Bảo tồn và phát huy giá trị di sản Vịnh Hạ Long: Chuyển biến tích cực trong công tác quản lý

Sau khi UBND tỉnh ban hành Quyết định số 3736/QĐ-UBND về việc chuyển chức năng quản lý nhà nước đối với Vịnh Hạ Long từ Ban Quản lý (BQL) Vịnh Hạ Long về UBND TP Hạ Long, Thành uỷ, UBND thành phố đã chỉ đạo BQL Vịnh Hạ Long từng bước ổn định tổ chức, sắp xếp lại cơ cấu, bộ máy, cũng như phương hướng hoạt động. Đến nay, qua gần một năm chuyển đổi, nhiều hoạt động trên Vịnh Hạ Long đã được chấn chỉnh.

Lãnh đạo TP Hạ Long kiểm tra các hoạt động kinh doanh du lịch tại khu vực hang Trống trên Vịnh Hạ Long.

Theo đồng chí Phạm Hồng Hà, Chủ tịch UBND TP Hạ Long, Trưởng BQL Vịnh Hạ Long, để công tác quản lý Vịnh Hạ Long hiệu quả hơn, thành phố đã tăng cường phối hợp với các ngành, đơn vị liên quan trong kiểm tra, giám sát xử lý vi phạm trên Vịnh Hạ Long. Đặc biệt là tăng cường kiểm tra, xử lý kiên quyết tình trạng đeo bám tàu du lịch ăn xin, bán hàng rong, “chặt chém” khách du lịch trên Vịnh. Đồng thời, thường xuyên tổ chức các buổi tiếp xúc, hỗ trợ doanh nghiệp hoạt động trên địa bàn nhằm tháo gỡ khó khăn, vướng mắc liên quan đến hoạt động du lịch, vận tải khách du lịch... Hiện thành phố đã tổ chức ký kết Quy chế phối hợp giữa BQL Vịnh Hạ Long với Cảng vụ đường thuỷ nội địa Quảng Ninh, Công ty TNHH Âu Lạc và Công ty TNHH MTV Cảng Hòn Gai Vinashin trong công tác quản lý các hoạt động tại các cảng, bến du lịch; phối hợp với các ngành, đơn vị của tỉnh tổ chức các đoàn kiểm tra các hoạt động diễn ra trên Vịnh, như khai thác, bảo vệ nguồn lợi thuỷ sản, tình trạng đeo bám tàu du lịch, công tác bán, kiểm soát vé tham quan, việc vận chuyển khách du lịch bằng tàu du lịch, xuồng cao tốc; hoạt động của hướng dẫn viên trên Vịnh Hạ Long... Chỉ trong vòng chưa đến 1 năm, các cơ quan chức năng đã xử phạt 4 hướng dẫn viên, 42 thuyền trưởng tàu du lịch vi phạm, yêu cầu cảng vụ từ chối cấp phép rời cảng bến đối với 94 tàu du lịch và 2 doanh nghiệp kinh doanh tàu du lịch, xử phạt 40 trường hợp vi phạm về ANTT, đeo bám tàu du lịch để bán hàng, tạm giữ 7 phương tiện, xử phạt 23 trường hợp khai thác thuỷ sản trái phép, 1 trường hợp vi phạm về cảnh quan môi trường. Đồng thời báo cáo tỉnh có phương án xử lý các tàu hoạt động tuyến Hòn Gai Vinashin - Hạ Long đến Bến Bèo - Cát Bà đón trả khách không đúng nơi quy định, đến nay hiện tượng vận chuyển khách tham quan trái phép đã chấm dứt. Thành phố cũng tăng cường chỉ đạo, tổ chức giám sát việc di dời các xà lan, tàu bỏ hoang tại khu vực hòn Cặp Bè ra khỏi Vịnh Hạ Long của Công ty TNHH MTV Vận tải Viễn dương Vinashin, xử lý các tàu xi măng neo đậu trái phép tại hòn Phơi Lưới, Vông Viêng trên Vịnh. Tăng cường chỉ đạo các đơn vị liên quan trong công tác quản lý địa bàn, kiên quyết trục xuất các đối tượng cư trú và nuôi trồng thuỷ sản trái phép trên các nhà bè thuộc diện bảo tồn... để trả lại cảnh quan tự nhiên cho Vịnh.

