chào, mặt nhìn hướng ra Biển Đông bao la như che chở cho đất và người nơi đây.

Phía sau tượng Bác là tấm bia ghi lại địa điểm máy bay Bác đáp xuống Cô Tô. Với ý nghĩa đặc biệt quan trọng của khu di tích, năm 2005, nhân kỷ niệm 50 năm giải phóng Khu mỏ Quảng Ninh, khu đền thờ Bác Hồ đã được xây dựng trong khuôn viên theo lối kiến trúc truyền thống, giản dị để cán bộ, nhân dân và du khách đến Cô Tô có thể tới dâng hương tưởng niệm Bác.

Cách Khu tượng đài Bác không xa là Nhà lưu niệm Hồ Chủ tịch, nơi Bác từng gặp gỡ cán bộ Cô Tô năm xưa. Nhà lưu niệm trưng bày hiện vật, hình ảnh Bác và các đồng chí lãnh đạo Đảng, Nhà nước thăm đảo cùng với những hình ảnh về thành tựu chính trị, quân sự, kinh tế, văn hóa... của quân dân trên đảo.

Khu di tích lịch sử Hồ Chủ tịch trên đảo Cô Tô là một quần thể những dấu tích lưu niệm về Bác Hồ khi Người đến thăm đồng bào và chiến sĩ nơi đây. Đây là điểm tham quan thu hút đông đảo khách du lịch và người dân đến dâng hương, tưởng nhớ về Người trước khi thực hiện hành trình khám phá du lịch trên đảo.

Cẩm Thu