Đồng thời với đó, thành phố cũng tiến hành siết chặt công tác quản lý các hoạt động kinh doanh dịch vụ du lịch trên Vịnh Hạ Long, trong đó yêu cầu các tổ chức, cá nhân chấm dứt hoạt động tổ chức ăn uống, tiệc đêm tại các hang động trên Vịnh theo chỉ đạo của Thường trực Tỉnh uỷ, UBND tỉnh. Tổ chức dẹp bỏ các cơ sở bán hải sản trái phép, chuyển các nhà bè nuôi trồng hải sản đến các điểm không nằm trong các tuyến du lịch trên Vịnh nhằm hạn chế việc gây ô nhiễm môi trường. Tiến hành kiểm tra, rà soát thủ tục pháp lý đối với các doanh nghiệp hoạt động kinh doanh dịch vụ; hướng dẫn các tổ chức, cá nhân hoàn thiện hồ sơ pháp lý đúng quy định về tổ chức các hoạt động dịch vụ du lịch trên Vịnh, như xuồng cao tốc, chèo đò, kayak... Đồng thời, yêu cầu các tổ chức, cá nhân sử dụng công trình nổi trên Vịnh Hạ Long phải thực hiện thay thế phao xốp bằng vật liệu bền vững, đảm bảo cảnh quan, không gây ô nhiễm môi trường trong quá trình sử dụng. Chỉ tính riêng từ đầu năm đến nay, thành phố đã tạm giữ 11 đò máy, 2 thuyền mủng, xử phạt hành chính 7,9 triệu đồng; tổ chức trên 300 lượt tuần tra, giám sát, qua đó đã phát hiện, xử lý 153 vụ vi phạm, xử phạt hành chính 143 triệu đồng; lập cơ sở dữ liệu, hồ sơ vi phạm để quản lý và theo dõi; truy thu đối với 12 doanh nghiệp kinh doanh tàu du lịch nợ đọng thuế với tổng số tiền trên 4 tỷ đồng...

Bên cạnh việc siết chặt quản lý đối với các hoạt động khai thác kinh doanh du lịch, công tác bảo vệ môi trường Vịnh Hạ Long cũng được đặc biệt quan tâm. Thành phố đã thực hiện chuyển chức năng thu gom, vận chuyển rác trên Vịnh Hạ Long từ BQL Vịnh về Ban Quản lý các dịch vụ công ích thành phố để tổ chức thu gom, vận chuyển rác trên Vịnh theo phương án mới tiết kiệm, hiệu quả hơn. Đến nay đã giảm được 43 lao động để bố trí thực hiện các nhiệm vụ khác, tiết kiệm chi cho BQL Vịnh Hạ Long 4,8 tỷ đồng. Thành phố cũng đã triển khai quy hoạch bảo vệ môi trường Vịnh Hạ Long đến năm 2020, tầm nhìn đến năm 2030; tổ chức quan trắc môi trường nước Vịnh Hạ Long quý I, II, III-2016; 100% các tàu du lịch đã lắp đặt các thiết bị thu gom chất thải, nước thải sinh hoạt...

Với sự chỉ đạo quyết liệt và vào cuộc đồng bộ của TP Hạ Long sau khi tiếp nhận chức năng quản lý nhà nước đối với Vịnh Hạ Long, sau gần một năm đã cho thấy những chuyển biến rất tích cực. Đây là tiền đề quan trọng để công tác quản lý, khai thác, bảo tồn và phát huy giá trị của Vịnh Hạ Long - Di sản, kỳ quan thiên nhiên thế giới tiếp tục có những đổi mới đột phá hơn trong tương lai.

Hoài Anh